Overheidsdiensten kreunen onder personeelstekort: “Regering heeft federaal openbaar ambt bewust afgebouwd”

De krant haalt voorbeelden aan bij het AfricaMuseum in Tervuren en de Koninklijke Sterrenwacht, maar evenzeer bij het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN), het Rijks­archief, de FOD Financiën en de Regie der Gebouwen. Zo duurt het rekruteren van een ­medewerker bij het KBIN 6 tot 15 maanden. Finan­ciën zegt zowat 1.000 posities niet te kunnen ­invullen door een ­gebrek aan kandidaten die in de proeven slagen. En bij de Regie der Gebouwen staan 200 ­vacatures langdurig open.

Te weinig volk
Uit het jaarrapport 2018 van ­Selor blijkt dat de doorlooptijd voor vacatures met publicatie ­oploopt tot 279 dagen bij de Sterrenwacht, 367 dagen bij het KBIN en zelfs 402 dagen bij de Koninklijke Musea voor Kunst en ­Geschiedenis. "Dat het zo lang duurt, is deels toe te schrijven aan reglementaire zaken, zoals de ­publicatietermijn", zegt Koen Verlinden, business unit manager van Selor. "Wij hebben het­zelfde probleem als onze klanten: te weinig volk." 

De oorzaak daarvan ligt bij een regeringsbeslissing uit 2012 om ­behalve het statutaire ook het ­contractuele overheidspersoneel via de selectiedienst te laten passeren. "Dat leidde tot veel meer werk, maar ons personeelsbestand is niet meegegroeid", zegt Verlinden.

“Het tekort valt niet enkel te herleiden tot de trage wervingen door Selor. De vorige regering heeft het federaal openbaar ambt bewust afgebouwd”, reageert de christelijke vakbond ACV. De vakbond somt op welke taken de federale openbare diensten opnemen. Ze innen bijvoorbeeld de belastingen, zorgen voor de organisatie van verkiezingen, de uitbetaling van pensioenen en andere socialezekerheidsuitkeringen. Ook staan ze in voor het runnen van gevangenissen, de administratieve afhandeling en opvang van immigranten, het onderhouden van diplomatieke betrekkingen, de uitreiking van identiteitsbewijzen, het bewaken van de volksgezondheid en voedselveiligheid. Daarnaast beheert de federale overheid onder meer ook verschillende musea en wetenschappelijke instellingen, waakt ze over de nucleaire veiligheid en bewaakt ze de farmaceutische sector, aldus de vakbond.

16.000 ambtenaren minder
“Al die taken worden gedaan door 59.500 personeelsleden”, aldus Marc Saenen, secretaris federale overheid bij de vakbond. “Dat zijn er 16.000 minder dan in 2015. Geen goede evolutie. Na jaren van personeelsstops en natuurlijke afvloeiingen die niet werden vervangen, is de federale overheid niet langer in staat om haar kerntaken behoorlijk uit te oefenen. Als een politicus nu nog durft beweren dat het ambtenarenapparaat te groot is, dan heeft die een andere doelstelling voor ogen dan het efficiënter maker van de openbare diensten.”

De vakbondsman stelt dat ook op de werkingskosten is bespaard tijdens de vorige legislatuur. “Dertig procent op vijf jaar tijd”, aldus Saenen. “Wil de federale overheid mee zijn met haar tijd en de noodzakelijke automatiseringsprocessen en onlinediensten waar het publiek naar vraagt realiseren, dan moeten daar middelen tegenover staan. ACV Openbare Diensten pleit voor een sterke overheid met voldoende mensen en middelen om haar taken naar behoren uit te voeren.”