‘Brave’ Nobelprijs voor veilingeconomen
Geen politiek omstreden thema, zelfs niet de minste hint naar de actualiteit van de coronacrisis: de Nobelprijs voor de economie is maandagochtend toegekend aan Paul Milgrom en Robert Wilson. Beide Stanford-hoogleraren zijn grote namen op het terrein van hoe via veilingen de beste prijzen ontstaan.
‘Van hun ontdekkingen hebben verkopers, kopers en belastingbetalers over de hele wereld geprofiteerd’, aldus de jury. ‘Veilingen zijn overal’. Ze worden niet alleen gebruikt om groente, fruit of bloemen aan de man te brengen, maar ook elektriciteit, visquota of landingsrechten voor vliegmaatschappijen. Daarbij hoeft winst niet per se centraal te staan. Veilingen kunnen ook in dienst staan van bredere maatschappelijke doelen, zoals minder CO2-uitstoot.
De twee economen worden in het bijzonder geprezen omdat zij vanuit de fundamentele theorie tot concrete toepassingen zijn gekomen. Zo gebruikten in 1994 de Verenigde Staten voor het eerst een van de door hun ontworpen veilingformats om radiofrequenties te slijten aan telecombedrijven. Dat voorbeeld heeft wereldwijd navolging gekregen.
Amerikaanse mannen
De juryleden ontkenden tijdens de persconferentie dat zij Amerikaanse economen voortrekken die zich toespitsen op thema’s als veilingen, prijsvorming en marktwerking. Dat verwijt is niet nieuw. ‘Voorspellingen zijn zinloos’, stelde econoom Eugene Fama over de Nobelprijs die hij in 2013 zelf won. Maar in de praktijk gaat de eer vrijwel uitsluitend naar witte mannen op leeftijd die verbonden zijn aan een Amerikaanse topuniversiteit.
Vorig jaar week het comité af van dat brave patroon. Toen werden drie ontwikkelingseconomen gelauwerd voor hun ‘experimentele aanpak van het verlichten van wereldwijde armoede’. Onder wie Esther Duflo, die niet alleen pas de tweede vrouw was maar met haar 46 jaar ook de jongste winnaar ooit. Met de 72-jarige Milgrom en de 83-jarige Wilson gaat dit jaar de gemiddelde leeftijd weer omhoog.
Vloek van de winnaar
Diezelfde Wilson verklaart in zijn werk waarom mensen vaak minder bieden voor bijvoorbeeld een kunstwerk dan ze denken dat het waard is. Niet omdat ze er niet werkelijk in geïnteresseerd zijn. Maar omdat ze bang zijn voor ‘winner’s curse’: de vloek van de winnaar die achteraf ontdekt dat hij meer heeft betaald dan nodig was.
In een eerste, telefonische reactie toonde Wilson zich maandag verbouwereerd. ‘Ik geloof niet dat ik zelf ooit heb deelgenomen aan een veiling om iets te kopen’, antwoordde hij op een vraag van een journalist. Om daar even later op terug te komen. ‘Mijn vrouw wijst erop dat we skischoenen op eBay hebben gekocht. Dat is ook een veiling.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
