Kyra Gantois doet haar verhaal: ‘Op klimaatmarsen blijf ik op eerste rij lopen. Maar niet hand in hand met Anuna’

Ze kreeg bloemetjes toegeworpen maar net zo goed werden er emmers drek uitgestort op de sociale media: de beslissing van Kyra Gantois om op te stappen bij Youth For Climate (YFC) was één van de meeste becommentarieerde nieuwsfeiten van de week. Dat had de 20-jarige studente naar eigen zeggen totaal niet verwacht, toen ze zondagavond een even uitgebreide als emotionele tweet de wereld instuurde. “Toen ik voor mezelf de definitieve beslissing had genomen dat ik uit YFC zou stappen, heb ik een leeg Word-document geopend en ben ik beginnen te tikken. Zoals het in me opkwam. Toen het af was, heb ik de tekst door twee vriendinnen laten nalezen. ‘Doen’, zeiden ze. Ik zette het op Twitter en dacht dat daarmee de kous af zou zijn. Maandag had ik een rustig dagje aan zee gepland. Jawadde, mijn telefoon blééf maar rinkelen.”

Vertel nog eens precies waarom je er bent uitgestapt?

“Anuna (De Wever, red.) en ik hebben in december 2018 YFC opgericht. De eerste twee maanden ging alles goed en amuseerden we ons. Maar hoe meer volk er naar de klimaatmarsen begon te komen, hoe meer stress dat met zich meebracht. Dat zorgde voor wrijvingen tussen ons twee en dat is er eigenlijk alleen maar erger op geworden. In het begin bestond onze kerngroep uit zes personen, de andere vier waren vrienden van ons beiden. Maar gaandeweg zijn zij vervangen door mensen dicht bij Anuna: haar ex, haar zus, één van haar beste vriendinnen... Ik voelde me daardoor minder goed in de groep en ging - toegegeven - amper nog naar vergaderingen. Dat was voor hen blijkbaar het sein om mij helemaal uit te sluiten: wachtwoorden werden veranderd, mails werden niet meer doorgestuurd... Tja, dan houdt het op, hé.”

Werd je buitengesloten omdat je er een andere politieke mening op na hield?

“Dat heb ik deze week ook overal gelezen, maar eigenlijk is dat niet helemaal correct. Van bij de start hebben we gezegd dat YFC apolitiek zou zijn. Persoonlijk ben ik ook helemaal niet ‘rechts’ of ‘links’. Maar ik merkte dat de kerngroep wel steeds vaker, euh... partij koos. Als Meyrem Almaci ons uitnodigde voor een gesprek, keken we in onze agenda's wanneer dat het beste uitkwam. Maar als Tom Van Grieken een gelijkaardige uitnodiging had verstuurd, zou die meteen in de prullenmand gemikt zijn. Dat vond ik niet kunnen, want ik wou van bij het prille begin een brede beweging op gang trekken. Met dat standpunt stond ik helaas alleen.”

Met je vertrek heb je er wel voor gezorgd dat de beweging nog minder breed gedragen wordt. Sterker nog: de versplintering zal de strijd voor het klimaat niet ten goede komen.

“Dat een meningsverschil, een persoonlijke twist het algemeen belang mogelijk schaadt, vind ik het allerergste aan deze affaire. Daarom heb ik ook besloten om binnenkort met een eigen beweging te starten. Ik ga geen klimaatmarsen organiseren want dat doet YFC al, en ze doen dat goed. Ik wil naar buiten treden met concrete acties: het strand opruimen, bijvoorbeeld. Of op scholen jongeren gaan informeren over hoe zij in hun dagelijks leven de klimaatopwarming kunnen tegengaan. Wat ik in gang ga zetten, zal complementair zijn met wat YFC doet. En wie weet komt er ooit wel een grote verzoening.”

Op 20 september staat de eerste klimaatmars van het nieuwe schooljaar op de agenda: daar gaan we jou niet zien, vermoed ik?

“O, jawel. Ik heb YFC opgericht, samen met Anuna: dat alleen is reden genoeg om er zeker wél te zijn. Ik ga zelfs op de eerste rij lopen. Maar allicht niet hand in hand met Anuna.” (lacht)

Hebben jullie sinds jouw vertrek al contact gehad?

“Ja, gisteren hebben we even gebeld. Ging niet anders, er moesten nog wat praktische zaken geregeld worden. En uiteraard is dan mijn bericht op Twitter ook ter sprake gekomen. Ze noemde me ‘belachelijk’. Ach, ik versta dat wel: Anuna is boos. Ik heb haar meteen na ons telefoontje een bericht gestuurd: ‘Heel jammer dat het zo gelopen is, kunnen we dit niet als volwassenen afhandelen? Ik wens je in ieder geval veel succes in de toekomst.’”

En?

“Niks. Helemaal niks.”

Het heeft veel weg van een vechtscheiding. Ook al omdat jullie ooit een koppel waren. Hoezeer heeft dat meegespeeld in alles wat er gebeurd is?

“Totaal niet. We zijn in september 2018, in alle vriendschap, uit elkaar gegaan en hebben drie maanden later pas YFC opgericht. Dat we ooit een relatie hadden, heeft nooit meegespeeld: niet toen het goed ging en niet toen we ruzie kregen. Geloof me, voor mij is dit nooit iets persoonlijks geweest.”

Je verwijt Anuna dat ze een ‘onewomanshow voor aandacht’ opvoert: dat is toch redelijk persoonlijk?

“Ja, oké, maar ook dat is enigszins verkeerd geïnterpreteerd. Dat Anuna altijd de meeste aandacht kreeg, heeft me, eerlijk waar, nooit gedeerd. Mij ging het niet om aandacht, maar om erkenning. Achter de schermen knapte ik het meeste werk op, maar op geen enkel moment heb ik daar enige erkenning voor gevoeld. Dan voel je je op de duur als een stuk vuil behandeld. En wat die onewomanshow betreft: daar blijf ik bij. Het zal voor YFC veel beter zijn als er minder op één persoon gefocust wordt.”

Anuna en YFC hebben na jouw tweet een statement verstuurd waarin staat dat ze tijdens de zomer talrijke pogingen hebben ondernomen om de plooien glad te strijken, maar dat jij op geen enkele uitnodiging bent ingegaan. Klopt dat?

“Nee. De waarheid is dat er één gesprek gepland was, deze week. Ik voelde heel goed dat mij tijdens dat onderonsje gemeld zou worden dat ik niet langer deel mocht uitmaken van de kerngroep. Op Pukkelpop had Anuna me al verteld dat ik niet langer in de media mocht spreken: dan weet je het wel, hé? En dus heb ik zondagavond de eer aan mezelf gehouden en ben ik uit YFC gestapt. Met enorm veel spijt in mijn hart, maar het kon helaas niet anders.”

Hoe voel je je nu?

“Het is dubbel: enerzijds opgelucht dat de stress van de voorbije maanden weg is. Maar ook teleurgesteld dat ik bijna gedwongen ben om iets wat ik zelf mee heb opgericht, achter te laten. Ik heb er zo veel energie en tijd ingestoken dat ik gewoon niet aan mijn studies ben toegekomen. Dat mag je toch een serieuze opoffering noemen? Gelukkig heb ik de voorbije dagen ook veel positieve reacties gekregen en blijf ik geloven dat we met zijn allen onze politici - over alle partijgrenzen heen - duidelijk moeten maken dat het hoog tijd is voor een deftig klimaatplan. Die strijd ga ik nooit opgeven.”