Drie keer meer gevallen van huidkanker in de jongste tien jaar. Met jonge kinderen als uitgesproken risicogroep: wie één keer zonnebrand opliep, draagt een leven lang een verhoogd risico mee.

Vandaar de nieuwe #smeerem-campagne. Initiatiefnemer is Paul De Knop (64). Bij de gewezen rector van de VUB werd in 2016 een melanoom vastgesteld: een kwaadaardige vlek op de kuit waarachter uitzaaiingen tot in de lies schuilgingen. “Ik heb al tien operaties en 25 sessies radiotherapie achter de rug”, zegt De Knop. “Momenteel is mijn vorm van huidkanker onder controle, omdat ik bij de 30 procent gelukkigen hoor bij wie de behandeling aanslaat. Maar het is afzien, en ik wil niet dat iemands kinderen of kleinkinderen door zo’n proces moeten.”

Groter risico

Dus slaan de VUB en Sport Vlaanderen de handen in elkaar om te sensibiliseren nu allerlei zomersportevenementen in aantocht zijn, van voetbaltoernooien tot watersportkampen. Ouders en organisatoren wordt op het hart gedrukt dat onbeschermd sporten in de zon gevaarlijk is. Zeker tussen 12 en 14 uur, als de zon het felst schijnt, en op of in water.

“Zonnestralen die reflecteren op het wateroppervlak zorgen voor extra felle blootstelling aan UV”, zegt dermatologe Martine Grosber (UZ Brussel). “Kinderen lopen sowieso meer risico op huidkanker, omdat hun huid jong en gevoelig is en omdat de menselijke huid niets vergeet. Bij een eerste zonnebrand bewerken UV-stralen het DNA. Het lichaam kan dat een beetje tegenwerken. Maar op lange termijn accumuleert die schade, als er nog eens zonnebrand optreedt.”

Kortom: wie als kind één keer flink door de zon verbrand werd, draagt voor de rest van zijn of haar leven een verhoogd risico op huidkanker mee. Voor kinderen onder de tien jaar loopt dat verhoogd risico op tot 80 procent. Dat is bijna dubbel zoveel kans.

Blond met blauwe ogen

Opvallende vaststelling uit het onderzoek: vooral kinderen met blauwe of groene ogen en blond of ros haar lopen een verhoogd risico. Deze kinderen nemen dus maar beter de beste voorzorgsmaatregelen: af en toe de schaduw opzoeken, een T-shirt dragen, en vooral zonnecrème smeren. Waterbestendige, als het even kan. “Idealiter smeer je een half uur voor je naar buiten gaat al een eerste keer”, zegt dr. Grosber. “Daarna elke twee à drie uur nog een keer, terwijl je blootgesteld bent aan de zon. Standaard raden we een zonnecrème met factor 30 aan, voor kinderen met een risicofactor mag dat factor 50 zijn.”