Speciaal aanklager Mueller over Rusland-onderzoek: ‘Geen zekerheid over onschuld Trump’
Robert Mueller, die onderzoek deed naar de Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen van 2016, is er klaar mee. Woensdag gaf hij in Washington een persconferentie waarin hij voor het eerst en naar hij hoopt voor het laatst zijn conclusies mondeling toelichtte. Alles staat in zijn rapport, redeneert Mueller. Hij denkt dat een hoorzitting in het Congres niets zal toevoegen.
“Mijn getuigenis is het rapport”, zei Mueller, in een verklaring die ongeveer een kwartier duurde en waarna hij geen vragen beantwoordde. “We hebben deze woorden zorgvuldig gekozen, en het werk spreekt voor zichzelf.” Als hij zou worden gedagvaard, zou hij gewoon uit het rapport gaan voorlezen, zei hij.
En dus trok hij de deur achter zich dicht. “We sluiten nu formeel het Bureau van de Speciale Onderzoeker, en ik neem ontslag van het ministerie van Justitie om terug te keren naar het private leven.”
Obstructie van de rechtsgang
Maar Mueller nam de gelegenheid ook te baat om nog een keer duidelijk te maken wat hij over Donald Trump heeft geconcludeerd, na twee jaar onderzoek. Hij concentreerde zich op de mogelijke obstructie van de rechtsgang. “Als we zeker hadden geweten dat de president geen misdaad heeft begaan, dan hadden we dat gezegd.”
Daarmee nam hij afstand van de ‘No Collison, Non Obstruction’ samenvatting van minister van Justitie William Barr, vervolgens overgenomen door Trump zelf.
Mueller legde uit dat hij gebonden was aan de richtlijnen van het ministerie van Justitie, die stellen dat een zittende president niet strafrechtelijk kan worden vervolgd. In zijn ogen betekent dat dat hij ook niet kon concluderen dat Trump zich schuldig heeft gemaakt aan strafbare feiten: als er geen strafproces is, kan de verdachte zich niet verdedigen, dus mag je hem niet aanvallen, is zijn redenering.
Maar Trump heeft dus genoeg gedaan om hem evenmin ónschuldig te kunnen verklaren, benadrukte Mueller. In het rapport staan elf voorbeelden van mogelijke obstructie van de rechtsgang.
Het is nu aan het Congres daar conclusies aan te verbinden. “De Grondwet vraagt om een proces anders dan het strafrechtsysteem om een zittende president formeel van misdaden te beschuldigen”, zei Mueller. Hij nam het woord niet in de mond, maar het enige proces dat daarvoor bestaat heet impeachment.
Democraten
Zo zien ook veel Democraten het. Verschillende presidentskandidaten verhoogden hun druk op partijleider Nancy Pelosi. Nu een hoorzitting over het rapport door Mueller tot zinloze pas op de plaats is gedegradeerd, is de vraag of zij een stap vooruit durft te zetten. Pelosi aarzelt al maanden: een afzettingsprocedure kan veel boven water halen, maar een schuldig-verklaring is onwaarschijnlijk. Die zal namelijk van (een tweederde meerderheid) van de Senaat moeten komen, maar daar hebben de Republikeinen nog steeds de macht. Zij zijn de afgelopen maanden alleen maar loyaler achter Trump gaan staan.
Er zijn wel spoortjes van Republikeins verzet. “Wij zijn aan zet, Congres”, twitterde de conservatieve afgevaardigde Justin Amash woensdag. En Trumps parttime steunpilaar Chris Christie constateerde dat de conclusies van Mueller toch echt in tegenspraak zijn met die van Barr, twee maanden geleden.
Trump zelf zag zich echter weer vrijgepleit. “Er verandert niets ten opzichte van het Mueller-rapport. Er was onvoldoende bewijs en dan is iemand in ons Land onschuldig. De zaak is gesloten! Dank u.”