"Dramatische beslissing", "buiten proportie", "niet oneindig houdbaar" : mokerslag voor cultuur- en evenementensector
Maximum 200 toeschouwers per zaal voor bioscopen, concertzalen en theaters, en overal anderhalve meter tussen bezoekers die altijd een mondmasker moeten dragen, en geen drankje of hapje mogen consumeren: dat heeft het Overlegcomité beslist voor de cultuursector. Uitzonderingsmaatregelen voor zalen om meer bezoekers te ontvangen, zoals voor de Antwerpse Stadsschouwburg, vallen opnieuw weg. Een zwaar verdict voor de cultuursector, die verslagen reageert. De crisiscel cultuur herhaalt haar oproep om structurele steunmaatregelen. En ook de evenementensector pleit hiervoor, "want de bodem is echt bereikt".
Vlaams minister-president en minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA) benadrukte op de persconferentie na het Overlegcomité dat cultuur en evenementen kunnen blijven doorgaan, "en dat dit goed nieuws is voor veel mensen in de sector". Maar de cultuursector ziet dit anders. "Dit wordt natuurlijk problematisch", vat Tom Kestens van de crisiscel cultuur samen. "Het is echt slikken, ook al zijn het uitzonderlijke tijden."
"In sommige zalen zal je naar de maximumcapaciteit van 200 mensen willen streven: maar het moet in de praktijk ook nog kunnen. We zullen op het terrein moeten bekijken wat er wél nog kan. Dat de uitzonderingsdossiers wegvallen, is redelijk dramatisch. Die mensen hebben alles op alles gezet om veilig te kunnen werken, en dat wordt door niemand aan tafel ontkend", zegt Kestens.
Dit is echt slikken, ook al zijn het uitzonderlijke tijden.
De cultuursector heeft begrip voor de nieuwe maatregelen, maar herhaalt de oproep dat er structurele steun nodig is om te overleven. "De banken moeten ook echt hun verantwoordelijkheid nemen, want een aantal mensen zit in slechte papieren. Enkele lopende steunmaatregelen, zoals de tijdelijke werkloosheid en de tijdelijke toegang tot de gewone werkloosheid, moeten worden verlengd. En waarschijnlijk tot we terug honderd procent capaciteit hebben", zegt Kestens.
"Duurzame maatregelen die perspectief geven, dat is wat we nodig hebben. We horen continu dat de coronacijfers uitzonderlijk en dramatisch zijn: dan moet er ook een uitzonderlijk steunpakket komen."
We zijn verdorie al 7 maanden dicht. Er gaan ongelukken gebeuren.
De oproep van Tom Kestens, om structurele steunmaatregelen, vindt onder meer gehoor bij Sportpaleis-CEO Jan Van Esbroeck."Het frustreert me mateloos dat vorige week vrijdag cafés en restaurants gesloten worden. En dit zeg ik met alle respect voor die mensen: de volgende dag al lagen er miljoenen staatssteun op tafel. Wij zijn verdorie al 7 maanden dicht! Op deze manier valt het niet vol te houden. Er gaan ongelukken gebeuren, dat zie je zo."
"We waren eindelijk kunnen starten met voorstellingen in onze theaters (zoals de Ethias Arena in Hasselt en de Stadsschouwburg in Antwerpen, red.): een fijn gevoel. Binnen de week weer afzakken naar 0, dat is bijzonder pijnlijk", aldus Van Esbroeck in Het Journaal.
De triomfantelijke mededeling van minister-president Jambon is misplaatst.
"Het triomfantalisme van minister-president Jambon is heel misplaatst. Nu vertellen dat cultuur kan doorgaan: dat is onzin. Met de beperkingen die er zijn kan je op geen enkele redelijke manier aan cultuurbeleving doen. Dit is wellicht een doekje voor het bloeden. Wij zullen al onze theaters opnieuw sluiten, tot er betere tijden aanbreken. Ik begrijp de enorme druk op de schouders van de mensen die de beslissingen moeten nemen. Maar ik kan dit niet vatten, en we hebben er ons maar bij neer te leggen", vindt Van Esbroeck. (lees voort onder zijn reactie in "Het journaal")
Ja, we doen verder, maar dit is niet oneindig houdbaar.
Ook Michael De Cock van de Brusselse zaal KVS reageert verslagen. De geplande voorstellingen blijven doorgaan, maar noodgedwongen voor minder publiek zijn. Sommige verkochte tickets zullen geannuleerd worden.
"Dat maximumaantal van 200 bezoekers: dat hangt in de praktijk af van de samenstelling van de bubbels waarin mensen naar onze voorstellingen komen, vermits er tussen de bezoekersbubbels 1,5 meter afstand gegarandeerd moet worden. In de praktijk komt dit neer op een kleine 100 bezoekers voor onze zaal. En ja, we zullen zo werken, maar dit is niet oneindig houdbaar."
Deze maatregelen zijn buiten proportie, maar we gaan er alles aan doen om toch muziek te laten klinken in de Elisabethzaal.
Ook bij Joost Maegerman, intendant van de Antwerp Symphony Orchestra, klinkt de vastberaden wil om door te gaan, ook al moet dat voor veel kleiner publiek. "Dit is jammer, en zeker het feit dat deze regels meteen ingaan: dat plaatst ons voor grote uitdagingen. Maar we gaan er alles aan doen om toch muziek te laten klinken. We zouden makkelijk 200 bezoekers op het balkon kunnen zetten, en nog eens 200 mensen beneden in de zaal. Die groepen zouden dan op 40 meter van elkaar zitten. Maar goed, het mag niet, dus we zijn solidair met de rest van onze sector."
