Sport is in Egypte een kwestie van spierballen

Uitgebreid staan een paar jonge mannen foto’s van zichzelf te maken voor een van de vele spiegels in de sportschool. Het liefst in zo’n houding dat hun armspieren goed zichtbaar zijn, of met hun shirt omhoog om de buikspieren te tonen. Het is een uiting van de masculiene Egyptische samen­leving, niet direct een plek waar ik mij thuis voel om even fijn te sporten.

Maar waar kan ik dan wel sporten in een extreem drukke en vervuilde stad als Caïro, waar het in de zomer tegen de veertig graden is? Met die vraag heb ik lang geworsteld, ook omdat Egypte een land is waar sporten niet in de cultuur is verweven.

Sporten wordt in Egypte vooral geassocieerd met een dieet en afvallen, niet met je mentale gezondheid. Dat, in combinatie met slechte eetpatronen en kiosken op iedere straathoek die allerlei frisdrank en snoepgoed verkopen, zorgt ervoor dat een derde van de Egyptische bevolking lijdt aan obesitas.

Voor de opgeblazen types uit de sportschool gaat het meer om het kweken van spiermassa dan om het sporten zelf. Als je naar de sportschool gaat, moet je dat aan al je vrienden laten weten. Wanneer ik tegen mijn vrienden zeg dat ze ook naar de sportschool kunnen gaan zonder het op Instagram te plaatsen (‘je sport toch voor jezelf?’), word ik vreemd aangekeken: “Ik heb keihard gewerkt om deze spieren te krijgen, daar ben ik trots op, dat wil ik laten zien.”

Enkel voor mannen

Sowieso zijn de meeste sportscholen alleen voor mannen toegankelijk, met soms een uurtje per dag alleen voor vrouwen. De iets duurdere sportscholen in wijken met een hogere sociale klasse zijn gemengd. Al is ook daar het overgrote deel van de bezoekers mannelijk.

Een paar jaar geleden verhuisde ik mede om die reden naar een rustiger wijk aan de rand van de stad. De lucht is er schoner, ik kan eindelijk weer buiten hardlopen! Al moet ik in de zomer mijn hardloopronde niet later dan 7 uur ’s ochtends beginnen, anders is het te warm. Goede hardloopschoenen zijn alleen te koop in de chique shoppingmalls met speciale winkels van Asics, Nike, Adidas en New Balance. En daar hangt een behoorlijk prijskaartje aan.

Sporten kan ook goedkoper: in de arbeiderswijken zijn trapveldjes te vinden waar ik wekelijks met vrienden in drie teams van vijf man ga voetballen. Het winnende team blijft staan, de verliezer maakt plaats voor het andere team. Door altijd met drie teams en minstens vijftien mensen te spelen, blijven de kosten voor de huur van het veldje betaalbaar: rond de tien euro voor twee uur voetbal. Publieke (sport)velden kent Egypte niet. En er zijn nauwelijks velden waar ook door vrouwen wordt gevoetbald.

‘Nedy’

In de duurdere wijken zijn altijd wel een of meerdere sportclubs te vinden, de nedy. Deze ommuur­de sportcomplexen beschikken over velden voor onder meer tennis, basketbal, hockey, atletiek en een sporthal voor binnensporten, zoals squash. Toegang is alleen mogelijk met een prijzig lidmaatschap. Soms ga ik mee met een bekende die lid is van zo’n club.

Daar krijg ik altijd een beetje het gevoel op mijn korfbalvereniging te zijn: je vindt er veel families en sporters van alle leeftijden. Maar omdat dergelijke sportclubs astronomische bedragen aan buitenlanders vragen om lid te worden, blijft het voor mij bij hardlopen en voetballen met vrienden.