Volgt Michael Bloomberg (77) Trump op als president van de VS, of is hij te laat?

De 77-jarige miljardair, die in 1981 het gelijknamige beursmedia-imperium stichtte en gewezen burgemeester is van New York City (2002-’13), volgt een riskante strategie om de wedloop voor de Democratische nominatie te vervoegen. De eerste vier voorverkiezingen – in Iowa, New Hampshire, Nevada en South Carolina – laat hij bewust links liggen omdat daar nog te veel kandidaten over elkaars voeten struikelen. Volgens het plan dat zijn medewerkers in Amerikaanse kranten toelichtten, spaart Bloomberg zijn krachten – en financiële campagnemiddelen – voor 3 maart. Op deze ‘Super Tuesday’ stemmen de Democraten in veertien staten, waaronder in Californië, Texas en North Carolina. Met een goede score wil hij dan een momentum verzilveren om op de Conventie tijdens de zomer te worden aangeduid als de presidentskandidaat die in november de handschoen opneemt tegen president Donald Trump.

De officiële reden waarom Bloomberg alsnog in de race stapt, is omdat hij denkt dat geen van de huidige kandidaten in staat is om Trump te verslaan. Volgens Bloomberg is Joe Biden te zwak en Elizabeth Warren te progressief. Er is ook een persoonlijke reden waarom Bloomberg het pad van Warren wil doorkruisen. Haar progressieve belastingsstandpunt – zoals een ‘miljardairstaks’ – zouden hem en zijn collega-superrijken wel heel veel geld kunnen kosten.

Bloomberg profileert zich dan ook graag als een centrist die in staat zou zijn om twijfelende Republikeinen, onafhankelijke kiezers en de zakenwereld naar de Democraten te halen. Op het vlak van veiligheid is hij rechtser dan de meeste andere uitdagers, maar hij heeft ook veel progressieve kanten.

Misdaadbestrijder

De zakenman diende drie termijnen als burgemeester van New York City, van 2002 tot 2013, een periode waarin hij de Big Apple terug op de rails zette na het 9/11-trauma van 2001. In die periode daalde de misdaad en werden stadsdelen opgewaardeerd.

Volgens zijn critici werd daar destijds wel een prijs voor betaald. De stop-en-fouilleerbevoegdheid die hij de politie toekende, zorgde voor verwijten dat de New Yorkse politie aan raciale profilering deed omdat ze onevenredig veel bewoners van minderheden controleerde. Sociale bewegingen klaagden aan dat hij door gentrificatieprojecten armen – dikwijls minderheden – uit wijken verjaagde. Onder Bloomberg gróéide de ongelijkheid in de stad, benadrukte The New York Times deze week nog.

Bloomberg verliet de Republikeinse partij in 2007 om onafhankelijk politicus te worden maar voelt zich dezer dagen meer thuis bij de elitaire zakenvleugel van de Democratische partij. Hij verzamelde de voorbije jaren wel veel krediet bij het brede publiek door zijn filantropie. De zakenman vervoegde The Giving Pledge, een engagement van ’s werelds rijkste mensen om de helft van hun fortuin aan goede doelen te schenken. Zo investeerde hij al 8 miljard dollar in inspanningen om het epidemische vuurwapengeweld in te dammen en klimaatverandering tegen te gaan.

Wat blijft aanspreken is zijn persoonlijke American dream. Na nabij Boston te zijn opgegroeid als zoon van een accountant in een melkveebedrijf – en kleinzoon van een Russisch-Joodse opa en Wit-Russische oma – haalde hij een MBA aan Harvard en begon in 1966 op Wall Street door in de zogenoemde ‘Cage’ van de Salomon Brothers met de hand aandelen te tellen. Hij schopte het tot partner in de investeringsbank, tot hij na een vijandige overname moest afvloeien en zijn eigen aandelenportefeuille investeerde in zijn beursmediabedrijf.

Vandaag beschikt hij volgens Forbes Magazine over een persoonlijk kapitaal van 52,3 miljard dollar (47,5 miljard euro). Daarmee is hij de negende rijkste Amerikaan en de veertiende rijkste wereldburger. Dit geeft Bloomberg het voordeel dat hij énorme middelen in een politieke veldcampagne kan pompen. Hij ligt ook goed bij de New Yorkse zakenelite, die vooralsnog weigerachtig staat om andere Democratische kandidaten te financieren. In zijn nadeel werkt dat kandidaten als Warren en Sanders juist scoren bij de Democratische achterban met een campagne tégen kandidaten die ‘gekocht’ worden door Wall Street, of zich zelf ‘inkopen’.