Maegerman blijft niet bij de pakken zitten: het geplande concert van vanavond wordt ontdubbeld. "We zullen alle tickethouders contacteren. Onze muzikanten zijn bijzonder blij en klaar om te spelen. We gaan ons beperken tot twee keer 200 mensen: dat betekent dat niet alle tickethouders naar de voorstellingen kunnen komen. Die keuze moeten we nu maken."
Hoewel het Antwerp Symphony Orchestra zal blijven spelen, hadden ze dat liever voor een groter publiek gedaan. "We hebben met de Elisabethzaal in Antwerpen de grootste klassieke concertzaal van Vlaanderen, met een modern ventilatiesysteem en een capaciteit van 2.000 mensen: hier kan je misschien wel veiliger met twee mensen naar een voorstelling komen, dan wanneer je die mensen thuis zou ontvangen. Deze beslissing is buiten proportie."
We hebben veel inspanningen gedaan om weer voorstellingen te mogen spelen, en nu dit.
Ook Hans Bourlon, CEO van Studio 100, reageert teleurgesteld. Op dit moment zijn er ongeveer 400.000 tickets verkocht voor allerlei theater- en musicalproducties die nog niet zijn doorgegaan. Studio 100 had een uitzondering gekregen om voorstellingen voor meer dan 200 bezoekers te kunnen organiseren. Maar die beslissing wordt nu ongedaan gemaakt.
"Sinds 15 maart liggen we stil. We hebben veel inspanningen gedaan om weer te kunnen starten. Enkele weken geleden zijn onze protocollen goedgekeurd. Nu mogen we toch geen voorstellingen spelen, hoewel we de toestemming hadden gekregen om vanaf 3 november weer te beginnen aan 70 procent in ons Pop-Up Theater in Puurs", zucht Bourlon.
"30 mensen waren al volop bezig met tickets te herboeken. En een deel van onze acteurs was opnieuw aan het repeteren voor de musical "40-45". 70.000 mensen hadden al te horen gekregen wanneer de voorstelling waarvoor zij een ticket hadden, zou kunnen doorgaan. Die mensen moeten we opnieuw verwittigen, want het is absoluut niet zeker dat we eind november weer kunnen spelen."
Dit is dramatisch nieuws voor een bedrijf als het onze.
"Daarbovenop is het een totale verrassing dat onze pretparken dicht moeten: we hadden onze hoop gesteld op de herfstvakantie, de kerstvakantie en speciale openingsdagen. Waarom mogen dierentuinen wel openblijven en themaparken niet: die beslissing begrijp ik niet."
Kwaad is Bourlon naar eigen zeggen niet. "We kunnen niet anders dan begrip hebben voor deze beslissing. Ik kan toch niet kwaad zijn op een onzichtbaar virus? Dit is een spijtige zaak, maar we moeten ons hierbij neerleggen en leven op hoop. Ik meen dat politici hun best doen om dit zo goed mogelijk te laten aflopen."
Ook evenementensector reageert teleurgesteld
Er was al niets, dat wordt nog meer niets. Werken voor 200 mensen is niet rendabel.
Ook de evenementensector sluit zich aan bij de teleurstelling en wanhoop in de cultuursector. "Er was nog heel weinig mogelijk door de beslissingen van vorige week, en specifiek door het verbod op catering. De verdere beperkingen voor onze sector komen neer op een sluiting. In de huidige omstandigheden is werken voor 200 personen helemaal onrendabel en ondenkbaar. Dat is dramatisch: er was al niets, dat wordt nog meer niets", laat Bruno Schaubroeck weten.
"Onze sector heeft zijn uiterste best gedaan om evenementen veilig en verantwoord te laten doorgaan, we hebben daarvoor de nodige investeringen en ingrepen gedaan. Vandaag blijken die eens te meer nutteloos. Als sector kunnen we enkel onze noodkreet herhalen: er moet absoluut een plan komen dat duidelijkheid biedt over financiële steun op lange termijn. Men moet stoppen met copy-paste maatregelen voor een aantal weken. Meer dan 80% van de omzet voor 2020 is weg. Geen enkel bedrijf of sector kan dat overleven zonder steun. De bodem is bereikt."
Tussen twee (cinema)stoelen
De strengere maatregelen voor de cultuursector treffen ook de kleine arthouse cinema's. Door de afstandsregels moeten ze nu telkens een rij leeg laten voor en achter een rij met toeschouwers. In combinatie met de maatregelen zoals het mondmaskers dragen en geen consumpties verkopen, wordt het moeilijk om de zalen open te houden, zegt Patrick Deboes van cinema Sphinx in Gent.
“Ik schat dat het aantal bezoekers nog eens met 30 procent naar beneden zal gaan”, zegt Deboes. “We zaten nu op 50 procent van normaal, na de laatste aanpassingen. Nu gaan we op een kwart tot een derde uitkomen en dat is wel erg weinig.”
Deboes trekt dan ook aan de alarmbel. ”We zijn nu tussen twee stoelen aan het vallen”, waarschuwt Deboes. “We zijn wel open, maar niet meer dan op een waakvlamstand. Vergis u niet, we zijn heel blij dat we mogen openhouden. Het is heel belangrijk voor de sector dat we de nieuwe films kunnen blijven aanbieden. Maar de vraag zal zijn of we nog aanspraak kunnen maken op steunmaatregelen, terwijl we toch heel beperkt open zijn. Want die steunmaatregelen gaan echt nodig zijn. Het is de zoveelste maatregel in de rij. Eerst de mondmaskers en afstand houden, nu nog een extra rij tussenlaten. Het wordt op den duur wel heel erg moeilijk om de cinema nog rendabel te houden.”
Bekijk hier de interviews met mensen uit de cultuur- en evenementensector in "Terzake":
