Hoewel de EK-kwalificatiewedstrijd tussen Bulgarije en Engeland maandag twee keer werd stilgelegd, beweert de Bulgaarse bondscoach Krasimir Balakov dat hij niets van racisme heeft gehoord in het stadion in Sofia. “Het is een heel gevoelig onderwerp. Ik denk dat er niemand in Bulgarije is die achter racisme staat”, zei Balakov. “Maar tegelijkertijd is het heel vreemd hoe de voetbalwereld met dit onderwerp om gaat. Ik heb tijdens de wedstrijd echt helemaal niets gehoord.”

Heel wat anderen die aanwezig waren in het stadion hoorden wél kwetsende spreekkoren en apengeluiden als donkere spelers van Engeland aan de bal waren. “Dit was een van de meest verschrikkelijke voetbalavonden die ik heb meegemaakt”, zei voorzitter Greg Clarke van de Engelse bond FA. Zijn land won weliswaar met 0-6, maar na afloop ging het vooral over het wangedrag van de Bulgaarse fans.

“Ik vind het jammer voor de Bulgaren dat ze in hun eigen stadion worden vertegenwoordigd door zulke idioten”, tweette Raheem Sterling, één van de racistisch bejegende Engelsen. “Maar goed, 6-0, we gaan terug naar huis en hebben ons werk gedaan.”

De Kroatische scheidsrechter Ivan Bebek legde de wedstrijd bij een stand van 0-2 voor de eerste keer stil. De speaker in het stadion riep de toeschouwers, zoals de protocollen van de Europese voetbalbond UEFA voorschrijven, tot de orde. Na de 0-3 moest Bebek het duel desondanks weer even onderbreken. Na overleg met het Engelse kamp, inclusief bondscoach Gareth Southgate, besloot hij de match toch weer op gang te fluiten.

In de rust bleef de Bulgaarse aanvoerder Ivelin Popov op het veld om de fans toe te spreken. Toch zei doelman Plamen Iliev na het duel: “Het publiek heeft zich goed gedragen, ik heb niets gehoord”.

Balakov, die deel uitmaakte van het succesvolle Bulgaarse elftal dat op het WK van 1994 als vierde eindigde, beweert zelfs dat Engeland een groter racismeprobleem heeft dan Bulgarije. “In onze competitie gebeuren zulke dingen niet, terwijl je op alle Engelse voetbalniveaus wel over incidenten met racisme hoort.”

Ontslag bondsvoorzitter

In de politiek is de boodschap echter wél aangekomen: de Bulgaarse regering vroeg Borislav Mihailov, de voorzitter van de voetbalbond (BFU) van het land, op te stappen. Minister van Sport Krassen Kralev communiceerde de oproep enkele uren na de partij. De regering dreigde de banden met de BFU doorknippen en de financiële steun op te zeggen. De oproep komt rechtstreeks van eerste minister Boyko Borissov, zelf een gepassioneerde voetbalfan.

Mihailov weigerde echter aanvankelijk gehoor te geven aan de oproep van zijn premier. “Natuurlijk neemt hij geen ontslag. De regering heeft het recht niet dat te eisen en zich te mengen in het voetbal”, klonk het eerst bij een woordvoerder van de voetbalbond. “De voetbalbond kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor hooliganisme van een groep mensen.”

Even later publiceerde de federatie dan toch een communiqué met daarin de bekendmaking van het ontslag. In het opvallend korte persbericht stelde de BFU dat de beslissing het gevolg is van “recente spanningen”.

UEFA-voorzitter doe oproep: “Bonden kunnen racismeprobleem niet alleen oplossen”

Aleksander Ceferin, voorzitter van de Europese Voetbalbond (UEFA), verzoekt als reactie de politiek om hulp in de strijd tegen racisme. “Voetbalbonden alleen kunnen dit probleem niet oplossen. Ook regeringen moeten op dit vlak meer doen”, zo liet de Sloveen dinsdag optekenen. “We moeten deze ziekte uit het voetbal verdrijven.”

“Het voetbal - en dat geldt voor bestuurders, spelers, trainers en fans - moet samenwerken met regeringen en ngo’s om beslist op te treden tegen racisten en bij te dragen aan een verbanning van deze vreselijke opvattingen”, aldus Ceferin.

“De opkomst van nationalisme over heel het continent heeft onaanvaardbaar gedrag in de hand gewerkt. Sommigen denken dat een voetbalmenigte de juiste plek is om uitdrukking te geven aan hun ontstellende overtuigingen.”

Engelse bondscoach blij met statement

De Engelse bondscoach Gareth Southgate vindt dat zijn ploeg in een naargeestige sfeer in Sofia een duidelijke boodschap heeft afgegeven. “We weten dat deze situatie niet te accepteren valt. Maar ik denk dat we wel twee statements hebben gemaakt: door de wedstrijd te winnen, maar ook door iedereen bewust te maken van deze situatie door de wedstrijd twee keer stil te laten leggen”, zei Southgate na het met 0-6 gewonnen EK-kwalificatieduel tegen Bulgarije. “Ik weet dat het voor sommigen niet genoeg was, maar als groep hebben we de afgesproken aanpak gevolgd.”

“We hebben het direct gemeld bij de officials toen we wat hoorden. We hadden constant contact met de vierde man en de scheidsrechter”, zei Southgate. “Ik heb de spelers verteld dat we van het veld zouden gaan als er in de tweede helft weer iets zou gebeuren. Gelukkig was het toen rustiger. Mijn spelers hebben geantwoord op het veld. Ondanks alles liepen ze toch met een glimlach van het veld.”

Voor de wedstrijd van maandag waren al enkele gedeeltes van het stadion gesloten, als sanctie van de Europese Voetbalbond UEFA wegens racisme van de Bulgaarse supporters tijdens de interlands van juni tegen Kosovo en Tsjechië.