Hoe mindfulness werknemers kan wapenen tegen stress en burn-out

Elisa Vanelderen: “Zeker in professionele situaties zijn nadenken en plannen uiteraard belangrijk, maar soms gaan we in overdrive en blijven we maar piekeren. Dan is mindfulness heel nuttig, omdat we bewust stilstaan bij onze gedachten en er wat meer afstand van nemen. We geven doelbewust aandacht aan wat er op dat moment aanwezig is. Dat kunnen gedachten zijn, iets wat we voelen in ons lichaam, emoties, wat we aan het eten zijn, een gesprek of wat er rondom ons gebeurt … 

Het is dus helemaal niet zweverig, maar net heel bewust met beide voeten in de realiteit van dat moment, open voor wat er is, zonder het te moeten beoordelen. De bedoeling is om bewuste keuzes te leren maken, bijvoorbeeld: ‘Ik wil nu werken of rusten, dus ik ga nu niet verder in op gedachte X of Y. Maar je kan er ook voor kiezen om net wel met een bepaalde gedachte bezig te zijn. Het gaat dus echt om die keuzevrijheid.” 

Tip: Bekijk ook onze burn-out-gids voor meer advies. 

De sessies omvatten aandachts- of meditatieoefeningen. Zo leer je gaandeweg je focus versterken.
Elisa Vanelderen: “In het begin focussen we op één bepaald punt. We starten met de ademhaling als basisvaardigheid. Daarna komen bijvoorbeeld ook het lichaam, beweging en emoties aan bod. Uiteraard word je, net als in het leven, steeds weer afgeleid door gedachten of geluiden. De oefening is dus om telkens terug naar die focus te gaan. Door dat altijd maar opnieuw te doen, trainen we onze hersenspieren, net zoals je met sit-ups de buikspieren zou trainen. Uiteraard geef ik ook tips over hoe je dat in je dagelijkse leven kan toepassen. Hoe meer getraind je bent, hoe meer die afleidende gedachten achtergrondmuziek worden, waardoor je ook gemakkelijker je focus kan behouden.”

Elisa Vanelderen: “In groep werk je ongeveer 2,5 uur. Je hebt veel aan elkaar, zonder dat het gesprekstherapie is. Er wordt voornamelijk gepraat over de ervaringen met de oefeningen zelf. Dat is heel leerrijk, de ene dag kan je je immers rustig voelen tijdens de meditatie, de andere dag kan het fysiek of mentaal wat onaangenaam voelen. Dan is het goed om te weten hoe je daar mee om kan gaan wanneer je op je eentje oefent. Na de les is het de bedoeling dat mensen thuis verder oefenen.”

Individuele sessies (1,5 uur) zijn veel meer afgestemd op wat de specifieke deelnemer precies nodig heeft. Op wat wil hij of zij de klemtoon leggen: ervaringen delen, of oefenen, of werken met inzichten uit de cognitieve psychologie?

In een mindfulness-sessie geef je onder meer aandacht aan wat er emotioneel leeft. Dat is nuttig omdat we negatieve emoties vaak willen wegduwen, hoewel ook dat veel energie vraagt. Denk maar aan mensen die vluchten in het werk of extreem beginnen sporten. 

Elisa Vanelderen: “Deelnemers moeten stil willen staan bij zichzelf en hun emoties. Anders heeft het geen zin. Dat betekent niet dat we ons in die emoties gaan wentelen, maar dat we een middenweg zoeken tussen verdringen en verdrinken. Men moet ook bereid zijn om de intensieve training te volgen, en thuis verder te oefenen. Het gaat om korte tot heel lange meditaties. Dat vraagt wel wat van iemand, zowel fysiek als mentaal.”

Mensen die te veel stress ervaren, kunnen door mindfulness hun stressniveau op een aanvaardbaar peil houden. Elisa Vanelderen: “Wie stress heeft, heeft de neiging om altijd maar door te doen, te weinig pauzes nemen … Het zijn net die mensen die er baat bij hebben om even tot rust te komen. 

Korte meditatieoefeningen kunnen bijvoorbeeld gewoon aan je bureau gebeuren. Zo geraak je niet in overdrive. Mindfulness is in dat opzicht een soort veiligheidsmechanisme. Je leert ook prioriteiten stellen, grenzen aanvoelen en er zorg voor dragen. Ook mindful communiceren komt aan bod tijdens de training. Dat alles zorgt er ook voor dat relaties met collega’s en gezinsleden verbeteren, wat opnieuw een positief effect heeft op het stressniveau.

Je kan op heel wat plekken mindfulness volgen. Let er wel op dat de trainer goed opgeleid is. Een goede mindfulness-coach zal altijd een grondige intake doen, in persoon, telefonisch of via een invulformulier. Het heeft immers geen zin om iemand te laten deelnemen die er op dat moment, om welke reden dan ook, niet klaar voor is, of die niet de juiste verwachtingen heeft.
Elisa Vanelderen: “Het moet natuurlijk ook goed klikken met je trainer. Je moet je er veilig voelen. Daarom kan het interessant zijn om op voorhand al eens met hem of haar contact op te nemen.” 

Download hier ‘Eerste hulp bij burn-out: een praktische gids’.

Lees meer op Jobat.be:

Mag je baas zich zomaar bemoeien met je privéleven?

Stop Corona-stress, kies voor veerkracht: 7 tips

Telewerken maakt je gelukkiger

Bron: jobat.be.