DNA-test geeft aan dat Colombiaanse tweeling twee vaders heeft, maar kan dat wel?

Twee zomers geleden stapte een koppel naar een laboratorium in Colombia met wat een routineklus beloofde te worden voor de onderzoekers: een vaderschapstest. Het is de vraag waarvan elke man hoopt ze nooit te hoeven stellen: ben ik wel de biologische vader van mijn kind? In het geval van de Colombiaan was de partner zelfs net bevallen van een gezonde tweeling. Het labo ging aan de slag en vergeleek het DNA van de twee jongetjes met dat van hun vermeende vader. Gelukkig voor de Colombiaanse man troffen de onderzoekers inderdaad een match tussen het DNA aan. Maar wat niemand had zien aankomen, was dat er enkel een overeenkomst was met het genetisch materiaal van slechts één van de twee zoontjes. Vele bijkomende testen later, werd de absurde speling der natuur bevestigd en kon niemand er meer omheen: de tweeling had elk een andere biologische vader.

Lilian Andrea Casas Vargas, mede-auteur van de studie en onderzoekster aan de Universiteit van Colomia, vertelt in El País dat zij en haar onderzoeksgroep zo verrast waren over de resultaten van de DNA-tests dat ze besloten om volledig van nul te herbeginnen. “Vanwege de zeldzaamheid van de zaak hebben we de vier mensen (moeder, vader en de twee kinderen) gevraagd om terug te keren naar het laboratorium om voor de tweede keer hun bloed af te nemen”, legt Casas uit. “En opnieuw behaalden we hetzelfde bijzondere resultaat. Zo wisten we zeker dat er niet iets fout gelopen was tijdens de procedure.”

De resultaten waren zo verbluffend dat ze de onderzoekers ertoe aanzetten om hun analyse te publiceren in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Biomedical. Daarin gaan ze op zoek naar een antwoord op de vraag die op ieders lippen brandt: hoe is het mogelijk dat een tweeling twee verschillende biologische vaders heeft? Eerst en vooral moest worden uitgesloten dat een van de twee baby’s per ongeluk verwisseld was vlak na de geboorte. Beide kinderen bleken inderdaad genetisch materiaal te delen met de moeder, dus die mogelijke verklaring belandde al gauw in de prullenmand. 

Dan schiet er nog slechts één mogelijkheid over, iets wat de wetenschap met een moeilijk woord ‘heteropaternale superfecundatie’ noemt. Het bizarre fenomeen treedt op wanneer een vrouw tijdens haar menstruatiecyclus twee of meer eicellen aanmaakt, een zogenaamde superovulatie. “Er zijn genetische, biologische of behandelingsfactoren met sommige hormonen, zoals vruchtbaarheidsbehandelingen, die deze superovulatie in de hand kunnen werken”, aldus Casas. 

Maar twee of meer eicellen zijn lang niet genoeg om een tweeling met twee papa’s op de wereld te zetten. Het is het oudste verhaal ter wereld, dat van de bloemetjes en de bijtjes, en ook nu een van de belangrijkste puzzelstukjes in het mysterie. “Heteropaternale superfecundatie komt voor wanneer een tweede eicel, die tijdens dezelfde menstruatiecyclus vrijkomt, wordt bevrucht door een spermacel van een andere man”, vervolgt Casas. De moeder moet tijdens haar superovulatie op een relatief korte tijd - zo’n zeven tot tien dagen - de lakens delen met twee verschillende mannelijke partners, die dus elk op hun beurt een eigen eicel bevruchten.

De onderzoekers zijn het erover eens: heteropaternale superfecundatie komt slechts in uiterst zeldzame gevallen voor bij mensen. De spermacel van de tweede vader moet zich in extreem moeilijke omstandigheden een weg banen naar de tweede, onbevruchte eicel van de toekomstige mama. Onderweg moet het eerst en vooral de slijmprop in de baarmoeder zien te passeren, een soort blokkade speciaal voorzien om nieuwe spermacellen de doorgang te versperren tijdens de zwangerschap. Wanneer de spermacel tegen alle verwachtingen in toch de eindstreep weet te halen, volgt de aartsmoeilijke taak van het bevruchte eicelletje om zich te nestelen in de baarmoeder. Deze reis wordt bemoeilijkt door de hormonen die vrijkomen als gevolg van de eerste zwangerschap. Dus om twee succesvolle kandidaten te hebben in een maand waarin toevallig twee eitjes klaarstaan, moet je wel heel veel (on)geluk hebben.

Naast de resultaten van het onderzoek naar de Colombiaanse tweeling, analyseerde het team ook alle voorgaande onderzoeken die te vinden waren over het fenomeen. Vaders van tweelingen hoeven zich niet direct zorgen te baren, want wereldwijd zouden er ‘maar’ negentien gevallen bekend zijn van tweelingen met twee verschillende vaders. “Drie van dit soort gevallen werden gevonden in 39.000 records in een database met vaderschapstesten in de Verenigde Staten”, verduidelijkt Casas. Dat komt neer op slechts 2,4% van de tweelingen geboren uit verschillende eitjes, waarvan de ouders effectief een vaderschapstest aanvroegen. “Het percentage is erg laag, zelfs onder stellen die twijfels hadden over het vaderschap van hun tweeling”, bevestigt Juan Ramón Ordoñana, professor Genetica en Gedragsevolutie aan de Universiteit van Murcia.

“Dit fenomeen zien we vaker bij dieren, zoals honden en katten. Bij mensen is het heel vreemd”,  aldus Ordoñana. Hoewel het fenomeen zo onwaarschijnlijk is, zijn er gelukkig geen gevolgen voor de ontwikkeling en gezonde groei van de baby’s. “Voor de kinderen is dit geen probleem”, benadrukt Ordoñana. “Het zijn gewoon twee eieren, met twee zaadcellen. Het enige dat in dit geval verandert, is dat ze van verschillende ouders zijn, maar het biologische proces blijft hetzelfde. Er zijn geen bijzondere complicaties.”

Hersentumor van baby Louize is niet meer te genezen: “We gaan ons kindje nog laten dopen en dan nemen we afscheid” (+)