1 op de 3 zelfstandigen komt niet aan 2 weken vakantie per jaar: ‘Want wat gaan de klanten dan doen?’
Ruim een op de drie zelfstandigen (36 procent) in ons land neemt per jaar minder dan twee weken vakantie. Omdat ze zich een langere periode zonder inkomsten en de kost van de reis niet kunnen veroorloven. Bovendien zien zelfstandigen die wél met vakantie gaan hun vakantiegevoel vaak bezoedeld doordat ze bereikbaar blijven op sociale media en via e-mail.
“Ruim zes op de tien zelfstandigen blijven tijdens hun vakantie bereikbaar, 16% communiceert niet over de vakantie en bijna de helft (48%) doet dat enkel mondeling. Zeverdoezelen hun vakantie als het ware om de impact ervan te beperken”, stelt Els Schellens van hr-dienstengroep Acerta. Die ondervroeg vorige maand 621 starters en zelfstandigen over hun vakantieplanning.
Het onderzoek kwam er om een “foutieve perceptie” over de ruim 1 miljoen zelfstandigen in ons land en hun vakantieplanning enigszins recht te trekken. Zelfstandigen hebben immers evenveel nood aan vakantie als loontrekkenden. Om te ontstressen en te rusten, voor hun gezondheid dus, maar ook om nieuwe inspiratie op te doen.
Groot verschil met loontrekkenden
Schellens: “De gangbare zienswijze is dat zelfstandigen goed verdienen, dat de zaken goed lopen. Maar het verschil tussen zelfstandigen en loontrekkenden is, wat vakantie betreft, enorm. Zelfstandigen krijgen vakantiegeld noch drie tot vier weken betaald verlof. Zelfstandigen hebben vaak geen inkomen tijdens hun vakantie en worstelen ook met angst: wat gaan de klanten doen als we er niet zijn? Het financiële plaatje is een hinderpaal, maar daarnaast is ook tijdens hun vakantie de druk op zelfstandigen groter dan bij loontrekkenden. Maatschappelijk is het de norm geworden dat we 7 dagen op 7 bereikbaar zijn, maar een zelfstandige heeft - in tegenstelling tot een loontrekkende - veelal niemand die zijn werk overneemt. Dit is een oproep tot wat meer begrip voor de zelfstandige die ook eens met vakantie is.”
Architect, landbouwer, kroegbaas
Zeventig procent van de bevraagden waren zelfstandigen zonder personeel. In 2018 ‘genoot’ 71% van hen van een vakantie in het buitenland, 67% zegt tijdens die vakantie bereikbaar te zijn gebleven, waardoor de vakantie toch niet écht vakantie was. Schellens: “Elke sector vangt de vakantieperiode op zijn manier op. Een arts kan zich enkel door artsen laten vervangen, een landbouwer kan op familie en vrienden beroep doen. Een architect of advocaat kan vanop zijn vakantieplek zaken opvolgen, terwijl een horeca-uitbater zijn klanten niet kan blijven bedienen.”
De vakanties van zelfstandigen zijn niet alleen zeldzaam maar ook kort: één op de drie neemt niet jaarlijks een volle week aaneensluitend vakantie. Driekwart slaagt er wel in enkele keren per jaar twee tot drie dagen vrij te nemen. De helft van hen neemt daar genoegen mee, de andere helft zou liever wat meer vakantie nemen.
De land- en tuinbouwers zijn het slechtst af: 45% van hen komt niet aan één week vakantie. Opvallend is dat jonge starters er beter over waken vakantie in te plannen dan de ‘anciens’ die al meer dan tien jaar zelfstandig zijn en minder prioriteit lijken te geven aan vakantie.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
