Comité P wil verdachte agenten in de val lokken

Comité P stelt dat 'integriteitstesten' in heel wat landen - vooral Angelsaksische - gangbaar zijn. De waakhond geeft in zijn rapport een 'vaak voorkomend voorbeeld' van zo'n test. Als er ernstige aanwijzingen maar nog geen bewijzen zijn dat een politieman geld steelt, kan die de opdracht krijgen een huiszoeking uit te voeren in een appartement. Daar wordt dan een som geld verstopt en wordt gefilmd of hij het geld steelt. Andere voorbeelden zijn gerichte drugs- of alcoholtesten.

"Ondanks legale, ethische en praktische bezwaren die die controversiële methode bij ons ongetwijfeld zal oproepen, blijft het een potentieel interessant instrument als ultiem sluitstuk van een integriteitsbeleid", besluit het Comité P in zijn rapport. "Bovendien gaat van integriteitstesten als onderdeel van een bij de medewerkers gekend controlesysteem een preventief effect uit.”

“In tegenstelling tot wat sommige krantenkoppen laten uitschijnen, heeft het Vast Comité van Toezicht op de politiediensten helemaal niet de intentie om zogenaamd te gaan ‘jagen op politiemensen’”, zegt de waakhond zelf in een reactie.

Politievakbonden NSPV en VSOA plaatsen een groot vraagteken achter de denkpiste van Comité P. “Iemand die een diefstal pleegt, heeft geen plaats bij de politie. De vraag is of we moeten gaan tot uitlokking.” Bij misdadigers gebeurt dat ook niet, klinkt het. Provocatie of uitlokking door de politie is bij wet verboden”, reageert NSPV-voorzitter Carlo Medo.

In het rapport zegt het Comité P dat een groot deel van de strafklachten tegen agenten in ons land niet tot vervolging leidt, ook niet op tuchtvlak. Niet alleen omdat de agent geen inbreuk pleegde, maar vaak ook bij gebrek aan bewijzen. “Het is nu eenmaal zo. Geen bewijs is geen bewijs, dat is hetzelfde voor Jan met de Pet.” Als er wel bewijs is, is er voor Medo daarentegen geen twijfel mogelijk.

Agenten hebben volgens de vakbond al veel stress, bijvoorbeeld door verbale en fysieke agressie. Integriteitstesten zouden de stressfactor nog opdrijven. Medo verwijst ook naar de instroom van nieuwe agenten, die volgens hem nauwelijks voldoende is om de uitstroom te compenseren. “Hoe haal je bij de start integere mensen binnen en hoe hou je ze binnen de politie. Dat is de vraag.” 

Eenzelfde geluid klinkt bij VSOA. “Laat ons duidelijk zijn, dieven horen niet thuis bij de politie”, zegt Vincent Houssin, ondervoorzitter van de liberale vakbond VSOA Politie. “Maar het Comité P gaat een brug te ver. Dit is uitlokking.” Provocatie of uitlokking door de politie is immers bij wet verboden. “We kunnen niet tolereren dat de controledienst van de politie meer mag doen dan de politiedienst om criminelen te vangen.” Of: “Diefstal uitlokken is bij wet verboden, dat is een brug te ver.”

Houssin hekelt een “Mexicaans leger” bij de politie: “Wij zijn vragende partij dat leidinggevenden mee op het terrein gaan om te coachen.” Vanaf het begin van de loopbaan wil de vakbond zo agenten beter begeleiden, indien nodig ingrijpen bij een zeer klein percentage dat over de schreef gaat en ook meer inspelen op integriteit. En het moet leiden tot meer sociale controle.