"Vroeger gebeurden klimaatwijzigingen in één regio, nu over de hele planeet"
Ook in vroegere tijden waren er langere periodes van erg warme en van erg koude temperaturen die mekaar afwisselden. Maar wetenschappers hebben die nu over tweeduizend jaar bestudeerd en stellen verschillen vast tussen de toenmalige en de huidige klimaatverandering. Toen gebeurden ze in een welomschreven regio, nu verloopt de klimaatwijziging wereldwijd.
Klimaatwijzigingen waren er vroeger ook, wordt vaak gezegd. Dan wordt er bijvoorbeeld verwezen naar de Kleine IJstijd of de periode van de middeleeuwse opwarming. In dat opzicht zou de huidige klimaatverandering een natuurlijk verschijnsel zijn en heeft ze niets alarmerends.
Maar het team van Raphael Neukom van de Universiteit van Bern wijst nu in een artikel in het tijdschrift 'Nature' op een belangrijk verschil. In tegenstelling tot nu gebeurden die klimaatveranderingen in de voorbije tweeduizend jaar nooit op de hele planeet tegelijkertijd.
Jaarringen van bomen
De wetenschappers gebruiken daarvoor onder andere het zogeheten 'Pages-2k-Netwerk' dat tweeduizend jaar omvat. De temperaturen kunnen daarbij uit de jaarringen van bomen worden afgelezen omdat de dikte van het hout varieert naargelang de heersende temperaturen. Hetzelfde is mogelijk bij koraalriffen, waaraan de temperaturen van het water kunnen afgelezen worden. De onderzoekers konden echter geen voorbeeld vinden van een klimaatwijziging die zich over de hele aardbol tegelijk voordeed, op de laatste 150 jaar na dan.
Als voorbeeld halen de onderzoekers de Kleine IJstijd aan tussen de vijftiende en de negentiende eeuw. De koudegolven deden zich per regio in andere tijdvakken voor: in de vijftiende eeuw in de centrale en oostelijke Stille Oceaan, in de zeventiende eeuw in het noordwesten van Europa en het zuidoosten van Noord-Amerika, en in de negentiende eeuw pas in de andere regio's van de wereld.
“Gevolg van menselijk gedrag”
"Maar in tegenstelling daarmee zien we dat de opwarming van de aarde in de laatste 200 jaar op 98 procent van de aarde gebeurt", schrijven de onderzoekers. "Dit wijst erop dat de klimaatwijziging nu een gevolg is van menselijk gedrag en dat ze zonder voorgaande is. En dan gaat het niet alleen om absolute temperaturen, maar ook om de ruimtelijke context waarin dat gebeurt.”
Aardrijkskundeprofessor Scott George van de Universiteit van Minnesota wijst er in een commentaar in 'Nature' op dat het niet makkelijk is om warme en koude periodes met elkaar te vergelijken. Een langzame klimaatverandering die over verschillende eeuwen verloopt, laat zich immers zeer moeilijk aflezen uit de jaarringen van bomen. Maar hij concludeert wel dat het klimaat voortdurend wijzigt. “Geen enkele opwarming levert qua aantal graden zo’n duidelijk beeld op als die van de laatste eeuw. En daarbij komt dan nog dat de klimaatopwarming vandaag de dag over de hele planeet synchroon verloopt.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Independer
Alarmsysteem in je woning? Vraag dan korting aan je verzekeraar
-
PREMIUM
Plaatselijk hevig onweer op komst. Waarom is het zo gevaarlijk en wat doe je beter niet? Meteoroloog: “Denk niet dat je veilig bent omdat regen uitblijft”
Het KMI waarschuwt voor felle onweersbuien vandaag met kans op hagel en/of veel neerslag in korte tijd. Onweer is één van de meest spectaculaire weerfenomen, maar hoe ontstaat het juist en wanneer kan het gevaarlijk worden? Meteoroloog Jonas De Bodt legt het helder uit en tipt de 10-secondenregel. -
Na veel uitstel en technische problemen nu toch eerste bemande vlucht van nieuw ruimteschip Boeing
Een ‘nieuw’ ruimteschip, ontwikkeld door Boeing, maakt deze week zijn eerste ruimtevlucht met astronauten aan boord. De bemande missie had eigenlijk al in 2018 uitgevoerd moeten worden, maar door ontwerpfouten liep de testvlucht de ene na de andere vertraging op. -
-
2
Meer kinderen met overgewicht door coronapandemie volgens WHO-studie
-
PREMIUM
Grootste stap voorwaarts sinds de jaren 70: onderzoekers vinden manier om gevaarlijke infecties klein te krijgen
Ziekenhuizen kampen met een groeiend probleem van antibioticaresistentie, waardoor steeds meer bacteriën niet meer te behandelen zijn met bestaande geneesmiddelen. Een team van Zweedse wetenschappers is nu echter een nieuwe vorm van antibiotica op het spoor. En dat is heel goed nieuws om hardnekkige infecties zoals E. Coli en K. pneumoniae - dat onder andere een longontsteking kan veroorzaken - in de toekomst beter te kunnen behandelen. -
HLN Shop
Is een automatische elektrische fiets interessant voor jou?
Mooi lenteweer nodigt uit om op je fiets te springen. Wie daarbij niet na een paar straten al in het zweet wil staan, gaat voor het gemak van een elektrisch exemplaar. Die worden bovendien steeds beter en het assortiment almaar breder. Zo kan je vandaag ook kiezen voor een automatische e-bike. Hoe werkt dit en voor wie is het een goed idee? HLN Shop houdt de voor- en nadelen tegen het licht. -
Livios
Mag je je gras maaien op zondag? En de takken van je buren snoeien? Dit zijn de regels in vijf herkenbare situaties
-
“AstraZeneca trekt coronavaccin mondiaal terug”
-
PREMIUM
Zijn tekorten in onze bloedvoorraad binnenkort verleden tijd dankzij darmbacterie? Nieuwe studie schept hoop
Regelmatig krijgen we te horen dat de Vlaamse bloedvoorraad onder druk staat. Soms moet men zelfs rantsoeneren omdat we bepaalde bloedgroepen tekort hebben. Maar nu ontdekten onderzoekers dat een bacterie uit onze darmen die tekorten binnenkort mogelijk kan oplossen. Over welke bacterie gaat het en hoe wordt die dan ingezet? En waarom kan je ook alweer niet zomaar bloed uitwisselen? HLN wetenschapsexpert Martijn Peters licht de mogelijke doorbraak toe. -
Nieuwe miljardenfusie in de satellietsector wil concurrentie aangaan met Elon Musk
Het Luxemburgse satellietbedrijf SES heeft een akkoord bereikt rond de overname van zijn Amerikaanse rivaal Intelsat voor 3,1 miljard dollar (omgerekend zo’n 2,9 miljard euro). De deal is al goedgekeurd door beide raden van bestuur en door 73 procent van de aandeelhouders bij Intelsat, zeggen beide bedrijven dinsdag. -
PREMIUM
Warmt het klimaat echt veel sneller op dan verwacht?
20 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerGert Van Bunderen
Joren Fonteyn
Chris Devlaeminck
Vladimir De Leeuw
Nick Lersberghe