'België, Europa en de wereld gaan door een ongekend precedent', begon Wilmès. 'Ongekende en uitzonderlijke maatregelen moeten genomen worden om onze mensen te beschermen. We moeten samenwerken in nationale eenheid, hand in hand.'

Wilmès bedankte alle zorgverleners. 'Hun werk moet ons bewustmaken dat we de regels moeten respecteren. Dat we niet het risisco nemen dat de ziekenhuizen overspoeld raken. Het is aan ons om burgerzin en solidariteit te tonen.'

'Onze eerste prioriteit blijft dat de ziekenhuizen zich met één ding bezig kunnen houden: de zieken helpen. We zijn permanent in contact met het crisiscentrum en de zorgverstrekkers. We weten dat de beslissingen sociaal-economische gevolgen hebben. We blijven werken om de impact voor alle economische spelers zo veel mogelijk op te vangen. De ERMG (economic risk managament group) is opgericht', zei Wilmès. 'België heeft troeven en we moeten ze uitspelen.'

Wilmès legde dinsdag haar regeerverklaring af in een bijna leeg parlement. Die verklaring kan u hieronder herbekijken.

Een miljard euro extra

'We hebben vandaag een stabiele parlementaire meerderheid nodig om samen de crisis aan te pakken', voegde Wilmès nog toe. 'We beseffen dat het akkoord van afgelopen zondag een grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt, de huidige regering verbindt zich ertoe de gezondheidscrisis te beheren, de openbare orde te verzekeren, en de economische gevolgen te verlichten. We stellen voor om over de voorlopige twaalfden te stemmen, met één wijziging: een miljard euro extra alleen om de gevolgen van de coronacrisis op te vangen.'

Wilmès stelde voor dat de kern regelmatig bijeenkomt, samen met de voorzitters van de partijen die zich geëngageerd hebben. Dat gaat dan om de voorzitters van de PS, Ecolo, Groen en CDH. Wilmès beloofde zich enkel met de coronacrisis bezig te houden, en na zes maanden opnieuw het vertrouwen te vragen van het parlement.

Peter De Roover, fractieleider van de N-VA, repliceerde meteen striemend op de regeerverklaring: 'Dit huis had zich enkel met het coronavirus moeten bezighouden, en niet met deze vertrouwens-naast-de-kwestie-stemming.' Hij benadrukte dat de N-VA wel alle maatregelen voor de coronacrisis zou steunen, maar niet de minderheidsregering.

'Kwestie van leven of dood'

Voor Kristof Calvo, fractieleider van Groen, het woord nam, poetste eerst een medewerkster van de Kamer het opstapje vooraan en de microfoon af met ontsmettingsmiddel. 'Van Oostende tot Aarlen zijn mensen mondmaskers aan het stikken', zei Calvo, die startte met een eerbetoon aan zorgverleners. Hij ziet de toekomst grimmig in. 'We staan aan een vooravond van een tekort aan bedden op intensieve zorg; mensen gaan niet alleen hun werk maar ook hun vrienden en familie verliezen. Op zo'n moment bestaat er geen meederheid of oppositie, geen links of rechts, dit is een kwestie van leven of dood.'

'Corona is een ongelijke crisis, maar ook een kans voor ons, voor de politieke wereld om zich te herpakken, om te tonen dat samenwerken wel lukt', voegde Calvo toe. 'Daarom geven wij het vertrouwen. Even hardnekkig vragen wij u om samen te werken.'

'Ook sociale volmachten'

Voor de PS-fractieleider Ahmed Laaouej is 'eendracht maakt macht' de leuze om door de komende weken te geraken. 'Alles wordt in het werk gesteld om deze crisis te overwinnen. We geven het vertrouwen maar blijven waakzaam. Ons vertrouwen is ook een teken dat we niet willen terugplooien, maar samen sterker willen staan tegen de crisis.' Hij ging ook dieper in op enkele prangende vragen: 'Hoe kan het dat in een land als België een tekort een mondmaskers dreigt?' De economische gevolgen zijn ook een grote zorg voor de PS'er: 'Volmachten zijn ook sociale volmachten, met maatregelen ter ondersteuning van de burgers en hun inkomens, en voor al die verplicht werden hun activiteiten stop te zetten, voor mensen die met 500 euro moeten rondkomen.'

