Canadese premier Trudeau loopt averij op door blackface-foto’s

Stom, stom, stom. De Canadese premier Justin Trudeau zocht in ieder geval niet naar excuses, maar ging royaal door het stof, nadat er compromitterende foto’s uit 2001 van hem waren opgedoken. Daarop staat de destijds 29-jarige Trudeau in Arabische gewaden, met een donker geschminkt hoofd. De gelegenheid was een verkleedfeestje met als thema ‘Arabische Nachten’, op de school waar Trudeau destijds als leraar werkte. Trudeau had zich als een van de personages uit Aladdin verkleed.

“Ik ben boos op mezelf en ik ben teleurgesteld in mezelf”, zei Trudeau, nadat het tijdschrift Time de foto’s uit een oud jaarboek had opgeduikeld. Destijds vond hij het niet racistisch om zichzelf als Arabier te schminken. “Maar ik had beter moeten weten, en het spijt me heel erg.”

Op de vraag of hij had overwogen om ontslag te nemen, wilde Trudeau niet antwoorden.

Hij bereidde zijn gehoor gelijk voor op het feit dat er nog meer foto’s op zouden kunnen duiken. Als middelbare scholier had hij zich ooit zwart geschminkt voor een uitvoering van Harry Belafonte’s ‘Banana Boat Song’.

Donderdagavond kwam er nog een derde blackface-incident aan het licht. De Canadese nieuwszender Global News kreeg een video van Trudeau in handen waarop hij te zien is met zwart geschminkt gelaat. Hij zwaait met zijn armen en benen die, zo lijkt het in de clip, ook zwart zijn geverfd. 

Nek-aan-nekrace

Global News liet verstaan dat het de beelden aan het begin van de week ontving, maar dat het gewacht heeft om de video te publiceren tot er 100 procent zekerheid was over de echtheid van het materiaal. Donderdag bevestigde iemand uit het campagneteam van de liberale partij van de eerste minister dat het effectief om Trudeau ging. 

De onthullingen komen voor Trudeau op een vervelend moment, want hij had net vorige week zijn verkiezingscampagne afgetrapt. Canada gaat op 21 oktober naar de stembus, en de liberale premier is in de opiniepeilingen in een nek-aan-nekrace verwikkeld met de Conservatieve Partij van Andrew Scheer. Die maakte van de gelegenheid gebruik om het campagnevuurtje op te stoken. ‘Blackface’ was ook in 2001 al racistisch, aldus Scheer. “Wat Canadezen vandaag hebben gezien, was iemand met een volslagen gebrek aan oordeelsvermogen en integriteit, iemand die niet geschikt is om dit land te besturen.”

Of heel Canada zo verontwaardigd is over de misstap van Trudeau, is de vraag, volgens politicoloog Nelson Wiseman van de Universiteit van Toronto. Ras en blackface spelen in Canada lang niet zo’n grote rol als in de Verenigde Staten. Daar wortelt het taboe op zwart schminken in het slavernijverleden, en in een periode in het Amerikaanse variététheater toen zwarten regelmatig belachelijk werden gemaakt door geschminkte witte acteurs. Een Canadees die zich op een verkleedfeestje als Arabisch filmpersonage uitdost, is van een ander kaliber. “Dit lijkt me niet het soort schandaal dat kiezers in de armen van de Conservatieven drijft”, zegt Wiseman tegen persbureau AP.

Lat ligt hoger

Aan de andere kant ligt de lat voor Trudeau hoger dan voor andere politici, juist op dit soort sociale onderwerpen. Toen hij in 2015 aantrad als premier, deed hij dat op de belofte van een progressief politiek programma, en riep hij Canada uit tot de ‘eerste postnationale staat’.

Zijn reputatie als brandschoon politicus van een nieuwe generatie liep begin dit jaar al averij op. Toen stapte zijn minister van Justitie op, omdat ze zich door de premier onder druk gezet voelde om een groot bedrijf uit de wind te houden. Dat had zich schuldig gemaakt aan het betalen van steekpenningen. Dat schandaal kostte Trudeau veel krediet bij zijn achterban.