Opmerkelijke verkrachtingszaak in Cyprus zet drie landen tegen elkaar op
Een opmerkelijke verkrachtingszaak houdt drie landen in de ban. Een Britse studente zegt op Cyprus verkracht te zijn door twaalf Israëlische mannen. Omdat ze haar verklaringen weer introk, werd ze zelf veroordeeld voor het uiten van valse beschuldigingen. Internationaal worden vragen gesteld bij de manier waarop het gerecht in Cyprus de zaak heeft aangepakt.
Sinds de zomer zat de Britse vrouw vast op Cyprus. Dinsdag kon ze terug naar huis. De 19-jarige vrouw stond in Cyprus terecht voor het valselijk beschuldigen van twaalf Israëlische mannen. Ze beschuldigde hen ervan haar verkracht te hebben, maar volgens het gerecht waren die aantijgingen uit de lucht gegrepen.
“Vanwege haar leeftijd, haar psychologische toestand en haar onvolwassenheid heb ik besloten haar een tweede kans te geven”, sprak rechter Michalis Papathanasiou tijdens zijn vonnis. De jonge vrouw moet niet naar de gevangenis, maar krijgt een voorwaardelijke straf en een boete van 140 euro.
Posttraumatische stress
In juli vertelde de Britse vrouw aan politieagenten dat ze door twaalf Israëlische mannen was verkracht. Dat gebeurde nadat ze – met haar toestemming – met een van de mannen seks had gehad op een hotelkamer in het stadje Agia Napa.
Na een politieverhoor van acht uur, waarbij geen advocaat of tolk aanwezig was, trok ze haar verklaringen weer in. Het slachtoffer werd zo ineens een verdachte, omdat ze volgens de autoriteiten had gelogen. Meteen daarna werd de Britse vrouw vastgezet en mochten de Israëlische mannen naar huis vertrekken. De vrouw zou daarop een maand achter de tralies zitten.
In oktober begon het proces tegen de vrouw, waarop ze onschuldig pleitte. De Britse zei dat ze onder dwang van de rechercheurs haar verklaring had ingetrokken.
Sinds de gebeurtenissen lijdt ze ook aan posttraumatische stress. Maar toen ze een Britse psycholoog wou oproepen in de rechtbank om via Skype duiding te geven bij haar toestand te geven, zei de rechter dat dat niet mogelijk was.
Het proces werd daarop uitgesteld, en de vrouw zag haar eerste jaar criminologie aan de universiteit aan haar voorbijgaan. De Israëlische mannen werden nooit als getuigen opgeroepen.
Mensenrechtenhof
Vorige maand werd de vrouw door een rechtbank veroordeeld tot vier maanden cel voor het valselijk beschuldigen van de Israëlische mannen. Dat vonnis is nu door een tweede rechter omgezet in een voorwaardelijke straf. “We gaan eindelijk naar huis”, zei de moeder van de vrouw na de uitspraak.
In de rechtszaal was het geroep van vrouwenactivisten te horen, die buiten hadden postgevat. Ook meer dan 50 Israëlische activisten waren naar Cyprus afgereisd om de studente te steunen.
Voor de advocaten van de Britse vrouw is de zaak verre van afgesloten. Zij hebben een procedure bij het Cypriotische hooggerechtshof aangespannen, en zijn bereid met hun zaak naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te trekken, omdat hun cliënte “van haar waardigheid en mensenrechten is ontdaan”.
De zaak leidde bijna tot een diplomatiek incident tussen Groot-Brittannië en Cyprus, omdat de Britten twijfels hebben bij de manier waarop het proces is verlopen. Van hun kant vinden de Cyprioten dat de Britten respect moeten hebben voor de rechtsgang in het land.
Lessen
Volgens Liesbet Stevens, professor seksueel strafrecht (KU Leuven), is het moeilijk om van een afstand een oordeel over de zaak te vellen. Toch kunnen er belangrijke lessen uit getrokken worden. “Dat de vrouw een tijd in de gevangenis heeft doorgebracht, gebeurt normaal gezien niet”, zegt Stevens.
“En het onderzoek naar de feiten is gestopt toen ze na een urenlang verhoor haar verhaal introk. Dit is hoe dan ook een pijnlijke illustratie van het gegeven dat er nog veel ruimte is voor verbetering in het onderzoek naar feiten van seksueel geweld. Dat moet eindelijk au sérieux worden genomen. Anders kom je snel in zo’n ‘believers versus non-believers’-situatie. Hier is elke kans op een goed onderzoek verkeken.”