"Twitter voor complotdenkers" boomt, nu Donald Trump gebannen is van Facebook, Instagram en Twitter
Gab, een socialemediaplatform dat vooral gebruikt wordt door extreemrechtse Amerikanen, heeft gisteren naar eigen zeggen dubbel zoveel bezoekers gelokt. Dat is het gevolg van het bevriezen van de accounts van de Amerikaanse president Donald Trump op Facebook en Instagram. Ook Twitter heeft intussen het account van Trump verwijderd. Gab wordt weleens het "Twitter voor complotdenkers" genoemd. "Het platform heeft zijn populariteit vooral te danken aan de polarisatie in onze maatschappij", zegt computerwetenschapper Jeroen Baert.
Nadat Facebook, Instagram en Twitter het account van Donald Trump hadden opgeschort, is het aantal bezoekers van Gab meer dan verdubbeld. Gab is een alternatief socialemediaplatform dat je kan vergelijken met Twitter. Het staat naar eigen zeggen voor absolute vrije meningsuiting. Hierdoor trekt het veel complotdenkers en extreemrechtse figuren aan die eerder gebannen werden van Facebook en Twitter. Onder andere daarom werd de app van Gab zelfs uit de appwinkel van Google en Apple geweerd.
"Bouw de muur"
"Het is opgericht als tegenbeweging tegen Twitter", zegt computerwetenschapper Jeroen Baert. "Gab heeft zijn succes te danken aan de polarisatie in onze maatschappij. Daarom zijn de klassieke media zich beginnen te moeien met wat er bij hen gepost wordt."
Hier legt Jeroen Baert uit wat Gab is:
Facebook en Twitter zagen zich de voorbije jaren gedwongen om berichten op hun platformen te factchecken - te controleren of ze al dan niet waar zijn. Als een bericht niet klopt, kan het daarom een waarschuwing krijgen op die platformen. Gab doet dat niet. Hierdoor groeide het uit tot een vrijhaven voor iedereen die complottheorieën gelooft en wil verspreiden. Ook heel wat mensen die eerder deze week hebben deelgenomen aan de bestorming van het Capitool waren actief op Gab of op gelijkaardige alternatieven zoals Parler.
Gab werd in 2016 opgericht door Andrew Torba, een Amerikaanse evangelische technologieondernemer. Hij richtte het bedrijf op nadat hij gezien had hoe de klassieke sociale media volgens hem de vrije meningsuiting tijdens de campagne van de presidentsverkiezingen censureerden.
In die tijd begon Torba al naam te maken in Silicon Valley. Voordat hij Gab had opgericht had hij een ander bedrijf, Kuhcoon, en was hij lid van 'Y Combinator', een netwerk van investeerders dat jonge ondernemers ondersteunt. Torba stak toen zijn liefde voor presidentskandidaat Donald Trump nooit onder stoelen of banken.
Daardoor maakte hij niet veel vrienden onder de technologie-ondernemers in Sillicon Valley, die over het algemeen naar de Democratische partij neigen. Volgens de website van Gab werd de oprichter uit 'Y Combinator' gezet nadat hij "bouw de muur" had getweet als reactie op het verlies van de Democratische presidentskandidate Hillary Clinton.
Hier discussieert Andrew Torba met investeerder Gary Tan over zijn uitspraak "bouw de muur".
Inspiratiebron van schutter
Maar Gab heeft ook een akelige geschiedenis. In 2018 doodde de Amerikaan Robert Bowers elf mensen in een synagoge in de stad Pittsburg. Bowers was een virulente antisemiet en postte regelmatig haatdragende berichten op Gab. Na het bloedbad kwam aan het licht dat Bowers al weken antisemitische berichten had verspreid via Gab.
Hier zegt Bowers (op Gab, red.) dat HIAS, een Joodse organisatie die vluchtelingen opvangt, "moordenaars invoert":
Na de schietpartij werd de website van Gab een tijdje offline gehaald. De online betalingsplatformen Stripe en PayPal verwijderden hun accounts. Maar dat deed oprichter Torba niet van gedacht veranderen. Hij bleef bij zijn standpunt en herhaalde dat zijn platform "de enige plek blijft waar vrije meningsuiting een plaats heeft".
Maar volgens Baert zijn er toch beperkingen: "Omdat Torba een diepgelovige man is, mogen mensen geen pornografische foto's of berichten posten. Terwijl de meest racistische praat wel kan."
Komt Trump met zijn eigen sociale media?
Wat nu? Eén ding is zeker, Gab gaat de komende maanden blijven groeien. Vooral nu president Trump van Facebook, Instagram en Twitter is gebannen. Om de aanhangers van de huidige president te lokken, heeft het platform voor hem al een profielpagina "@realdonaldtrump" gereserveerd, met dezelfde naam en foto als op Twitter. Op de pagina vinden we tweets van Trump die een paar dagen geleden door Twitter werden verwijderd. De pagina heeft ondertussen bijna 500.000 volgers.
Zal Trump die pagina opnemen? "Dat hangt af van wat er met zijn bestaande kanalen zal gebeuren na zijn presidentschap", zegt Baert. "Als hij een milde houding aanneemt, dan zal hij misschien zijn bestaande socialemediakanalen in de toekomst nog kunnen gebruiken. Als hij de extreme kaart trekt, dan zal hij moeten uitwijken naar Gab."
Wat gaat president Trump doen na zijn presidentschap? "Ik zie hem nog zijn eigen sociale netwerk oprichten. Een soort 'Trump Facebook' of 'Trump Twitter'. Het uitbouwen van een online Trump-imperium zou ik zeker niet uitsluiten."
In een van zijn laatste tweets zegt Donald Trump dat de 75 miljoen patriotten die voor 'America First' en voor 'Make America Great Again' gekozen hebben een belangrijke stem zullen krijgen in de toekomst. "Zij zullen ook niet slecht behandeld worden", luidt het. Hiermee lijkt Trump opnieuw olie op het vuur te gooien. Reden genoeg voor Twitter om zijn account definitief te verwijderen.
Hier legt Jeroen Baert uit wat Donald Trump volgens hem van plan is na zijn presidentschap:
