Ethiopische premier Abiy Ahmed krijgt Nobelprijs voor de Vrede: “Overwelmd en zeer gelukkig”

Abiy Ahmed krijgt de prijs “voor zijn inspanningen om vrede en internationale samenwerking te bewerkstelligen en voor zijn beslissend initiatief om het grensconflict met buurland Eritrea op te lossen”, aldus het Nobelprijscomité. Ethiopië en Eritrea waren jarenlange vijanden en vochten tussen 1998 en 2000 een bittere grensoorlog uit. In juli 2018 herstelden ze de relaties na jaren van vijandschap.

“Toen Abiy Ahem premier werd in april 2018 maakte hij duidelijk dat hij de vredesgesprekken met Eritrea wilde hervatten”, aldus het Nobelprijscomité. In de aankondiging werd ook de Eritrese president, Isaias Afwerki, expliciet genoemd. “In nauwe samenwerking met Afwerki heeft Abiy snel de principes van een vredesakkoord uitgewerkt om de langdurende ‘geen vrede, geen oorlog’-impasse tussen Ethiopië en Eritrea te beëindigen. Een belangrijke voorwaarde voor de doorbraak was Ahmeds bereidheid om de beslissing van een internationale grenscommissie uit 2002 te aanvaarden.”

De prijs is ook bedoeld om iedereen die meewerkt aan vrede en verzoening in Ethiopië en in Oost- en Noord-Afrika te erkennen”, klinkt het nog. Het Comité erkent verder dat er nog veel werk aan de winkel is in Ethiopië, maar dat de hervormingen die door Abiy zijn ingezet “belangrijk” zijn.

De initiatieven die Abiy genomen heeft “geven veel burgers hoop op een beter leven en een betere toekomst”. “Als eerste minister heeft Abiy geprobeerd om verzoening, solidariteit en sociale rechtvaardigheid te stimuleren. Het Comité meent dat Abiy’s inspanningen nu erkenning verdienen en aangemoedigd moeten worden. Het Comité hoopt dat de Nobelprijs voor de Vrede premier Abiy zal sterken in zijn belangrijke werk voor vrede en verzoening.” Abiy kwam in april 2018 onverwacht aan de macht, na het plotse aftreden van zijn voorganger Haile Mariam Desalegne.

Abiy Ahmed zelf reageert “overwelmd en zeer gelukkig”, zei de secretaris van het Noorse Nobelcomité, Olav Njolstad, na een kort telefoongesprek met Abiy. “De premier hoopt dat de prijs hem kan helpen om vrede in de regio te versterken”, aldus nog Njolstad. Voor de aankondiging, om 11 uur in Oslo, had het Comité de Ethiopische premier nog niet kunnen bereiken.

Kort na de aankondiging had het kantoor van Abiy op Twitter al gereageerd. “Ethiopië is fier als land” dat zijn premier de Nobelprijs heeft gekregen, klonk het in de verklaring. “Deze erkenning is een tijdloze getuigenis voor de idealen van eenheid, samenwerking en wederzijds vreedzaam naast elkaar leven.”

De winnaar krijgt 10 december in het gemeentehuis van de Noorse hoofdstad Oslo de eremedaille en 9 miljoen Noorse kronen, omgerekend circa 830.000 euro. Op 10 december 1896 overleed de Zweedse uitvinder van het dynamiet en initiatiefnemer tot de prijs, de puissant rijke Alfred Nobel (1833-1896). Eerdere prominente winnaars zijn Nelson Mandela, Moeder Theresa en Barack Obama. De Nobelprijs voor de Vrede is de enige die in Oslo wordt uitgereikt, de andere wetenschapsprijzen worden in Stockholm uitgegeven.

Er waren ruim driehonderd kandidaten, 223 personen en 78 organisaties. Wie of wat de genomineerden waren, is niet openbaar, maar algemeen werd aangenomen dat de jonge Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg een belangrijke kanshebber was. De juryleden die de keuze maken, zijn geselecteerd door het Noorse parlement.

De Amerikaanse president Trump was net als voorgangers van hem ook weer kandidaat gesteld. 

Minder bekende namen waren die van het Braziliaanse Indiaanse stamhoofd Raoni Metuktire en drie jonge vredesactivisten: de Libische Hajer Sharief, de Somalisch-Canadese Ilwad Elman en Nathan Law Kwun-chung uit Hongkong. De laatste drie staan bovenaan de voorspelling die het Noorse onderzoeksinstituut PRIO jaarlijks publiceert. Reporters zonder Grenzen en de Control Arms Coalition zouden ook kanshebbers zijn.