De hamvraag is dus of de kiezers op Bloomberg zitten te wachten. Volgens twee peilingen – van Fox News en van Harvard-Harris – is op dit moment slechts 6 procent Democraten enthousiast. Daarmee scoort hij evenveel als Hillary Clinton, die deze week verklaarde dat ook zij overweegt om misschien weer mee te doen.

Politieke commentatoren waarschuwen dat Bloombergs kandidatuur ook een onbedoeld neveneffect dreigt te hebben. “Door in enkele voorverkiezingen de centrumkiezers af te snoepen van gematigde kandidaten als Biden en de jonge oorlogsveteraan Pete Buttigieg – die het plots zeer goed doet tijdens peilingen in de staat Iowa – zou een Bloomberg-kandidatuur wel eens sleutelstaten aan Warren en Sanders kunnen bezorgen”, stelde analist Jeff Greenfield in Politico, die hem ook waarschuwde voor een historische wetmatigheid: “Er is (in de Amerikaanse politieke geschiedenis) één vervelend feit over de late kandidaturen: ze slagen nooit.”

‘Kill it’

Maar stel, stel dat Bloomberg wel in zijn opzet slaagt? Kan hij dan in ‘een clash onder miljardairs’ worden uitgespeeld als de antipode van Trump? Ook dat zou een dubbeltje op zijn kant worden, want Bloomberg sleept ongewenste bagage mee die zijn tegenstrever makkelijk kan framen in negatieve campagnespotjes. Bloomberg wordt nu al een ‘He Too’-kandidaat genoemd omdat hij – net zoals Trump destijds in 2016 – onder vuur ligt voor zijn brutaal gedrag tegenover vrouwen.

Het medium Slate somde deze week een verontrustend aantal incidenten op waarbij Bloomberg beschuldigd werd van seksisme, op de werkvloer van zijn eigen bedrijf.

Liefst vier ex-werkneemsters vervolgden in 1996 en 1997 zijn bedrijf Bloomberg LP voor seksuele pesterijen of discriminatie. Zo stelde Sekiko Garrison in een klacht dat, toen ze Bloomberg persoonlijk vertelde dat ze zwanger was, hij antwoordde: ‘Kill it!’ – en vervolgens mompelde dat ze de zestiende medewerkster werd die een baby verwachtte. Ze zei ook dat Bloomberg en andere topmanagers ongewenste seksuele opmerkingen maakten.

Nadat Garrison zich had verloofd, zei Bloomberg volgens haar ook minachtend: “Wat, is hij zo goed in bed, of betaalde je vader je om van je af te raken?” Bloomberg zegt dat een leugendetectortest bewees dat hij dit nooit heeft gezegd maar werd het wel eens om, voor een onbekend bedrag, een minnelijke schikking met haar te treffen.

In een andere zaak beschuldigde een medewerkster één van zijn topmanagers van verkrachting. In dat dossier verklaarde ze dat in heel het bedrijf – “van Mr. Bloomberg tot lagere rangen” – vrouwen lastig gevallen worden. Ook deze zaak werd buiten de rechtbank om geregeld. Volgens andere verklaringen zei Bloomberg ook regelmatig ‘I’ll do her’ – ‘ik wil haar doen’ – over medewerksters. Later zei hij daarover dat, als hij dat zei, hij bedoelde een ‘persoonlijke relatie’ met zijn personeel na te streven.

De bedrijfscultuur bij Bloomberg LP lag voor het eerst al onder vuur in 1990. Een bedrijfsmagazine bracht toen enkele van zijn oneliners: “Ik wil een blowjob van Jane Fonda. Heeft iemand Jane Fonda onlangs nog gezien? Ze ziet er niet slecht uit voor een vijftigjarige.” Toenmalig manager Elisabeth DeMarse zei daarover: “Als Mike buitensporige dingen zegt, is dat een test. Het is een loyaliteitstest. Het werkt verbindend als iedereen lacht.”

In het voordeel van Bloomberg pleit dat deze verhalen al oud zijn en zijn privéleven verder onbesproken is. Zelf was hij van 1975 tot 1993 getrouwd met de Britse Susan Brown, met wie hij twee dochters kreeg – Emma en Georgina, die dikwijls in belastingparadijs Bermuda verblijven, waar Bloomberg eigendommen heeft. Momenteel heeft hij een relatie met Diana Taylor, die vroeger aan het hoofd stond van een controle-orgaan op het bankwezen in New York City.

Tegen Bloomberg pleit de tijdsgeest. Na enkele jaren #Me Too-schandalen is de publieke opinie veel gevoeliger worden voor seksisme. De vraag is dan ook, schreef Megan Garber in The Atlantic: ‘Wat willen kiezers tolereren van diegenen die hen willen leiden? En wat willen ze door de vingers zien?’