Rijnland maakt zich op jaarlijkse confrontatie tussen milieuactivisten en politieagenten

De klimaatbeweging Ende Gelände richt haar focus deze keer op Garzweiler. Van 19 tot en met 24 juni wil ze overgaan tot een massale blokkade van de bruinkoolmijn, met duizenden deelnemers. De beweging krijgt ook steun van de klimaatspijbelaars van Fridays for Future. De jongeren willen op zaterdag 22 juni optrekken van Hochneukirch, aan de rand van Garzweiler, naar Keyenberg, één van de dorpen die bedreigd worden door de geplande uitbreiding van de mijnen. Daar wordt een 'take a seat'-actie aan gekoppeld.

De kolenmijnen in het Rijnland en het bos van Hambach zijn de voorbije jaren uitgegroeid tot belangrijke symbolen voor de Europese klimaatbeweging. Het woud is eeuwenoud en herbergt heel wat beschermde diersoorten zoals de langoorvleermuis. Energieconcern RWE wil wat nog rest van het bos rooien voor bruinkoolontginning. De gedolven bruinkool voedt de vlakbijgelegen elektriciteitscentrale, maar tegelijkertijd wordt heel veel milieuvervuilende CO2 in de atmosfeer gepompt. Bovendien, zo menen de activisten, komt, als het bos verdwijnt, ook de CO2 vrij die er de voorbije duizenden jaren is opgeslagen door de natuur.

Milieuactivisten bivakkeerden de voorbije jaren in boomhutten in het bos van Hambach om het rooien van het bos te verhinderen. De kampen werden vorig jaar door de politie ontruimd, maar een regionale administratieve rechtbank heeft voorlopig ook een stokje gestoken voor de plannen van RWE. Er worden geen bomen meer gekapt, tot er een oordeel ten gronde is van de rechtbank of het bos al dan niet beschermd moet worden. Dat vonnis wordt ten vroegste in 2020 verwacht.

Ende Gelände beklaagt zich intussen over een "grootschalige intimidatiecampagne" van RWE. Zo kwam de energiegigant vorige week op de proppen met de eis dat Daniel Hofinger, een woordvoerder van de klimaatbeweging, haar een boete betaalt van 50.000 euro. Hofinger ondertekende vorig jaar een zogenaamde "Unterlassungserklärung", waarin hij zich ertoe verbindt geen mijngroeves meer te betreden of sporen of graafmachines te blokkeren. Dat heeft hij sindsdien ook niet gedaan, maar door zijn openlijke oproepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid, heeft hij de voorwaarden van de verklaring geschonden en het bedrijf schade berokkend, luidt de redenering.

"RWE valt basisrechten, zoals de vrijheid van meningsuiting, aan, om critici monddood te maken", aldus Hofinger. Volgens hem is zijn geval maar het "topje van de ijsberg". Landbouwers, ondernemers en gewone burgers die niet willen verhuizen, zouden door het energiecomplex systematisch onder druk worden gezet. Ook Kathrin Henneberger, perswoordvoerster van Ende Gelände, mag de terreinen van RWE niet meer betreden en heeft de kordate vraag gekregen om een "Unterlassungserklärung" te tekenen.

De klimaatbeweging heeft het momentum gegrepen om de rangen te sluiten, ook al omdat de politie van Aken in een brief aan de scholieren en studenten van Fridays For Future ervoor waarschuwde om door deelname aan acties van Ende Gelände in Garzweiler niet in de val te trappen van "illegale en strafbare feiten". De klimaatspijbelaars reageerden 'not amused'. In de brief worden "vreedzame organisaties en groeperingen in diskrediet gebracht", luidde het. Fridays for Future noemt zich deel van een beweging en verklaart zich solidair met organisaties die geweldloos dezelfde doelen ondersteunen. "Daartoe behoren ook organisaties van burgerlijke ongehoorzaamheid als (het uit het Verenigd Koninkrijk overgewaaide) Extinction Rebellion en Ende Gelände."

Activisten komen deze week uit heel wat Europese landen afgezakt naar het Rijnland. Er worden bussen ingelegd vanuit andere delen van Duitsland, en buurlanden als Nederland, België, Frankrijk, Zwitserland en Oostenrijk, maar ook Zweden en Spanjaarden komen oproepen tot een onmiddellijke uitstap uit bruinkoolwinning. De Belgische afdeling van Ende Gelände schat dat vanuit ons land zeker 200 mensen naar Noordrijn-Westfalen trekken.