IN KAART. Dit zijn alle 314 ‘zwarte kruispunten' in Vlaanderen

Bekijk hieronder op de kaart alle 314 zwarte punten: inzoomen kan via de knopjes links onderaan. Hoe donkerder de stip op de kaart, hoe gevaarlijker het kruispunt. Mobiele surfers kunnen ook onderaan dit artikel de tabel raadplegen, waar je ook per gemeente kan zoeken.

De discussie is niet nieuw. Vlaanderen lanceerde in 2002 een lijst van 809 'zwarte punten', veelal kruispunten waar in het verleden veel ongevallen gebeurden. Maar intussen zijn nog steeds niet al de punten op die historische lijst aangepakt. Volgens minister Peeters zijn er nog 32 projecten "niet afgevinkt". "Bedoeling is om die projecten zo snel mogelijk af te werken", aldus Peeters. 

Maar de vorige Vlaamse regering veranderde het geweer ook van schouder en lanceerde een dynamische lijst van zwarte punten. Die lijst wordt jaarlijks aangepast op basis van de meest recente ongevallencijfers. Op die manier is het ook de bedoeling korter op de bal te spelen. Elk slachtoffer krijgt voor de opmaak van de lijst een bepaald gewicht: een dodelijk slachtoffer krijgt een 5, een zwaargewonde een 3 en een lichtgewonde een 1. Elk kruispunt waar minstens drie ongevallen gebeurden in drie jaar en een 'score' van 15 wordt bereikt, komt in de lijst en is een 'zwart punt’.

In 2018 stonden er dus 213 punten op de dynamische lijst. Nu is de lijst opnieuw geactualiseerd op basis van de ongevalsgegevens van 2015 tot en met 2017, meldt minister Peeters. De lijst bestaat nu uit 314 punten. Een fikse toename die vooral is toe te schrijven aan het feit dat beslist werd om ongevallen met zwakke weggebruikers zwaarder te laten doorwegen: een gewonde fietser, bromfietser of voetganger wordt voortaan met een verhogingsfactor 1,7 geteld. 

Helemaal bovenaan de huidige lijst staat opnieuw met voorsprong het kruispunt van de A12 met de Cleydaellaan in Aartselaar, waar verschillende wegen over tientallen rijstroken met elkaar samenkomen en het elke dag opnieuw een wirwar van jewelste is. Het kruispunt krijgt een score van maar liefst 81,3 mee. Plannen voor de heraanleg en een ondertunneling van het kruispunt liggen al jaren op tafel. Ook de andere kruispunten van de A12 doen het nog altijd niet goed. Recente aanpassingen aan de verkeerslichtenregeling om fietsers en voetgangers conflictvrij te laten oversteken, werden weer teruggedraaid omdat de doorstroming in het gedrang kwam. Momenteel vinden er werken plaats voor extra opstelvakken.

Minister Peeters wil naar eigen zeggen "alles inzetten op het wegwerken van die gevaarlijke punten".  “Als we voor 2019 een lijst met 314 gevaarlijke punten hebben waarin vooral het aandeel van de zwakke weggebruikers, de voetgangers, fietsers en bromfietsers, is opgenomen, moeten we alles op alles zetten om hier zo snel mogelijk werk van te maken.” Peeters wil daarbij niet alleen extra investeren, maar ook werk maken van "efficiëntiewinsten in de procedures om kruispunten aan te pakken".

Parlementslid Björn Rzoska (Groen) is tevreden dat fietsers en voetgangers zwaarder doorwegen om de lijst van zwarte punten op te maken. “Nu is het zaak om deze kruispunten de volgende jaren versneld conflictvrij te maken. Met Groen zullen we de belofte van minister Peeters van dichtbij opvolgen.”

De Fietsersbond wil dat de Vlaamse regering werk maakt van maatregelen waarmee de veiligheid voor de fietsers snel en eenvoudig kan worden verbeterd. Het gaat bijvoorbeeld om betonblokken en paaltjes die geplaatst worden langs “moordstrookjes”, de smalle fietspaden die vlak langs een weg liggen. Met die ‘quick wins’ moeten de toename van het aantal zwarte verkeerspunten en de slechte kwaliteit van de fietspaden worden aangepakt, zo zegt de organisatie. De organisatie hoopt wel dat de cijfers voor de Vlaamse overheid een wake-upcall kunnen zijn.

Voorts wil de Fietsersbond dat 60 procent van het budget voor fietsinfrastructuur volgend jaar voorzien wordt voor aanpassingen aan bestaande fietspaden die ondermaats zijn. Ook moet bij verkeerslichten de verkeersveiligheid een prioriteit krijgen boven doorstroming.

De Fietsersbond roept Peeters ook op om snel werk te maken van een hervorming van het Fietsfonds, zodat lokale besturen meer gestimuleerd worden om werk te maken van verkeersveiligheid.

Bekijk hier alle zwarte punten in Vlaanderen: