China wil met wereldexpositie van tuinen zachte en duurzame kant laten zien
Na de ‘pandadiplomatie’ (waarbij panda’s weggeschonken worden als teken van goodwill) probeert China het met bloemendiplomatie. Het land opent maandag een wereldtentoonstelling van tuinen, een Chinese Floriade. De International Horticultural Exhibition, het grootste evenement in China sinds de Olympische Spelen van Peking in 2008 en de grootste tuinenexpo ter wereld, moet de zachte kant laten zien van de supermacht in wording.
De tuinententoonstelling is onderdeel van de viering van de zeventigste verjaardag van de Volksrepubliek China in oktober. Belangrijkste doel lijkt echter het oppoetsen van het internationale imago van China – geblutst vanwege de handelsoorlog met de VS, de wrevel over de enorme investeringen in mondiale infrastructuur (in het kader van het Belt and Road Initiative), de woede over de onderdrukking in Tibet en Xinjiang.
De Chinese Floriade is verrezen in het land- en tuinbouwdistrict Yanqing aan de noordkant van Peking, vlak bij de Chinese muur. De schaal is zoals het China betaamt gigantisch. Op een terrein van 960 hectare zijn ruim honderd tuinen en kassen aangelegd met daarin duizenden soorten bomen en planten. Tachtig landen doen mee. Er worden 16 miljoen bezoekers verwacht.
Temidden van de tuinen zijn spectaculaire bouwwerken verrezen, zoals het China Paviljoen, een gebogen structuur in de vorm van een Chinese amulet, een ruyi, die het verlangen moet oproepen naar het inlossen van de ‘Chinese droom’. Ook is er een manifestatiehal in de vorm van een enorme vlinder.
De expo is bedoeld als een viering van wat China vermag en als een ‘schitterend voorbeeld van de ecologische beschaving’ van de Chinese leider Xi Jinping, waarin alle milieu- en klimaatproblemen zijn opgelost. Het is tegelijk een vertoon van nationale eenheid. In de ‘Chinese tuinen’ is ook een paviljoen gewijd aan Taiwan, dat China als een afvallige provincie beschouwt.
Wel zo duurzaam?
Volgens de Britse krant The Guardian is de tuinenexpo echter allerminst groen en ecologisch verantwoord. Zo dienden voor de aanleg twee complete dorpen met 2.400 inwoners te wijken. Ook moesten er talloze nieuwe snelwegen en parkeerfaciliteiten worden aangelegd, waarvoor onder meer zeven tunnels onder de Chinese muur (Unesco Werelderfgoed) moesten worden geboord.
De dorpelingen die geherhuisvest zijn dragen hun lot in lijdzaamheid, als we The Guardian mogen geloven. “Het is de moeite waard als het land het nodig acht”, zegt een van de verplaatste bewoners. “Wij zijn onderdeel van de natie. Als het land zegt dat het nodig is, dan is dat zo.” De bewoners hebben allemaal een herinneringsboek gekregen met foto’s van hun vroegere huizen en akkers.
Soft power was er dit weekend ook op een top in Beijing, waar China trachtte de scherpe kantjes van het Belt and Road Initiative af te slijpen, zoals de milieuverwoesting die de infrastructuurprojecten vaak met zich meebrengen en de miljardenschulden waarin partnerlanden zich moeten steken. China erkende dat het zaken beter moet uitleggen en de duurzamer moet werken.