De Vlaamse socialisten toonden zich kritischer voor het uitblijven van een volwaardige regering. 'Een sterke overheid is nodig, altijd', zei fractieleidster Meryame Kitir. 'Mensen vragen van de politiek daadkracht. Het vertrouwen en de volmacht die u van ons vraagt, premier, gaan over volksgezondheid, sociale zekerheid, arbeidsmarkt, veiligheid en economie. Alles beperkt tot de aanpak van de crisis, dat is nu de essentie. Daar moet de politiek zich mee bezighouden vandaag. De regering geeft aan om geen misbruik te maken van de situatie. Neem een voorbeeld aan alle mensen die van in het begin gedaan hebben wat moest.'

Tom Van Grieken, Vlaams Belang-fractieleider, noemde de regering 'beschamend' en weigerde een 'carte blanche te geven'. 'Wij zullen elke maatregel steunen die nodig is om de coronacrisis te overwinnen, samen gaan we de verschrikkelijke ziekte verslaan. Maar er is nog een andere ziekte in deze gangen, vol machtsmisbruik en politieke spelletjes. Ons vertrouwen hebt u al lang verloren. Van de bevolking zal u de rekening krijgen.'

Ook PVDA-fractieleider Raoul Hedebouw liet weten geen vertrouwen en geen volmachten te zullen geven. De partij wil dat de overheid ook nog meer verregaande maatregelen neemt tegen de coronacrisis. Hij wil dat alle niet-essentiële bedrijven sluiten en mensen financieel meer geholpen worden.

'Ongezien in vredestijd'

'We staan met z'n allen voor moeilijke weken en maanden', wist ook CD&V-fractieleider Servais Verherstraeten. 'De maatregelen die overal genomen worden zijn ongezien in vredestijd. Onze gezondheidszorg staat onder druk. Velen verdienen onze steun en waardering.' Verherstraeten roept op om geen politieke meningsverschillen uit te vechten in deze tijden. 'Omdat we de gezinnen niet in de steek mogen laten, omdat we de zelfstandigen en bedrijven niet in de steek mogen laten. De overheden moeten eensgezind en daadkrachtig optreden.'

De CD&V'er liet weten dat zijn partij erop had gehoopt dat de crisis zou leiden tot een volwaardige regering. 'Partijen hebben de verantwoordelijkheid om tot een vergelijk te komen. Met veto's zal de vergrijzing en de crisis niet opgelost geraken.' Hij denkt dat een volwaardige regering de crisis en andere problemen in ons land beter had kunnen opvangen. 'Maar we zullen onze verantwoordelijkheid niet uit de weg gaan.' Hij richtte zich nog tot de eerste minister: 'U zal van onze fractie het vertrouwen krijgen.'

'Deze regering geen voorafname op komende regering'

Egbert Lachaert (Open VLD) hekelde de 'politieke spelletjes' van het voorbije weekend. De fractieleider betreurde de gemiste kans om een regering te vormen. Hij stelde zich ook vragen over de toekomst: 'Wat als de regering niet meer fysiek kan samenkomen. Morgen kan het over elektriciteitsbevoorrading gaan. Wat als we dan geen volwaardige regering hebben. Ik ben het er niet mee eens dat een regering in lopende zaken met volmachten voldoende is. We kunnen niet eens een motie van wantrouwen indienen.' Toch zal zijn fractie de nieuwe regering-Wilmès vanmiddag steunen. Maar, zo beweerde de kandidaat-voorzitter van Open VLD: 'De regering die er vanmiddag komt, is hoe dan ook geen voorafname op de regering die er zal komen.'

De eer om de zitting donderdagvoormiddag af te sluiten was voor Jean-Marie Dedecker: 'Ik ben beschaamd dat ik deze crisis niet heb zien aankomen, en te laat gereageerd heb', vatte hij zijn betoog aan. 'Het is geen excuus, maar wel een reden. Ik zwerf hier al twintig jaar rond, en dat kan de geest besmetten.' Hij verwijst naar de dioxinecrisis, de Mexicaanse griep, sars, fipronil. 'Het is geen excuus, maar ik heb toch wat wantrouwen tegenover het gezag, maar toch, mea culpa.' Dedecker gaf onlangs nog een interview aan De Morgen waarin hij zei dat vrouwen hem nog steeds mochten kussen.

Hoewel nederig over zijn eigen optreden, reageerde hij striemend op de nieuwe regering. 'Een ondemocratische lilliputter-regering' noemde hij ze. 'Uw regering is de eerste minderheidsregering met bijzondere volmachten van een leeg parlement. Wie angst en emoties beheert, krijgt altijd absolute macht. Achter het mondmasker van corona schuilt een Waalse politieke strategie van Vlaamse onderworpenheid.'