‘Verdacht van gelobby bij N-VA’ of ‘karaktermoord’? VRT-directie vertrouwt Claes niet meer

De VRT-top voert een ongeziene machtsstrijd. Samenwerken met Peter Claes, directeur media en productie, de afdeling waar voornamelijk de entertainmentprogramma's onder vallen, is onmogelijk geworden, zeggen de andere vijf directieleden van de VRT. De raad van bestuur weigerde zijn ontslag (DM 21/12), maar afgelopen weekend werd de druk opgevoerd. De beschuldigingen tegen Claes vlogen - anoniem - in het rond.

Zijn collega's vertrouwen hem niet langer. Ze verdenken de VRT-directeur van een dubbele agenda. Claes, die verantwoordelijk is voor de contracten met de schermgezichten en productiehuizen, onderhandelt op eigen houtje met de tv-toppers. Dat hij de andere directieleden pas op het laatste moment inlicht, zet kwaad bloed. Teruggekomen op gemaakte afspraken kan dan niet meer. Maar volgens Claes is CEO Paul Lembrechts altijd op de hoogte gehouden.

Maar de strijd gaat dieper. Lembrechts en Claes verschillen van mening over de koers. Bij de opzet van de 'Vlaamse Netflix', een online streamingdienst op initiatief van DPG Media, ging de CEO op de rem staan. Lembrechts heeft grote vragen bij de financiële haalbaarheid van het plan. Claes, die samen met de CEO afgelopen zomer onderhandelde, wilde de gesprekken niet zomaar stilleggen. Dat hij dit najaar op eigen houtje een gesprek had met iemand uit de top van de concurrent DPG Media deed bij de andere directieleden alle alarmbellen afgaan. Claes had begin november effectief een lunch met een DPG-topper, maar gaf dat ook bij de VRT-collega's aan. Hij ziet er zelf geen graten in.

Dit is dan ook geen verhaal van een uit de hand gelopen botsing van ego's. De kloof is fundamenteler en snijdt doorheen de hele omroep. In essentie gaat het over hoe om te gaan met het nieuwe, voor de VRT scherpe mediabeleid van de regering-Jambon. CEO Paul Lembrechts is erg sceptisch over dat beleid en vermoedt er de hand van de commerciële concurrentie in. Hij heeft, niet toevallig, nogal wat steun op de nieuwsdienst, waar de druk van het nieuwe politiek bewind zich het felst laat voelen. Claes toont zich inschikkelijker voor de N-VA-wind. Ook hij heeft medestanders, in zijn eigen diensten, die vinden dat de omroep in een nefaste 'oppositiemodus' zit.

Aan de basis van het conflict liggen de besparingen die de VRT moet ondergaan. Lembrechts wil vooral het been stijf houden en geen toegeving doen, terwijl Claes ervan overtuigd is dat je de dialoog moet aangaan. Door je hard maar constructief op te stellen, haal je meer binnen dan door alles af te blokken, is zijn redenering.

Claes bood zich intern aan voor de onderhandelingen, maar dat zag Lembrechts niet zitten. De rest van de directie meent dat hij alleen voor zijn eigen afdeling zou rijden en de nieuwsredactie en de ondersteunende diensten in de steek zou laten. Een hoogoplopende discussie daarover zou de aanleiding zijn geweest om de ontslagprocedure in gang te zetten.

Bovendien verdenkt het kamp-Lembrechts Claes ervan dat hij uit is op de stoel van de CEO. Daarvoor zou hij steun zoeken bij de N-VA. Claes had begin deze maand een ontmoeting met de Antwerpse burgemeester Bart De Wever (N-VA) in het kader van een tv-reeks die mogelijk in de stad wordt opgenomen. Het wantrouwen is zo groot geworden dat Claes' collega's niet meer weten wat ze van zo'n ontmoeting moeten denken. Dat de N-VA'ers in de raad van bestuur Claes niet lieten vallen, voedt de speculaties.

De directie kan haar beschuldigingen moeilijk hard maken. Claes kreeg steevast goede evaluaties, ook afgelopen voorjaar. "Hij gaat heel subtiel te werk", klinkt het bij VRT-bronnen. Zijn medestanders hebben het over een 'karaktermoord'.

Het staat vast dat Lembrechts niet voort kan met een nummer twee die hij wilde ontslaan - wat voorlopig niet lukt vanwege de (politieke) steun in de raad van bestuur. Als Claes wil voortdoen, moet zowat het hele directiecomité vervangen worden, wat sciencefiction is. Brengt de kerst raad?