Nu het Grondwettelijk Hof zijn veto gesteld heeft over het gecontesteerde en weinig succesvolle ‘cash for car’-systeem, ziet N-VA heil in een zogenaamd ‘cafetariaplan’. Maar wat is dat?

Wat is er aan de hand? Eind januari vernietigde het Grondwettelijk Hof het regime waarbij eigenaars van salariswagens hun auto kunnen inruilen voor meer loon, met dezelfde fiscale en sociale voordelen. Enkele organisaties, zoals de vakbonden en klimaatorganisaties, pikten het niet dat de wet daarbij een groep mensen discrimineerde.

Het Hof volgde die redenering. Werknemers die geen salariswagen hebben, kunnen die niet omzetten in extra loon en profiteren dus ook niet van de belastingvoordelen. Ook de bedoeling om files te verminderen, trok het Hof in twijfel. ‘Een werknemer kan met het extra loon een goedkopere kleinere wagen aanschaffen, die in even grote mate bijdraagt aan een fileprobleem’, stond er te lezen.

Tussen de lijnen: het is een understatement om te zeggen dat de interesse in het systeem laag was. Momenteel gaat het om zo’n 600 werknemers bij 450 werkgevers. Volgens Acerta, een HR-dienstenverdeler, koos amper 0,175 procent van de werknemers ervoor om een salarisswagen in te ruilen tegen meer nettoloon. Het Grondwettelijk Hof stelt voor om de deelnemers onder te brengen in het mobiliteitsbudget.

Ook dat nog: ‘cash for car’ of de mobiliteitsvergoeding is dus niét hetzelfde als het mobiliteitsbudget. Binnen dat systeem kunnen werknemers het bedrag voor hun salariswagen anders spenderen. Ze kunnen bijvoorbeeld een milieuvriendelijkere wagen kiezen, met eventueel een treinabonnement of een fiets daarbij. Sinds april 2019 tekenden er vijftien werknemers uit acht bedrijven in op dit alternatieve systeem.

En nu? N-VA ziet een oplossing in het zogenaamde ‘cafetariaplan’ om de ‘cash for car’-regeling te vervangen. ‘Bedrijven kunnen daarbinnen een ruim pakket aan extralegale voordelen aanbieden. Een auto, een fiets, een treinabonnement, ecocheques of dienstencheques, allemaal belast aan het wettelijk tarief’, stelt Kamerlid Wouter Raskin. ‘Op die manier geniet de werknemer van meer flexibiliteit.’

Maar: Vraag is nu waar dat coherente ‘cafetariaplan’ precies verschilt van het mobiliteitsbudget, dat voor alle duidelijkheid blijft bestaan. ‘Het mobiliteitsbudget is er gekomen na onderhandelingen met de sociale partners, dus dat maakt de kans geringer dat zij naar het Grondwettelijk Hof trekken, wat bij ‘cash for car’ gebeurd is. Alleen vrezen we dat het mobiliteitsbudget hetzelfde lot beschoren is.’

‘Het mobiliteitsbudget vertrekt ook vanuit een soort discriminatie tegenover mensen die niet over een salariswagen beschikken. Als morgen gelijk wie naar het Grondwettelijk Hof stapt, zal die waarschijnlijk een analoge redenering opbouwen. We zien ons ‘cafetariaplan’ daarom als een perfect alternatief. Een catch-all-voorstel’, klinkt het bij de Kamerfractie van N-VA, die aangeeft dat er nog concrete besprekingen van de plannen moeten volgen.