Tinder en co. zetten een rem op onze liefdeskansen

In korte tijd is de liefdesmarkt omgetoverd van een kleine kruidenierszaak tot een gigantisch shoppingcentrum. Iedere dag krijgen bijvoorbeeld op Tinder tien miljoen mensen elk 140 foto’s te zien van ‘potentiële partners’. Je zou verwachten dat dat tot meer romantische relaties leidt, maar het omgekeerde is gebeurd: sinds de opkomst van onlinedating zijn er alleen maar meer singles.

In vakblad Social Psychological and Personality Science publiceren sociaal psychologen Tila Pronk en Jaap Denissen (Universiteit van Tilburg) drie studies die de paradox van de moderne liefde verklaren. Zeer kort samengevat: te veel keuze doodt de goesting.

“De eindeloze stroom van profielen op de apps leidt tot een algemene ontevredenheid en maakt mensen pessimistischer over hun kansen, waardoor ze opties steeds meer gaan verwerpen”, zo luidt de belangrijkste conclusie.

Nochtans is net de overvloed zowat de belangrijkste succesfactor van onlinedaten. Wij mensen houden van veel opties en nemen logischerwijs aan dat de kans dat je die ene vindt groter wordt wanneer er meer keuze is.

Tinder-moeheid

Maar het is tegelijk bekend dat er negatieve neveneffecten bestaan. Van dertig soorten mayonaise in de supermarkt worden we niet blij, maar gestrest of moe. Het verlamt, waardoor we geen keuze maken.

Ook als het over onlinedaten gaat, is er indirect bewijs dat er dan zoiets als ‘Tinder-moeheid’ kan optreden.

Om dat uit te zoeken rekruteerden Pronk en Denissen bijna duizend vrijwilligers tussen 18 en 30 jaar voor een van hun drie deelonderzoeken. Ze kregen telkens zoals op een datingapp reeksen van 45 of 90 foto’s te zien van potentiële geliefden.

Resultaat: hoe meer opties, hoe minder geneigd ze waren om iemand een kans te geven. Doorheen de resem foto’s nam de kans dat iemand zou openstaan voor een kandidaat met 27 procent af. Die afwijzende houding treedt al na de eerste foto op en wordt alleen maar sterker tot ze, na ongeveer 20 foto’s, stabiliseert.

Vooral vrouwen verwerpen steeds meer naarmate ze meer opties voorgeschoteld krijgen, waardoor ze veel minder vaak dan mannen een goeie match vinden.

Maar is erg selectief zijn per se negatief? Het helpt toch om je te concentreren op wie het meest bij je lijkt te passen? De resultaten van Pronk en Denissen tonen echter dat naarmate mensen steeds meer ‘naar links swipen’, ze net steeds minder blij zijn met het kleine aantal opties dat ze wel aanvaarden. Bovendien worden ze dan pessismistischer over hun kansen op een goeie match. Er is ook een sneeuwbaleffect: hoe meer opties je verwerpt, hoe meer je er nog zult verwerpen. En hoe ontevredener en  somberder je dus wordt.

De onderzoekers raden onlinedaters dan ook aan om zichzelf te beperken, door bijvoorbeeld pauzes in te lassen. “Een goed idee”, reageert relatietherapeut Rika Ponnet. “Ik krijg in mijn praktijk al langer de indruk dat wie online een partner zoekt, hyperkritisch en afwijzend wordt. Dit onderzoek, dat erg degelijk is, bevestigt onze ervaringen.”

Fatalistisch

Dat al dat afwijzen ons minder gelukkig maakt, verbaast Ponnet niet. “Keuzes maken, zeker in daten, vergt emotionele energie. Je moet je met iemand kunnen identificeren. Dat kun je geen 20 keer per dag, laat staan 140 keer. Het vermoeit en dan worden mensen fatalistisch. Dat straal je dan ook uit in het echte leven, wat de kansen op een relatie nog verkleint.”

We moeten Tinder en co. daarom niet afvoeren, maar wel beseffen dat zo’n app niet bezig is met ons liefdesleven maar met geld verdienen. “Bij Tinder weten ze bijvoorbeeld dat de verwerping al snel intreedt en daarom kun je nu betalen zodat jouw foto als een van de eerste verschijnt”, zegt Ponnet. “Alles is erop gericht dat je de app veel gebruikt, niet dat je de beste liefdesmatch vindt. Maar veel onlinedaten fnuikt dus je eigenwaarde en optimisme in de zoektocht.”