Waarom Stein stemmen laat hertellen voor Clinton

In de schaduw van het titanengevecht tussen Donald Trump en Hillary Clinton haalde Jill Stein, de kandidate van de Green Party, uiteindelijk slechts enkele procenten van de stemmen 'nationwide'. Ogenschijnlijk lijkt de 66-jarige Stein, naast politica en activiste ook arts, dan ook geen baat te hebben bij een hertelling, want kansloos is ze sowieso.

In het beste geval voor haar, zou Hillary Clinton alsnog nog president kunnen worden in plaats van Trump, maar ook dat is zeer onwaarschijnlijk: niet enkel zou bij de hertelling moeten blijken dat er inderdaad een groot aantal stemmen werd gehackt, het zou ook voldoende moeten zijn om Clinton de staat te laten winnen. En naast Wisconsin zou dat dan ook het geval moeten blijken in Pennsylvania en Michigan (waar de deadline voor een hertelling binnenkort afloopt).

Bovendien laat het zich raden dat Trump zich fel zal verweren mocht blijken dat er effectief iets aan de hand was met de stemmen in drie bovengenoemde staten. Gisteren loste hij al een schot voor de boeg door te zeggen dat "miljoenen mensen illegaal hebben gestemd" (lees: vooral zwarten, immigranten en armen die meer geneigd zijn voor de Democraten te kiezen). Ongetwijfeld zal Trump juridisch in de tegenaanval gaan. 

Het team van Trump kan dan een juridische uitputtingsslag beginnen mocht blijken dat het tij effectief nog kan keren in de 3 bovengenoemde staten. De tijd speelt daarbij in het voordeel van wie nu tot winnaar is uitgeroepen, zo leerde ons de hertelling in Florida in 2000, toen George W. Bush uiteindelijk Al Gore kon afhouden.

Toch heeft Jill Stein dus de stap gezet. Waarom dan? Enerzijds voelt zij zich naar eigen zeggen heel erg gesterkt door wat al dan niet informeel circuleert, en dat het dus echt wel de moeite loont. Opvallend, want het kamp van Clinton vond het blijkbaar onvoldoende. Of laat Clinton gewoon Stein de kastanjes uit het vuur halen? Of misschien had Stein nog iets goed te maken, want uiteindelijk snoepte ze, door mee te doen op 8 november, potentiële stemmen af van Clinton. 

Officieel spreekt Stein in elk geval duidelijke taal. Ze had het de voorbije dagen over "dwingend bewijsmateriaal van eigenaardigheden in het stemgedrag".

Analyse van de stemdata legde volgens haar "significante discrepanties" bloot. Stein en haar team leggen er de nadruk op dat ze dit doen omdat ze zekerheid willen dat de resultaten authentiek zijn, niet meer, niet minder. Voor Clinton doen ze het in ieder geval niet, voegen ze eraan toe, al hebben ze met de hertellingen uiteraard de steun van het Clinton-kamp. Clinton zelf rept op Twitter met geen woord over de hertellingen.

Dat veel mensen skeptisch zijn over een hertelling, is voor Stein overigens "begrijpelijk omdat we leven in een maatschappij waar politici niet betrouwbaar zijn en waar zakenlui geen belastingen betalen". 

Er is natuurlijk een andere reden. Naast de publiciteit die het voor Stein oplevert, staat haar programma lijnrecht tegenover Trumps aankomende keuzes. Zijn aankomend presidentschap wordt door haar kamp veeleer als een nachtmerrie gezien.

Een van de speerpunten van Steins campagne was een soort New Deal op het vlak van klimaatinvesteringen, om een omslag naar groene energie mogelijk te maken en daarbij de hele industrie mee te krijgen. Tegen 2030 zou ze naar 100 procent hernieuwbare energie willen gaan, en op die manier veel jobs creëren in die sector.

Trump staat voor helemaal het tegenovergestelde. Hij keert zelfs terug naar fossiele brandstoffen, en wil het weer meer inzetten op de vervuilende schaliegaswinning en zelfs steenkool, al was het maar om banen in die sector te redden.

Het past in zijn filosofie om Amerika zo onafhankelijk mogelijk te maken op energievlak. Trump wil het Klimaatakkoord opblazen (dat heeft hij tot nu toe toch zo gezegd), nog iets wat lijnrecht ingaat tegen het groene gedachtegoed van Stein.

Meer algemeen is Stein natuurlijk vooral in te passen in de linkerzijde van het politieke spectrum, en Trump in de rechterkant, waardoor de verschillen eigenlijk niet groter zouden kunnen zijn.

Hoewel Stein tijdens de campagne op verschillende punten met Clinton botste (zoals diens banden met Wall Street en de grote bedrijven), leunt het algemene programma van de Democraten veel dichter aan bij het hare (het betaalbaarder maken van studies aan de hogeschool of universiteit, waar veel jongeren nu zware leningen moeten voor aangaan, is maar één voorbeeld). (lees door onder de foto)

In zowel Wisconsin (10 kiesmannen), Michigan (16) als Pennsylvania (20) won Trump relatief nipt, tegen de peilingen in, en kan een hertelling dus eventueel een verschil maken. In Michigan moet Clinton 10,704 stemmen inhalen, in Wisconsin 22.177 en in Pennsylvania 70.638.

Er zit wel een fikse adder onder het gras. In Michigan bijvoorbeeld zijn er ruim 4,7 miljoen stemmen uitgebracht, allemaal op papier dus zonder elektronische back-up. Hertellen zou een gigantische taak zijn, en Trump kan ertegen beroep aantekenen.

De drie staten zijn samen wel goed voor 46 kiesmannen in het kiescollege, genoeg voor Clinton om alsnog de zege binnen te rijven.