Harde lockdown op komst? ‘Kiezen voor de korte pijn’

Huisartsen, testcentra en triagecentra voelen het overal: het coronavirus woedt hevig door ons land. “Over heel Vlaanderen moeten ze het aantal tests opschalen en stellen ze meer positieve tests vast”, zegt Roel Van Giel van artsenkring Domus Medica. “Sommigen rapporteren zelfs hogere cijfers dan tijdens de piek in oktober. Als je weet dat onze cijfers doorgaans twee weken voorlopen op de ziekenhuisopnames, houd ik mijn hart toch vast.”

De coronacijfers hebben er sinds oktober niet meer zo beroerd uitgezien. Vorige week werden per dag gemiddeld 3.867 nieuwe besmettingen vastgesteld, een stijging van 42 procent tegenover de week ervoor. Dat is het weekgemiddelde, inmiddels gaan we boven de 5.000 besmettingen per dag. Een verrassing is dat niet. Dat de curves opwaarts zouden gaan zodra de Britse variant dominant werd, toonden statistische modellen al langer aan. “Het zorgwekkende is dat we die curve op dit moment overschrijden", zegt biostatisticus Geert Molenberghs (UAntwerpen en UHasselt). “Dag na dag zien we het nu sneller stijgen. De vraag is nu: hoe hoog gaat het?”

Vooral het hoge aantal opnames op intensieve zorg (ic) baart experts zorgen. “Het is nu duidelijk dat de Britse variant niet alleen voor meer besmettingen zorgt maar ook tot meer ic-opnames leidt”, zegt Molenberghs. In vergelijking met de vorige golven komen nu meer jonge mensen op intensieve zorg terecht en ze blijven er ook langer. In het UZ Brussel zijn 15 van de 18 ic-bedden alweer bezet. “Elke dag is het kijken of de niet-covidzorg uitgesteld moet worden en we verwachten dat de druk de komende weken nog toeneemt”, zegt CEO Marc Noppen. 

Geen tijd te verliezen

Veel tijd om te zien hoe de huidige situatie evolueert, rest er niet, zegt viroloog Steven Van Gucht (Sciensano). “Je kunt eigenlijk twee dingen doen. Of je neemt wat zachte maatregelen en wacht het effect daarvan af. Of we kiezen tijdelijk voor de korte pijn, om te vermijden dat je het virus weer achterna gaat hollen. Het lijkt me nu toch beter om drastisch te zijn.” 

Ook viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) vindt dat we geen tijd meer te verliezen hebben. “Een korte lockdown zou nuttig zijn om de curve naar beneden te drukken. In landen als Portugal en Spanje zien we dat dat gewerkt heeft. Bovendien heeft het het voordeel van de duidelijkheid, mensen weten dan waar ze aan toe zijn. Tegelijk weten we dat het maar voor korte duur zou zijn, want het effect van de vaccinaties komt er wel degelijk aan.” 

Ondanks de druk van de virologen is er nog geen officiële beslissing genomen om het overlegcomité te vervroegen, al hangt de politieke versnelling wel in de lucht. Een aantal partijen in de meerderheid is van mening dat de hospitalisatiecijfers nog niet genoeg afwijken van de voorspellingen om drastische maatregelen als een lockdown te rechtvaardigen. 

De regering wacht eerst het advies van het coronacommissariaat en de experts af, die vandaag samenzitten. “We gaan niet op de zaken vooruitlopen. Met de huidige evolutie van de cijfers kan het dag na dag veranderen. We willen deze week beslissingen nemen met de planning na de paasvakantie in het achterhoofd”, klinkt het op het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit).