Crisiscentrum geeft stand van zaken over coronavirus in België: “Effect van mensen die terugkeren uit vakantie”

De volgende persconferentie van het Crisiscentrum gaat vrijdag door, om 11 uur.

Er is momenteel wat discussie over een inkorting van de quarantaineperiode. Welke mogelijke risico's kunnen daaraan vasthangen? 

"De 14 dagen quarantaine houden rekening met 95 procent van de gevallen die kunnen worden gedetecteerd na blootstelling aan het virus", legt Catry uit. "Wanneer die periode ingekort wordt tot 10 of 12 dagen, zullen minder dan 95 procent besmettingsgevallen worden gedetecteerd en kan het virus zich dus bij die subgroep verder verspreiden in de bevolking, zonder dat men daarvan op de hoogte is."

"Het is nu discussiëren en kijken wat haalbaar is in functie van de detectie, maar ook in functie van het respecteren van die 14 dagen - een periode die niet gemakkelijk is in het dagelijkse leven om op te volgen."

Hoe valt de huidige stijging in het gemiddeld aantal nieuwe besmettingen te verklaren? Is het omdat we momenteel veel meer testen dat er ook weer meer nieuwe besmettingen worden gevonden? 

Boudewijn Catry ziet vooral twee andere redenen: "Er is ook een effect van mensen die terugkeren uit vakantie. En we stellen ook vast dat de maatregel om het aantal contacten te beperken, minder wordt gerespecteerd. Wat goed is, is dat oudere mensen zich nog steeds goed blijven beschermen."

Woordvoerder Yves Stevens wijst er op dat de stijging geen goed nieuws is, maar dat de situatie nog niet dramatisch is. "De bezetting in ziekenhuizen is nog ver onder die van in de periode maart-april en het aantal nieuwe opnames is nog beperkt in de ziekenhuizen." Deze stijging is ook niet geheel onverwacht, voegt hij toe. "Want ondanks alle maatregelen die genomen worden, bestaat nulrisico niet. Dit zullen we als maatschappij moeten aanvaarden en ons gedrag hieraan moeten aanpassen."

Stevens waarschuwt dat we vooral niet laks mogen worden. "Laat deze cijfers ons motiveren om waakzaam te blijven. Niemand kan en mag zich onverschillig opstellen. Het gaat om de gezondheid van ons allemaal."

Het eerste vaccin wordt in het voorjaar in België verwacht, aldus het Crisiscentrum. Het FAGG zal de doeltreffendheid en de veiligheid nauwlettend in het oog houden. Welke bescherming het zal bieden, is nog niet duidelijk. "Voor mazelen is de bescherming voor het leven, maar voor griep moet jaarlijks de vaccinatie worden hernieuwd". 

"Prioritaire doelgroepen voor het vaccin omvatten al het personeel in de gezondheidszorg, zodat zij kunnen blijven strijden bij een mogelijke heropflakkering van de pandemie", legt de interfederaal woordvoerder uit. "Vervolgens gaat het om zij die het meest kwetsbaar zijn voor een aanval van het virus, met name personen ouder dan 65 jaar en personen tussen 45 en 65 jaar met risicofactoren."

Afhankelijk van de opvolging van de lopende studies en de behoeften op het terrein kunnen andere groepen worden opgenomen. 

Vervolgens wordt tijdens de persconferentie ingezoomd op de werking van een vaccin en de verschillende fases die doorlopen worden bij de ontwikkeling ervan. Momenteel zijn er meerdere kandidaatvaccins die in ontwikkeling zijn, en verschillende hebben de laatste, derde fase van menselijke proeven bereikt. 

Eén van de eerste potentiële coronavaccins die bij ons zouden gebruikt worden, dat van de Britse farmaceut AstraZeneca, heeft voorlopig om veiligheidsredenen de vergevorderde proeven onderbroken. Een onafhankelijke commissie moet nu onderzoeken of de onwenselijke bijwerkingen die zijn ontstaan bij één proefpersoon toevallig zijn of het gevolg zijn van het kandidaatvaccin. 

"Dit toont nog eens aan dat de juiste procedures gevolgd worden en dat een vaccin pas op de markt komt als het veilig en effectief is", aldus Catry.

"Vandaag willen we het met jullie hebben over de middelen die we voorhanden hebben om het coronavirus te bestrijden", klinkt het verder. Dat zijn er vier, legt Catry uit: 

1. De basisregels van afstand houden, goed gebruik van mondneusmaskers waar nuttig, en het ontsmetten van de handen.

2. Het hebben van een goede behandeling om ernstig zieke patiënten snel te kunnen genezen. "Dit is er op dit moment nog niet, of onvoldoende."

3. Het verkrijgen van groepsimmuniteit om vooral de meest kwetsbaren tegen een ziektestorm te kunnen beschermen. "Men schat dat tussen 65 en 75 procent van de mensen geïmmuniseerd zou moeten worden om dit doel te bereiken. De hoogste cijfers die momenteel bekend zijn, duiden op 20 procent (in de Zweedse stad Stockholm). De prijs die daarvoor betaald moet worden, kan ook zeer hoog oplopen."

4. Vaccinatie. De meest effectieve en veiligste manier om persoonlijke en collectieve bescherming te bieden. Maar ook dit is er momenteel nog niet. 

"Op dit moment kunnen we dus enkel vertrouwen op het eerste middel en daarom blijven we zo benadrukken om voldoende afstand te houden, het mondmasker te dragen waar nodig en veel de handen te ontsmetten."

Ook wat het aantal ziekenhuisopnames betreft zien we een stijging. De afgelopen week waren er gemiddeld 21 opnames per dag, twee weken eerder waren dat er nog 16. Dat is een stijging van 28 procent. In totaal zijn in ons land al 19.165 mensen opgenomen wegens COVID-19.

"Deze cijfers moeten ons eraan herinneren dat het virus nog steeds toeslaat en dat het belangrijk blijft om ons allemaal met de gouden regels te beschermen", benadrukt interfederaal woordvoerder Boudewijn Catry.

Goed nieuws is dat de sterftecijfers voorlopig wel blijven dalen. De afgelopen week vielen er gemiddeld twee overlijdens per dag te betreuren, twee weken daarvoor waren dat er nog gemiddeld vier. Het totale aantal overlijdens komt daarmee op 9.912.

Het Crisiscentrum start zoals steeds met het bespreken van de cijfers rond het coronavirus. Die zitten nationaal in stijgende lijn (+13 procent). De stijgende trend is te zien in zowat alle provincies en in alle leeftijdsgroepen jonger dan 60.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ziet zich geconfronteerd met het hoogste aantal gevallen. Daar komen er elke dag 132 besmettingen bij, ofwel een stijging met 13 procent in vergelijking met de week voordien. Ook in Antwerpen zitten de cijfers in de lift. Daar werden afgelopen week dagelijks gemiddeld 101 gevallen geconstateerd, een stijging met 21 procent.

In de andere provincies liggen de stijgingen tussen 12 en 33 procent, met uitzondering van Vlaams-Brabant, Luik en Luxemburg, waar de tendenzen dalend zijn. 

Om 11 uur start de persconferentie van het Nationaal Crisiscentrum.