HET DEBAT. Moet nultolerantie voor alcohol achter het stuur worden ingevoerd?

“Er is een mentaliteitswijziging nodig”, stelt Kim Buyst, parlementslid voor Groen. “En 0,2 promille is een technische marge om discussies (over likeurpralines, red.) uit te sluiten. Het is eveneens een grens die nu al geldt voor professionele chauffeurs. Wij snappen niet goed waarom die regel niet geldt voor de gewone weggebruikers, als een glas drinken wél gevaarlijk is voor mensen die met een bus of taxi rijden”, vervolgt Joris Vandenbroucke (sp.a) bij Radio 1. De wetenschappelijke consensus is onomstotelijk volgens Vandenbroucke: “Ook al heb je maar een glaasje gedronken. Er is een negatief effect op je rijvaardigheid. Het concentratievermogen neemt af, de neiging om risico’s te nemen neemt toe. Er vallen in ons land meer dan 600 doden op de weg. Daarvan is één op de vier gerelateerd aan alcohol.”

“Het is wel een en-en-verhaal. Controles zijn nodig en de pakkans moet omhoog. Het heeft weinig zin om de wet te verstrengen als je er niet op toeziet dat die wet wordt nageleefd.” Wie betrapt wordt met meer dan 0,5 promille alcohol in het bloed zou volgens het wetsvoorstel een cursus moeten volgen. “In Nederland is het sowieso al een regel: als er iemand achter het stuur betrapt wordt met alcohol in het bloed, moet hij/zij verplicht een cursus volgen over verkeersveiligheid. Op die manier denken we dat we recidivisten kunnen sensibiliseren”, aldus Buyst.

Touring is bijzonder sceptisch over het wetsvoorstel dat komaf moet maken met dronken rijden. “Dat is de mensen pesten”, stelt woordvoerder Danny Smagghe. “Nultolerantie voor alcohol in het verkeer hanteren, gaat in tegen elke erkende logica van verkeersveiligheid. Bijna overal in Europa geldt er een limiet van 0,5 promille. In Engeland, Ierland en Malta ligt de grens zelfs wat hoger met 0,8 promille. Wat blijkt? Deze landen scoren veel beter op vlak van verkeersveiligheid. Dat bewijst dat er geen link is tussen het aantal en het type ongevallen in een land, en de toegelaten alcohollimiet.”

Belangrijker volgens Touring is het aantal controles opdrijven: “Niet de grens is van belang, evenmin het bedrag van de boete. Maar door het aantal controles op te drijven, bekom je een afschrikkingseffect. En dat effect zal groter zijn dan het terugbrengen van de alcoholgrens naar 0,2 promille.”

De vereniging Ouders van Verongelukte Kinderen (VOK) noemt het wetsvoorstel een halve maatregel “en een halve maatregel is vaak slechter dan helemaal geen maatregel", volgens afgevaardigd bestuurder Koen Van Wonterghem. “Iedereen is voor nultolerantie, maar dit (0,2 promille, red.) is helemaal geen nultolerantie, al verkoopt men het men enkele drogredenen wel op die manier." 

Daardoor kan het volgens Van Wonterghem nog steeds mislopen. “Want 0,2 promille is geen 0 waardoor mensen nog steeds denken dat ze een pint kunnen drinken. Zodra mensen zichzelf moeten inschatten, loopt het fout: zelfs dat ene pintje heeft een effect, bij iedereen." 

Bovendien vreest VOK dat het verlagen van de tolerantiegraad naar 0,2 promille de realisatie van de échte nultolerantie zal verhinderen. “Als dit ingevoerd zou worden, zal het nog moeilijker zijn om naar die 0 te gaan.” 

De Vlaamse Stichting Verkeerskunde staat wel achter het totaalverbod op alcohol achter het stuur. “Niet drinken staat nu nog vaak synoniem voor twee glazen drinken”, aldus Werner De Dobbeleer. Het nultolerantiebeleid zou daar verandering in kunnen brengen: “Nultolerantie heeft het grote voordeel van duidelijkheid. België scoort bijvoorbeeld bijzonder slecht op vlak van attitude jegens drinken en rijden. Die attitude kan veranderen dankzij het nieuwe voorstel.” Of onze beleidsmakers dan niet beter zouden kiezen voor 0,0 promille in plaats van 0,2? “Dat is een kwestie van communicatie. Het gaat eigenlijk om nultolerantie want je kan geen pint drinken zonder de grens van 0,2 promille te overschrijden.”

VSV maakt daarbij nog wel een belangrijke bedenking: “Nultolerantie voor alcohol achter het stuur moet gepaard gaan met het verhogen van de pakkans. Als het aantal controles niet wordt opgedreven, kan er een tegengesteld effect optreden en glippen de grootste drinkers misschien wel door de mazen van het net.” 

Maar de nultolerantie nu zomaar invoeren vindt Vias geen goed idee. “Eerst is een studie naar de gevolgen van de maatregel nodig, vooral naar de politiecapaciteit. Want een verlaging naar 0,2 promille kan contraproductief uitdraaien”, vreest Vias. “Meer bestuurders zullen positief blazen bij controles. Dat vergt elke keer veel tijd om het proces-verbaal op te stellen. Zo riskeert men dat de bestuurders die veel gedronken hebben door de mazen van het net glippen.” Daarbij wijst Vias erop dat bij dodelijke ongevallen er gemiddeld sprake is van 1,7 promille.