Nieuwe trend: mensen ontslaan en tegelijk ‘digitale profielen’ zoeken
Er tekent zich een trend af bij grote Belgische bedrijven die in disruptieve tijden werken. KBC, Proximus en DPG Media lozen de analoge werknemers en gaan op zoek naar ‘nieuwe digitale profielen’. Waar zitten die, en moeten bedrijven daar niet zelf op anticiperen?
Nog even en de klassieke bankbediende is een relict uit het verleden. De nieuwe bankier is een app. De backoffice wordt fors geautomatiseerd, en de financiële wereld zoekt naarstig naar digitale whizzkids. KBC was de voorlopig laatste in de rij die daarbij banen schrapt, én nieuwe profielen aanwerft.
Eenzelfde transformatie tekent zich af bij het telecombedrijf Proximus. Het bedrijf bevindt zich in een “disruptieve context, omdat de digitalisering in de sector een kantelpunt bereikt”. Gevolg: 1.900 analoge banen eruit, 1.250 digitale profielen erin.
Ook in de mediasector woedt die digitale storm. DPG Media kondigde deze week aan dat er 145 banen sneuvelen bij de televisiepoot. Tegelijk worden 50 mensen aangeworven mét, precies, de juiste digitale skills. Alleen, wat zijn dat?
Met de handen in het haar
“Dat zijn niet de mensen die aan een computer zitten”, zegt Sofie Cabus, onderzoeker onderwijs en arbeidsmarkt aan de KU Leuven. “Het zijn wel de mensen die de informatietechnologie continu verfijnen. Dat zijn vooral heel technische profielen.” De STEM-opleidingen en opleidingen computerwetenschappen leveren zulke profielen af, maar onvoldoende.
“Hr-afdelingen van bedrijven zitten met de handen in het haar”, zegt Eline Grouwels van Umital, een consultant die bedrijven bijstaat in hun digitale transformatie. “Vaak vinden ze de digitale profielen niet, en de interne mensen ontbreekt het aan de nodige kennis.”
Voor Grouwels is dat een gedeelde verantwoordelijkheid van werkgever en werknemer, maar moet toch vooral de werkgever het voortouw nemen. “Er wordt nog te vaak gedacht en gehandeld vanuit een te enge visie op digitalisering”, zegt ze. “Het zijn niet alleen die nieuwe profielen waarmee men bezig moet zijn. Neen, het hele bedrijf moet doordesemd worden van de noodzaak van de transformatie. Maar dan moet je als bedrijf wel weten waar je naartoe wil. En je moet de mensen die je aan boord hebt ook de mogelijkheden geven om zich verder te ontwikkelen. Het is een gemiste kans als je als bedrijf niet met je bestaand menselijk kapitaal aan de slag gaat in die transitie.”
Achter de feiten
De digitalisering en de economische dynamiek die vandaag al is ingezet, zullen zeker leiden tot jobvernietiging, blijkt uit een rapport van de technologiefederatie Agoria. “Maar voor elke job die in de toekomst verloren gaat, komen er 3,7 nieuwe in de plaats. De vraag naar werkenden zal vanaf 2021 het aanbod overtreffen. Tot minstens 2030 zal de kloof tussen vraag en aanbod verder groeien”, klinkt het.
Voor Bruno Segers, als voormalig topman van Microsoft Belux en RealDolmen een digitale whizzkid avant la lettre, is dat iets te makkelijk. “Ik vrees dat we de digitale verschuiving vooral moeten zien als een vereenvoudiging. En dat je bijgevolg meer kunt doen met minder. Ik heb niks anders gekend. En ik heb gezien dat de nieuwe technologie steeds trager komt, maar dat de impact almaar sneller gaat. En dat frustreert, omdat we als maatschappij steeds achter de feiten aanhollen. Hoe kun je dan van een individu verwachten dat hij bijleert of afleert?”
Langetermijnvisie
“Ik denk dat zowel de bedrijven als de overheid iets te lang hebben gewacht om hun langetermijnvisie in kaart te brengen”, zegt Cabus.
Daar speelt ook ons typisch kmo-landschap een rol in. “De kostprijs en de impact op de organisatie om mensen uit te roosteren voor een opleiding zijn voor grote bedrijven makkelijker om dragen dan voor kleinere bedrijven.”
Al is ze niet defaitistisch. “De digitalisering zal voor sectoren zoals het onderwijs en de gezondheidszorg een ondersteuning zijn. Voor andere sectoren, zoals de financiële of de media, zal het wél leiden tot een verschuiving.”