Foto’s met #womensupportingwomen overspoelen Instagram: goed bedoeld, maar er schuilt een triest verhaal achter

Eerder deze week begon het rustig, met enkele bekende sterren als Natalie Portman, Khloé Kardashian of Cindy Crawford die een foto plaatsten op Instagram. Ze postten telkens in het zwart-wit en voegden de hashtags #womensupportingwomen en #challengeaccepted toe. Al snel ging de bal aan het rollen en kwam de trend overgewaaid naar onze contreien. Van BV’s als Natalia tot je buurvrouw of collega: het lijkt wel alsof iedereen nu meedoet. 

Het doet je nadenken: waar komt die challenge eigenlijk vandaan? Een antwoord op die vraag formuleren is niet zo simpel. Er zijn ondertussen al meer dan 5 miljoen foto’s verschenen met de hashtag #challengeaccepted, bij #womensupportingwomen gaat het zelfs om 7,8 miljoen posts. Om maar te zeggen: het begin vinden is als zoeken naar een speld in een hooiberg. 

Desondanks heeft de gerenommeerde Amerikaanse krant The New York Times ontdekt dat het niet de eerste keer is dat er zwart-witfoto’s met de hashtag #challengeaccepted circuleren. In 2016 gebeurde dat ook al eens, al was het toen om bewustzijn rond kanker te creëren. De huidige hype zou te danken zijn aan de Amerikaanse politica en Democrate Alexandria Ocasio-Cortez. Zij gaf vorige week een krachtige speech na een aanvaring met haar Republikeinse collega Ted Yoho. Hij had seksistische opmerkingen naar haar hoofd geslingerd en noemde haar “smerig” en een “fucking bitch”. 

In haar toespraak kaartte Ocasio-Cortez de ongelijkheid tussen mannen en vrouw aan en bekritiseerde ze de cultuur waarin we geweld en gewelddadige taal tegenover vrouwen aanvaarden. Dat zorgde meteen voor een piek in het aantal posts op sociale media over feminisme en female empowerment. Meer zelfs: het inspireerde ook de opmars van #womensupportingwomen.

Iets later startte ook een campagne in Turkije. Verschillende Turkse vrouwen plaatsten zwart-witfoto’s online om aandacht te vragen voor het geweld tegen vrouwen in hun land. Het aantal femicides is er tragisch toegenomen: vorig jaar werden er bijna vijfhonderd vrouwen om het leven gebracht, dat zijn er twee keer zoveel als in 2012. Recent nog leidde de moord op studente Pinar Gültekin tot grote verontwaardiging: de 27-jarige was gewurgd en verbrand door haar ex-vriend. En belangrijk detail: wanneer een Turkse vrouw vermoord wordt, verschijnt ze met een zwart-witfoto in de Turkse kranten.

De online zwart-witfoto’s zijn in dit geval dus een aanklacht tegen de Turkse regering. Het is een oproep dat er strenger moet opgetreden worden tegen het vrouwengeweld. 

_{(Lees verder onder de foto.)}

Jammer genoeg bevatten de meeste #womensupportingwomen-posts ondertussen weinig inhoud: naast een mooie selfie en een weinigzeggende hashtag valt er niet veel te zien of te lezen. Net daarom komt er ook kritiek op de ‘challenge’. “Wat is het idee achter deze challenge? Wat is het doel? Ik snap het allemaal niet zo goed”, zo klinkt de algemene boodschap. Critici staan voor de volle 100 procent achter vrouwen die andere vrouwen ondersteunen, maar begrijpen niet goed hoe dat kan met een ijdele selfie. 

Daarom suggereren sommigen dat de uitvoering van de challenge anders kan. Want waarom zouden we selfies delen, als je ook foto’s kan maken van boeken, artikels of producten die vrouwen effectief vooruit kunnen helpen? Iedereen moet die beslissing voor zichzelf maken natuurlijk, maar ons lijkt het een puik plan. 

Studio Brussel-gezicht en bezige bij Flo Windey is het daar mee eens. “We moeten het hebben over waarom deze #challengeaccepted nodig is”, zegt ze op haar Instagram Stories. “Deze trend begon uit frustratie van (non-binaire, trans, ...) vrouwen die elke dag geconfronteerd worden met hun gender dat als minderwaardig wordt gezien.  Women empowerment is veel meer dan een mooie zwart-witfoto van jezelf delen. Laat je stem horen en wees solidair”, zo gaat ze verder. “Met zo’n post op Instagram kweek je aandacht voor een groter structureel probleem, en dat is goed. Maar laten we het niet op een foto, share of like houden. Support elkaar. Ga roepen op die barricade. Lees je in over femicides en google wat er in Turkije gebeurt. Het komt zelfs in België voor. Heftig hé, maar het is de realiteit.”