Opnieuw oplopende spanningen tussen Griekenland en Turkije

Turkije heeft een bericht uitgestuurd waarop het aankondigt dat het onderzoeksschip Oruç Reis nieuwe proefboringen naar gas en olie zou uitvoeren in de oostelijke Middellandse Zee, tussen Griekenland en Cyprus. Turkije beschouwt dat gebied als de Turks Economische Exclusieve Zone (EEZ). 

De proefboringen gingen gisteren van start en zouden doorgaan tot en met 23 augustus. Het onderzoeksschip zal begeleid worden door een militaire vloot van Turkije. Diezelfde maritieme vloot zou vandaag en morgen ook enkele schietoefeningen houden in een nabijgelegen gebied, ten zuidwesten van de Turkse kust nabij het Griekse eiland Rhodos.

Griekenland vindt het niet kunnen dat Turkije proefboringen gaat doen in dat gebied. Volgens Griekenland is het bewuste gebied namelijk Grieks Economische Exclusieve Zone (EEZ). Turkije is het daar niet mee eens en wil de proefboringen toch uitvoeren. De Griekse premier Kyriakos Mitsotakis heeft de Griekse Veiligheidsraad bijeengeroepen en de Griekse strijdkrachten in verhoogde staat van paraatheid gebracht. 

"De meerderheid van onze vloot is op dit moment klaar om uit te varen waar dat nodig is," verklaarde hij na afloop van de Veiligheidsraad. "Griekenland zal geen enkele vorm van chantage accepteren. Het zal zijn soevereiniteit en soevereine rechten verdedigen", voegt het Griekse ministerie van Buitenlandse Zaken daaraan toe. "We roepen Turkije op om onmiddellijk een einde te maken aan zijn illegale acties die de vrede en veiligheid in de regio ondermijnen."

Het conflict tussen Griekenland en Turkije is niet nieuw: beide landen hebben al verschillende keren zware discussies gehad over de betwiste zeegebieden. Iets meer dan twee weken geleden kondigde Turkije al proefboringen aan in hetzelfde gebied. 

Zowel Turkse als Griekse maritieme schepen werden naar de betwiste zone, die op 155 kilometer van de Griekse kust ligt, gestuurd. Na tussenkomst van Duitsland werd een confrontatie echter vermeden.

Vorige week donderdag tekende Griekenland dan een verdrag met Egypte over de grenzen van de Griekse en Egyptische Economische Exclusieve Zones. Turkije reageerde boos, het vond dat het verdrag tussen Griekenland en Egypte in strijd was met de Exclusieve Economische Zones die door de Verenigde Naties bepaald worden. 

Vorig jaar echter sloot Turkije zelf zo'n verdrag af met de Libische regering. Op dit akkoord reageerden niet alleen de Grieken maar ook Cyprus en Egypte zeer boos. De Europese Unie is van mening dat het verdrag tussen Turkije en Libië in strijd is met het internationaal recht. 

Gisteren heeft de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis contact opgenomen met Europees president Charles Michel en de secretaris-generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg. Na het overleg tweette Stoltenberg dat de situatie opgelost moet worden in overeenstemming met het internationale recht.

Vanaf eind augustus zal Turkije nieuwe vergunningen voor nieuwe onderzoeken en nieuwe boringen op verschillende plaatsen in het Middellandse Zeegebied klaar hebben, dat verklaarde de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu vandaag. "We zijn vastbesloten onze belangen te verdedigen", voegde hij daaraan toe.

Griekenland zal een spoedvergadering van de Europese Unie vragen om de situatie volledig uit te klaren, dat laat premier Kyriakos Mitsotakis weten. De Europese Commissie liet al verstaan dat zij volledig achter Griekenland en Cyprus staat. "Wij zijn ons ervan bewust dat de situatie in het oostelijke Middellandse Zeegebied uiterst zorgwekkend is", aldus de woordvoerder van de Europese Commissie Peter Stano.

"De situatie moet worden opgelost met een dialoog, niet met een opeenvolging van maatregelen die de escalatie en de spanningen in de regio nog verder doen toenemen", voegt hij daar nog aan toe.