Amnesty: Malta gebruikt illegale tactieken tegen vluchtelingen op zee

De Maltese regering heeft dit jaar haar beleid over de komst van migranten en vluchtelingen via de Middellandse Zee gewijzigd. Uit het onderzoek van Amnesty International blijkt dat ze sindsdien onwettige, en soms ongeziene, maatregelen neemt om te voorkomen dat vluchtelingen en migranten hulp krijgen.

Zo werden mensen onder meer teruggestuurd naar Libië, kreeg het afleiden van boten naar Italië voorrang op het redden van mensen in nood en werden honderden mensen illegaal vastgehouden op slecht uitgeruste ferryboten buiten de Maltese wateren. Daarnaast werd een nieuw akkoord met Libië ondertekend dat moet verhinderen dat vluchtelingen Malta bereiken.

"Malta grijpt steeds vaker naar verachtelijke en illegale methodes om zich te onttrekken aan zijn verantwoordelijkheden ten opzichte van mensen in nood", klinkt het bij Elisa De Pieri, regionaal researcher van Amnesty International. "Het is beschamend dat de Europese Unie en Italië de samenwerking met Libië op het vlak van grenscontroles hebben genormaliseerd. Mensen terugsturen naar een gevaarlijk land als Libië is allesbehalve normaal."

Volgens het rapport konden sommige maatregelen van Maltese autoriteiten geleid hebben tot strafbare handelingen, die resulteerden in vermijdbare sterfgevallen, langdurige willekeurige opsluiting en het illegaal terugsturen van mensen naar het door oorlog verscheurde Libië. "De autoriteiten gebruikten de Covid-19-pandemie ook als voorwendsel om Malta voor te stellen als onveilige plaats om aan wal te gaan en trachtte zo mensen te ontmoedigen op zoek te gaan naar veiligheid en een beter leven in Europa", klinkt het.

Volgens Amnesty zijn de praktijken van Malta onlosmakelijk verbonden met de bredere inspanningen die EU-lidstaten en -instellingen leveren om de controle over het centrale deel van de Middellandse Zee uit handen te geven en over te dragen aan Libië. Op die manier zouden ze vluchtelingen en migranten op zee kunnen onderscheppen voor ze Europa bereiken.

De mensenrechtenorganisatie vindt dan ook dat de EU dringend nood heeft aan een onafhankelijk en effectief monitoringssysteem voor de mensenrechten aan haar buitengrenzen, om de aansprakelijkheid voor schendingen en misbruiken te garanderen. 

"De verschrikkingen waarmee vluchtelingen in Libië geconfronteerd worden, moeten Europese leiders ervan weerhouden om samen te werken met landen die de mensenrechten niet respecteren. Door de ogen te sluiten voor mensenrechtenschendingen en de daders ervan te blijven steunen, zijn deze EU-leiders mee verantwoordelijk", besluit Elisa De Pieri.