VS wil uit verdrag voor "spionagevluchten" stappen om buitenlandse legers te controleren: "Rusland leeft het niet na"
De Amerikaanse president Donald Trump heeft aangekondigd dat de Verenigde Staten zich willen terugtrekken uit het Open Skies-verdrag, waarmee militaire bewegingen en wapenreducties kunnen worden gecontroleerd van de landen die het verdrag ondertekenden. Volgens de president leeft Rusland het verdrag niet na. Open Skies trad in 2002 in werking en bepaalt dat 34 landen, waaronder de VS en Rusland, observatievluchten mogen uitvoeren. Vanmiddag komen de NAVO-ambassadeurs bij elkaar voor een spoedoverleg over het verdrag.
De 34 landen die het Open Skies-verdrag ondertekenden, staan toe dat er vluchten kunnen plaatsvinden over elkaars grondgebied. Zo kunnen de landen de getalsterkte van buitenlandse legers in kaart brengen, of kijken welke technologie ze gebruiken. Een soort van toegelaten spionage dus, dat eigenlijk vertrouwen moet wekken door transparantie in het tijdperk na de Koude Oorlog.
Maar Amerikaanse functionarissen beweren dat Moskou het Open Skies-verdrag heeft geschonden door observatievluchten te blokkeren boven bepaalde gebieden, waaronder de Russische enclave Kaliningrad (waar de Russische vloot huist) en boven Russische legeroefeningen. Daarom heeft de Amerikaanse president Donald Trump aangekondigd dat hij uit het verdrag wil stappen, "als Rusland de regels blijft schenden".
Trump wil 'Open Skies' verdrag met Rusland opblazen: "Het is een soort van toegelaten spionage"
Of de Verenigde Staten zich effectief uit het verdrag zullen terugtrekken, valt nog af te wachten volgens David Criekemans, professor Geopolitiek aan de Universiteit Antwerpen. Een land kan namelijk niet zomaar van de ene dag op de andere uit een verdrag stappen, legt hij uit in "De ochtend": "Er is een notificatieprocedure van zes maanden gestart. Daarna zou het eventueel kunnen vervallen, maar Trump laat een opening om erover te heronderhandelen, en ook China daarbij te betrekken."
Rusland zegt dat er weer een nieuwe bouwsteen van het vredevolle tijdperk na de Koude Oorlog onderuit wordt gehaald
Rusland is niet opgezet met de Amerikaanse terugtrekking. "Dit is volkomen ongegrond", zegt Vladimir Yermakov, directeur van de afdeling Wapenbeheer van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. "Het is niet de eerste keer dat de VS de zaken proberen voor te stellen alsof Rusland iets schendt, als voorwendsel om uit wapenbeheersingsakkoorden te stappen."
Volgens professor Criekemans gaat Rusland nog verder in de kritiek op de Amerikaanse terugtrekking. "Rusland zegt dat er weer een nieuwe bouwsteen van het vredevolle tijdperk na de Koude Oorlog onderuit wordt gehaald", vertelt Criekemans. Vanmiddag komen in elk geval de NAVO-ambassadeurs samen voor een spoedvergadering over het verdrag.