Van "Den draad" tot "In mijn poep": "In de gloria" wordt 20

Eind jaren 90 doet de piepjonge programmamaker Jan Eelen een voorstel bij Wouter Vandenhaute van Woestijnvis om een humor-programma te maken voor Canvas. Hij krijgt groen licht en gaat meteen aan de slag met klasse-acteurs als Sien Eggers, Tom Van Dyck en Wim Opbrouck. De bedoeling is om een soort persiflage te maken van human interest-televisie zoals "Jambers" en "Man bijt hond".

"Het is nooit de bedoeling geweest om te lachen met de gewone man", zegt Eelen daarover in onze podcast "De Tijdschijf". "Het was altijd met veel liefde en bewondering." Een vast scenario was er niet, maar er waren wel enkele vaste punten waar de acteurs naartoe moesten werken. "Het was heel spannend om te doen, want de types ontstonden vaak pas terwijl we bezig waren."

Lees verder onder dit fragment van "Hallo televisie", een uitvergroting van "Jambers" en "Man bijt hond":

Volgens Sofie Van Bauwel, professor mediastudies aan de UGent heeft "In de gloria" een grote impact gehad. "Het was voor het eerst echt mediakritiek op televisie in een behapbaar format door de humor", vertelt ze aan VRT NWS. Human interest-programma’s en reality tv zijn in de jaren 90 beginnen opkomen. "In de gloria" was een eerste echte Vlaamse parodie daarop.

"De grens tussen fictie en de werkelijkheid is bovendien soms dun", zegt Van Bauwel. "Sommige fragmenten zijn op het internet een eigen leven gaan leiden, waardoor het niet voor iedereen even duidelijk is dat het een parodie is." Ze verwijst onder meer naar het fragment uit de fictieve talkshow "Boemerang" waarin een presentator van een praatprogramma zijn gast met een spraakgebrek uitlacht. "Buitenlandse media dachten dat dit echt was."

Lees verder onder het fragment over "Boemerang":

Bovendien lijken de sketches de tand des tijds goed te hebben doorstaan. "Doordat er nog altijd zoveel reality tv is, is het niet echt gedateerd", zegt Van Bauwel. "Veel goede quotes en fragmenten zijn goed ingeburgerd geraakt. Denk maar aan de man uit Bavikhove." Wim Opbrouck speelde in het programma Gerrit Callewaert uit Bavikhove die hekelde dat West-Vlamingen altijd ondertiteld werden op televisie. Tijdens de fragmenten wordt hij steeds zelf ondertiteld (en op een bepaald moment zelfs gedubd).

Lees verder onder dit fragment van Gerrit Callewaert:

De programmamakers waren erg goed in het aanvoelen van het kleinmenselijke. "Het kleine Vlaanderen met al z’n beperkingen", zegt Van Bauwel. "En die realiteitsclaim maakt het net zo goed. Het is nochtans niet evident om de juiste toon te vinden. Het is een moeilijke balans, maar de programmamakers waren net daar uitmuntend goed in." "In de gloria" heeft definitief de carrière van Jan Eelen en verschillende van de acteurs gelanceerd. "Zonder "In de gloria" wellicht geen "Het eiland" of "Callboys"."

Lees verder onder de reportage van "Het journaal":

Los van de fragmenten eerder in deze tekst, hebben we nog enkele stukjes geselecteerd uit ons archief:

We beginnen met een echte klassieker. Dit koppel kan een weekendje Parijs winnen als ze drie vragen over elkaar juist kunnen beantwoorden. Spoiler: ze gaan met lege handen naar huis en moeten een nieuwe keukentafel aanschaffen.

Een fictieve klasreünie om een oude pestkop terug te pakken, loopt niet helemaal zoals verwacht als die in een rolstoel blijkt te zitten.

Kan iemand dit koppel helpen? De man is radeloos sinds zijn vrouw last heeft van "den draad".

Een uitstapje naar "De zevende dag" verloopt niet zoals verwacht. Voorzitter Raymond kan het helaas "niet aan" en de bus komt nooit aan.

Eerder tragisch dan komisch dit stukje, de laatste dag van deze ambtenaar eindigt in mineur.

Een bungee-sprong cadeau doen, blijkt niet altijd een strak plan.

Beluister hieronder een overzicht uit "De ochtend" op Radio 1:

Bekijk hieronder een gesprek met regisseur Jan Eelen in "Byloo" op Radio 1:

Jan Eelen was ook te gast bij "De madammen" op Radio 2. Daar nam hij actrice Tania Van der Sanden mee: