Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Pompeo reist onverwacht naar Bagdad: "Irak moet Amerikanen beschermen"
Het blitzbezoek van de Amerikaanse minister Pompeo aan Bagdad komt er nadat hij de voorbije dagen heeft gesproken over "bedreigingen van Iran". De Amerikanen sturen bommenwerpers en een oorlogsschip naar het Midden-Oosten.
Mike Pompeo was eigenlijk op weg naar Berlijn, voor een ontmoeting met de Duitse kanselier Merkel. Maar op het allerlaatst liet Pompeo weten aan de mensen in het vliegtuig dat niet Berlijn de bestemming was, maar Bagdad. Toch ging het bezoek niet in de eerste plaats om Irak, wel om buurland Iran. De spanning tussen de Verenigde Staten en Iran loopt namelijk weer op.
Ik wil mijn steun betuigen aan een onafhankelijk Irak, vrij van de invloed van buurland Iran
Iraanse dreiging?
Niet Berlijn dus maar Bagdad. Het Amerikaanse "State Department" - het ministerie van Buitenlandse Zaken dus - liet weten dat er "een dringende kwestie was". Het bleek te gaan om een Iraanse dreiging. Over welke dreiging het precies gaat, zei Pompeo er niet bij. Wel zei hij dat Irak het Amerikaanse militaire en diplomatieke personeel in Irak moet beschermen. Amerikaanse inlichtingendiensten zouden weet hebben van plannen van Iran of zijn bondgenoten om Amerikanen aan te vallen in Irak. Zowel Amerika als Iran hebben soldaten in Irak.
Oplopende spanningen
Er was niet alleen het bezoek van Pompeo, het Amerikaanse leger liet eerder al weten dat er extra troepen naar het Midden-Oosten worden gestuurd. Het gaat om vliegdekschip Abraham Lincoln en begeleidende schepen. Er worden ook bommenwerpers gestuurd. Een anonieme bron bij het leger zegt dat het voorlopig om vier toestellen van het type B-52 zou gaan. Dat betekent niet noodzakelijk dat er ook militaire actie komt. Iran zegt dat het gaat om "psychologische oorlogsvoering".
De spanning tussen Iran en de Verenigde Staten loopt al een tijdje op. Vorig jaar heeft de regering-Trump de nucleaire deal met Iran afgeblazen. Amerika had onder president Obama dat akkoord in 2015 ondertekend, net als China, Rusland en een aantal Europese landen. Iran beloofde daarin dat het zijn nucleair programma zou afbouwen, en geen uranium meer zou verrijken.
Met verrijkt uranium kunnen atoomwapens worden gemaakt. In ruil zouden de economische sancties tegen Iran versoepeld worden. Maar na Trump vorig jaar heeft nu ook Iran gisteren laten weten dat het zelf niet langer alle afspraken zal respecteren. Tot nu toe deed het dat wel, ook al omdat een aantal Europese landen achter de afspraken bleef staan. Maar ook daar kan verandering in komen, zo liet bijvoorbeeld de Franse president Macron al weten.
Mike Pompeo werd dus eigenlijk verwacht bij de Duitse kanselier Merkel. Zelfs de journalisten in het vliegtuig dachten dat ze op weg waren naar Berlijn. Toen het vliegtuig van zijn koers afweek volgde op sociale media meteen een golf van speculaties. Was Pompeo misschien op weg naar Turkije? Naar Israël?
Het bleek dus uiteindelijk te gaan om een blitzbezoek aan Irak, waar Pompeo zowel eerste minister Adel Abdel-Mahdi als de Iraakse president Barham Salih ontmoette. Het bezoek aan Berlijn wordt uitgesteld. Officieel is de reactie van Berlijn heel diplomatisch. Maar de kans is groot dat Berlijn dit ziet als het zoveelste bewijs van het feit dat de relaties tussen de VS van Trump en de Europese partners fel bekoeld zijn.
