Jean-Claude Juncker blijft optimistisch over brexitgesprekken: “Ik denk dat Boris Johnson een akkoord wil”

Op 1 november neemt de Duitse Ursula von der Leyen het stokje over van Jean-Claude Juncker. De 64-jarige Luxemburger stond de afgelopen vijf jaar aan het hoofd van de Europese Commissie, zeg maar de regering van de Europese Unie. 

Junckers voorzitterschap werd overschaduwd door twee grote crises: de migratiecrisis en de brexit, de uitstap van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Maar bij het brede publiek is Juncker misschien wel het meest bekend als die gekke, wankelende Europese politicus.

Maar de insinuaties over zijn drankgebruik deren hem niet, zegt Juncker in een afscheidsinterview met VRT NWS. Als journalist Rob Heirbaut naar Junckers drankgebruik vraagt, kaatst de Luxemburger de bal meteen terug: “Ik drink zoals u. Hoeveel glazen drinkt u per dag?”. Als Heirbaut “één of twee” antwoordt, zegt Juncker dat hij per dag slechts één glas drinkt. “Ik ben minder alcoholicus dan u”, luidt zijn conclusie.

Juncker komt ook nog eens terug op zijn wankelende publieke optreden tijdens de NAVO-top van vorig jaar. “Ik had toen een heel pijnlijke ischias (zenuwpijn in de rug die uitstraalt naar de benen, red.). Die heb ik nog altijd, al negen maanden lang. Enfin, je m’en fou”, ik trek het mij niet aan.

Terug naar de inhoud: de crises die Juncker de afgelopen jaren voor zijn kiezen kreeg. In het begin van zijn ambtstermijn kreeg Juncker nog te maken met de naweeën van de economische crisis en nu vijf jaar later blikt hij tevreden terug op zijn economische parcours.

“De werkloosheid is gedaald, de begrotingstekorten zijn gedaald, de investeringen zijn gestegen, onder meer dankzij het zogenoemde plan-Juncker. Ik denk dus dat we de kans gegrepen hebben.” Daarbij werd Europa wel aardig geholpen door de gunstige conjunctuur van de gehele wereldeconomie.

Maar, onder Juncker werd niet de economie maar migratie het grote thema dat het Europese politieke toneel zou beheersen. Juncker bedacht het fameuze spreidingsplan, om de instroom van migranten te verdelen onder de verschillende EU-lidstaten. 

Dat plan werd een maat voor niets. Sterker zelfs: het dreef een wig tussen West- en Oost-Europa, want Hongarije en Polen weigerden hun deel van de migranten op te nemen. In Hongarije voerde de regering-Orbán zelfs openlijk campagne tegen Juncker. 

Juncker kan dit nog altijd niet verkroppen, zo blijkt uit zijn reactie. “Ik aanvaard niet wat Viktor Orbán vaak zegt, dat er in Europa geen plaats is voor moslims, moslims die vervolgd worden zoals de Hongaren.” Hiermee verwijst Juncker naar de manier waarop Orbán omgaat met de rechtsstaat in zijn land. 

“Ik had hen voorgesteld om niet-begeleide minderjarige vluchtelingen op te vangen”, gaat Juncker verder over zijn spreidingsplan. “Maar tot op vandaag hebben ze dat niet gedaan, hoewel ze me het beloofd hadden (...) Polen is toch een katholiek land?”, sneert Juncker,  “Dat ze het dan maar doen.”

Naast de migratiecrisis kreeg Commissievoorzitter Juncker de afgelopen jaren met nog een andere grote crisis te maken: de brexitcrisis. Nu zijn ambt er bijna op zit, zegt Juncker dat hij de bui al op voorhand had zien hangen. “Ik heb altijd gedacht dat dit referendum verloren zou worden”, zegt hij post factum. 

Sterker zelfs: Juncker herinnert zich nog dat hij voor het referendum nog een weddenschap is aangegaan met de Britse Eurocommissaris Lord Hill. “Je krijgt een euro als je wint en als je verliest, geef je mij een pond”, zei hij tegen Hill. “Ik heb dat muntstuk nog altijd in mijn broekzak zitten”, snoeft Juncker nu.

Ondanks de - op z’n zachtst gezegd - moeizame onderhandelingen over de brexit, blijft Juncker optimistisch over een goede afloop. Hij denkt dat de Europese Unie en Boris Johnson nog tot een vergelijk kunnen komen. “Na de ontmoeting en de 3 à 4 telefoongesprekken die ik heb gehad met de Britse eerste minister, ben ik optimistischer dan voordien.”

Het interview met Juncker werd afgenomen voor het Britse parlement vandaag weer aan zet kwam. Maar Juncker is ervan overtuigd dat premier Johnson daadwerkelijk bereid is een deal te sluiten. “Ik denk dat hij een akkoord wil, want hij beseft goed dat een brexit zonder akkoord grote problemen zal veroorzaken.”

Juncker staat er wel op dat het probleem van de backstop, de voorwaardelijke regeling van de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, nu, zonder uitstel geregeld moet worden. “Er moeten garanties zijn voor Ierland.”

Tot slot zegt Juncker dat hij zich ook niets aantrekt “van de recente Vlaamse commentaren”. Hierbij verwijst Juncker naar de uitval van Jean-Marie Dedecker. De burgemeester van Middelkerke reageerde vorige week furieus op een uitspraak van Juncker. De commissievoorzitter had gezegd dat hij tijdens zijn verblijfjes in zijn favoriete Vlaamse badplaats geen Frans meer durft te spreken bij de bakker. 

Juncker voegt eraan toe dat hij “in Europa wellicht een van de grootste fans van België” is. “Als men mij buiten Europa, als Luxemburger, vraagt wat België is, dan zeg ik dat België niet uit te leggen is, maar dat het werkt.” Is dat dan zoals de Europese Unie? “De Europese Unie functioneert minder goed dan België.”

Bekijk hier het volledige afscheidsinterview van Rob Heirbaut met Jean-Claude Juncker: