Vrederechter geeft huisvestingsmaatschappij gelijk die sociale woning weigert aan mensen met een huis in het buitenland
Een vrederechter in Hamme in Oost-Vlaanderen heeft voor het eerst een sociale huisvestingsmaatschappij gelijk gegeven nadat ze privé-onderzoekers had ingeschakeld om na te gaan of huurders in het buitenland een huis hebben. Als die huurders of kandidaat-huurders daar een huis of bouwgrond hebben, is dat een geldige reden om hen hier in België een sociale woning te weigeren, zegt de vrederechter.
De uitspraak komt er nadat vijf huurders naar de vrederechter waren gestapt, omdat de sociale woningmaatschappij De Zonnige Woonst in Hamme hun huurovereenkomst opgezegd had.
De Zonnige Woonst liet het buitenlands vermogen van 6 huurders van Turkse afkomst controleren. Dat gebeurde via een privé-bedrijf, een gespecialiseerd Nederlands onderzoeksbureau, dat het kadaster in Turkije ging controleren. Alle zes hadden ze een huis of bouwgrond. Vijf huurders trokken naar de vrederechter om de opzegging van hun huurovereenkomst aan te vechten. Nu is er dus een uitspraak.
Spelregels
Een huurder van een sociale woning mag geen huis of bouwgrond bezitten, anders verliest hij of zij zijn recht op die woning. Maar op het buitenlands vermogen hebben de maatschappijen geen zicht. Daarvoor een privé-onderzoeksfirma inschakelen, is heel omstreden.
Dat bleek toen enkele maanden geleden bekend raakte dat het OCMW van Antwerpen een privé-opsporingsdienst inschakelde om te controleren of personen die een leefloon ontvangen al dan niet eigendom in het buitenland bezitten. Toenmalig staatsscretaris Ducarme floot het OCMW terug bij gebrek aan een wettelijke basis.
Mag zo'n privéonderzoek of mag het niet?
Het is de eerste juridische uitspraak rond dat buitenlands vermogensonderzoek. Sociale huisvestingsmaatschappijen of OCMW’s kunnen het vermogen in het buitenland niet gaan onderzoeken. In Nederland deden ze dat al wel met een privé-onderzoeksfirma. Die firma’s zijn omstreden. De kritiek luidt dat ze schimmig zijn, moeilijk te controleren.
Toch heeft de sociale huisvestingsmaatschappij in Hamme daar gebruik van gemaakt. De vrederechter bevestigt dat dit mocht. Hij gaat zelfs verder: hij zegt eigenlijk dat sociale huisvestingsmaatschappijen genoodzaakt zijn om een beroep te doen op derden omdat de sociale huurders zelf nalaten om kadastrale stukken als bewijs te tonen. Van een inbreuk op een persoonlijke levenssfeer is hierbij geen sprake.
Het OCMW van Antwerpen heeft vorig jaar zo'n onderzoek laten uitvoeren en dat is van tafel geveegd door de federale overheid. Die zei: dit mag niet. Wat is nu het verschil? De sociale huisvestingsmaatschappijen hangen niet af van het federale niveau maar van het Vlaamse niveau.
Blijkbaar zijn er veel sociale huisvestingsmaatschappijen die met zo’n onderzoek willen beginnen. En daarvoor is deze uitspraak goed nieuws.
Als de uitspraak standhoudt, dan verliezen mensen met een vermogen in het buitenland hier hun sociale woning. De maatschappijen kunnen hen ook vragen om de sociale korting die ze genoten op de huurprijs, terug te betalen. In de uitspraak van de vrederechter staat ook nog dat de huurders de opzoekingskosten in het buitenland moeten terugbetalen.
Herbekijk hieronder de analyse van onze reporter Stef Meerbergen in "Het Journaal":
(Lees verder onder de video)
In beroep
Ozgür Balci is de advocaat van een van de uitgezette huurders. Hij laat weten dat hij zijn cliënt adviseert om in beroep te gaan tegen de uitspraak. “Wij zullen in ons beroep argumenteren dat de gegevens van het Turkse kadaster niet via reguliere weg verkregen zijn,” zegt Balci. “De gegevens zijn verkregen via een Nederlands onderzoeksbureau dat daarvoor samengewerkt heeft met een Turks advocatenkantoor. We hebben aanwijzingen dat de advocaat van dat Turks kantoor onder een valse naam de gegevens heeft opgevraagd. Daardoor bestaat volgens ons de kans dat de informatie verkregen is via omkoping.”
Het sociaal huisvestingsbureau heeft de persoonlijke gegevens van mijn cliënt doorgegeven aan een privébureau. Volgens ons is dat schending van de privacy
“Bovendien heeft de vrederechter met zijn uitspraak niet willen wachten op de uitspraak van de Gegevensbeschermingsautoriteit, de vroegere Privacy-commissie. Wij hebben daar een klacht lopen tegen de huisvestingsmaatschappij wegens schending van de privacy van mijn cliënt. En daarover is er nog geen uitspraak."
"Mijn cliënt heeft namelijk zijn gegevens zoals zijn naam, geboorteplaats en geboortedatum doorgegeven aan de sociale huisvestingsmaatschappij. Die mocht die gegevens ook gebruiken om informatie op te vragen bij bijvoorbeeld het OCMW en de FOD Financiën maar niet doorgeven aan een Nederlands privé-onderzoeksbureau. Mijn cliënt heeft daarvoor nooit de toestemming gegeven. Het sociaal huisvestingsbureau heeft dat toch gedaan. Volgens ons is dat schending van de privacy. Als de Gegevensbeschermingsautoriteit ons daarin gelijk geeft, vervalt volgens ons de uitspraak van de vrederechter.”
Bekijk het verslag uit "Het Journaal" hier:
Vereniging van huisvestingsmaatschappijen wil een duidelijke wettelijke regeling
De vereniging van huisvestingsmaatschappijen wil een duidelijke wettelijke regeling waarmee sociale huisvestingsmaatschappen kunnen controleren of huurders een eigendom in het buitenland bezitten. In dat geval hebben ze geen recht op een sociale woning. Een individuele aanpak zoals het geval was met de woningmaatschappij uit Hamme vindt directeur Björn Mallants van de Vereniging Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen geen goed idee. "Er moet een globale aanpak komen", vertelt hij in "Terzake".
Bekijk de analyse van Björn Mallants van de Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen uit "Terzake" hier:
