Is het binnenkort gedaan met zondagsrust? "Toch goed dat samenleving soms beetje vertraagt"
Bpost zal vanaf volgend jaar ook pakjes leveren op zondag en breekt daarmee met een lange traditie van zondagsrust. Is het nog van deze tijd dat we niet werken op zondag? Experts zien duidelijke voordelen van flexibel werken, maar roepen toch op om de zondagsrust niet volledig los te laten: "Het is goed dat we soms een beetje vertragen".
"Mijn voorgangers draaien zich om in hun graf", dat zei Jean-Pierre Nyns van de socialistische vakbond in "De ochtend" op Radio 1. "Maar ook als vakbond moeten we mee met onze tijd". En zo wordt een heilig huisje gesloopt: ook bij Bpost zal er in de toekomst gewerkt worden op zondag.
Uit cijfers die "De wereld vandaag" heeft opgevraagd bij het Steunpunt Werk blijkt dat 11 procent van de loontrekkenden in ons land werkt op zondag. "We zien dit cijfer al enkele jaren stijgen", zegt Sarah Vansteenkiste van Steunpunt Werk. "Maar we zitten nog altijd onder het Europese gemiddelde van 13 procent. In Nederland werkt zelfs bijna 20 procent van de mensen op zondag."
In de toekomst voorziet Vansteenkiste dat nog meer mensen op zondag zullen werken. "Je ziet dat er meer personeel nodig is in de zorg, daar hoort ook zondagswerk bij. Maar ook andere sectoren zoals de horeca of koerierdiensten stellen steeds meer mensen tewerk op zondag.
Gras maaien op zondag niet langer taboe
Vroeger mocht je nergens in Vlaanderen op zondag de rust verstoren, bijvoorbeeld door gras af te maaien. Maar ook dat verbod wordt steeds vaker overboord gegooid. Uit een rondvraag van Radio 2 in 2018 blijkt dat het verbod al in 40 procent van de gemeenten werd geschrapt. In 22 procent van de andere gemeenten mag je de zondagsrust verstoren onder enkele voorwaarden, bijvoorbeeld tussen bepaalde uren.
Een echt verbod op gras maaien op zondag is er dus nog maar in een kleine minderheid van de gemeenten en zelfs daar wordt het nauwelijks gehandhaafd, blijkt uit dezelfde rondvraag van Radio 2.
Stel dat niemand nog een vaste rustdag heeft: dan kun je als gezin nooit meer samen zijn
Arbeidsmarktexpert Jan Denys van Randstad ziet twee voordelen van werken op zondag: "Veel mensen krijgen premies om op zondag te werken, dat maakt het aantrekkelijk. Maar ook voor studenten is werken op zondag handig, zo kunnen ze zich door de week focussen op hun studies."
Toch denkt hij niet dat zondagsrust binnenkort volledig verleden tijd is. "Vandaag is bijna 90 procent van de werknemers nog steeds thuis op zondag. Het stijgt wel, maar aan een zeer rustig tempo."
Daarnaast vindt Denys het ook niet wenselijk om van zondag een werkdag te maken als alle andere. "Er is echt wel een vraag van werknemers om een rustdag te behouden. Vooral bij gezinnen: kinderen gaan naar school van maandag tot vrijdag. Als zondag geen rustdag meer is, ben je als gezin nooit meer samen."
Is "zondagsrust" binnenkort een relict uit het verleden?
Pleidooi voor zondagsrust
Ook psychiater Dirk De Wachter houdt graag een pleidooi voor zondagsrust. "Ik zie daar drie belangrijke redenen voor", zegt hij. "Vanuit mijn expertise zie ik dat het belangrijk is om een soort van voorspelbaarheid te hebben bij je rustdagen. Dus niet de ene week een woensdag, en de andere week een zaterdag."
"Door allemaal samen op zondag het wat rustiger aan te doen, krijgen we ook een zekere structuur in ons leven. Ook dat is belangrijk." En tot slot is ook de collectiviteit belangrijk: "Hoe ga je anders ooit een familiefeest organiseren, als niemand nog op hetzelfde moment vrij is?".