Gelovigen begrijpen sluiting van Franse moskee niet: ‘Men leert kinderen om moslims te haten’

Op de poort van het gebouw, een oude gymzaal, hangt de verordening die de sluiting uitgebreid motiveert. Het is niet mis wat er staat. De moskee maakt zich volgens de prefect van de provincie Seine-Saint-Denis schuldig aan haatzaaien en zet aan tot terreur.

La Grande Mosquée de Pantin, die elke vrijdag tot 1.300 gelovigen verzamelt, staat “bekend om zijn banden met het salafisme”, zo vervolgt het document. De belangrijkste imam studeerde in Jemen aan een vermaard fundamentalistisch instituut.

De voorzitter van de moskeevereniging, M’Hammed Henniche, is ook voorzitter van een koepelorganisatie van moskeeën in het departement, de UAM 93. Op de Facebook-pagina van de UAM waarschuwde Henniche in 2018 voor de gevaren van het openbaar onderwijs in Frankrijk. Hier zouden kinderen ‘masturbatielessen’ krijgen en meegaan op schoolreisjes naar de Gay Pride. Die vermaningen leidden toen tot enige ophef.

Bijna twee weken geleden poste Henniche op de pagina van de moskee een van de veelbesproken video’s die stemming maakten tegen leraar Samuel Paty. Een van de gelovigen reageerde hier op door de naam van Paty en het adres van de school te vermelden. Henniche greep niet in. “De publicatie van de video en het verspreiden van de adresgegevens zijn van dien aard dat ze de aanslag vergemakkelijkt kunnen hebben.”

Verderop in de straat, ter hoogte van snackbar King Burger, wil Zhor Fajri (68) heel graag haar mening geven. Het zit haar hoog. Ze zet haar boodschappentrolley opzij en steekt van wal. Fajri vindt de sluiting, die voorlopig maximaal zes maanden kan duren, in een woord een schande. “Deze moskee heeft nooit voor problemen gezorgd, het is hier altijd heel rustig. Ik heb hier nooit salafisten gezien, zoals ze nu opeens beweren. Bin Laden of zo iemand, die zul je hier nooit vinden!”

Geen misverstand. Dat een leraar kan worden onthoofd om het tonen van een karikatuur in het kader van een les over de vrije meningsuiting, dat vindt Fajri ook vreselijk. Dat de moskee de video heeft gedeeld is niet goed. Het is misschien een vergissing geweest. “In ieder geval heeft niemand hier dit gewild, dat weet ik zeker. In de Koran staat trouwens nergens dat je mensen van een ander geloof mag doden.”

Vrijheid van meningsuiting

Een groepje mannen op de stoep van het etablissement valt Fajri bij. Geen van de mannen wil met naam en toenaam in de krant. “Je moet toch ook gewoon kunnen zeggen dat deze leraar iets heel doms heeft gedaan”, vindt Farid (40), die de groep daarna wat bozig verlaat. Hij heeft vanochtend al verschillende media te woord gestaan, de vragen beginnen hem te irriteren.

Het is meer een kwestie van wederzijds respect, denkt Ahmed (26). Volgens Ahmed, die een zwarte hoodie draagt, is het zeker niet verkeerd om de vrijheid van meningsuiting in de les aan de orde te stellen. “Maar je moet wel heel goed opletten met wat je dan precies doet. Moet het per se met tekeningen van de profeet? Ik ga toch ook niet de belangrijke figuren in het christendom belachelijk maken?” Dat Paty leerlingen de gelegenheid gaf het lokaal te verlaten, als zij niet gekwetst wilden worden, vindt hij dan ook heel goed.

De sluiting van de moskee belooft volgens de bedachtzaam formulerende Ahmed weinig goeds. “Ik denk dat dit land op weg is om een dictatuur te worden. Eerst sluit je een moskee, en daarna? Misschien mogen moslims straks de deur niet meer uit, omdat ze gevaarlijk zijn. Iedereen wordt nu afgerekend op de misdaad van een enkeling. Maar ik zeg toch ook niet dat alle blanken neonazi’s zijn?”

Daar is Djbiril (37) het helemaal mee eens. “Kennelijk wil men kinderen leren om moslims te haten, want dat is het gevolg van dit soort dingen. Ik zal een ander nooit iets aandoen. Maar ik word hier dus wel mee vereenzelvigd, omdat de moskee waar ik bid, moet sluiten.”

Moslims worden gestigmatiseerd, weet hij zeker, soms op heel subtiele wijze. “De synagogen worden streng bewaakt, zonder dat er sprake is van gevaar. Ze willen alleen het punt maken dat moslims gevaarlijk zijn.” De onthoofding van Samuel Paty heeft niets met de ware islam te maken, benadrukt Djbril. “Als Mohammed nu nog zou leven, zouden we allemaal gelukkig zijn en overal in vrede leven.”

Harde aanpak van terreur

Bij de moskee kijkt Sarah Bens (30) met haar dochtertje naar de cameraploegen. Beiden waren net een rondje fietsen. De ophef heeft Bens verbaasd. “Ik ben islamitisch maar kom hier nooit om te bidden. Het enige probleem hier tot nu was dat je in de omgeving vrijdag nergens kunt parkeren.”

Bens weet niet zeker of een sluiting gerechtvaardigd is, maar ze is wel voor een harde aanpak van terreur en iedereen die er mee te maken heeft. “Wij worden hier allemaal op afgerekend.”

Er verschijnt een man in traditionele Afrikaans-islamitische kledij in de deuropening van de moskee. Alle journalisten stormen er op af. Maar tot hun grote teleurstelling is dit niet de beruchte M’hammed Henniche, die zich nergens laat zien vandaag. Hij heeft wel het persbureau AFP te woord gestaan. De regering staat onder grote druk om ‘iets’ te doen, meent hij. Hij wijst ook met een beschuldigende vinger naar wat in Frankrijk de fachosphère wordt genoemd, een geheel van conservatieve opiniemakers en media. “Helaas heeft extreem-rechts nu zoveel invloed dat ze zijn gezwicht.”