Plexischermen tussen tafels mogen dan toch niet: horeca razend over beslissing

De regering en de sector drukten begin deze week de hand over het 23 pagina’s tellende protocol over de heropstart van de horeca. Tot in de kleinste details - van toiletbezoek tot betaling - staat daarin vastgelegd hoe de terrassen vanaf dit weekend open kunnen. Staat er ook letterlijk in te lezen: tussen de tafelgezelschappen moet anderhalve meter gegarandeerd worden, “tenzij de tafelgezelschappen worden gescheiden door een plexiglazen wand met een minimale hoogte van 1,8 meter”.

Het was minister van Middenstand David Clarinval (MR) die voor de regering het protocol mee onderschreef. Maar, zo liet coronacommissaris Pedro Facon achteraf plots weten, “dat van de plexischermen was niet afgesproken op het Overlegcomité”. Verwarring troef dus. Vanochtend gaf minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) uiteindelijk duidelijkheid op Radio 1. “Plexiglas kan niet worden gebruikt. Zeker niet op dit moment. Bij gesloten terrassen is het risico op besmetting te groot”, aldus de minister. 

Dat het protocol wel spreekt over plexiglas, komt volgens de minister doordat dit protocol gekopieerd werd van dat van vorige zomer. Het ministerieel besluit (MB) dat de herstart morgen regelt, ís er nog niet. Volgens van Quickenborne heeft dat te maken met het feit dat over het MB advies is gevraagd aan de Raad van State. 

Matthias Decaluwé van Horeca Vlaanderen is niet te spreken over de beslissing. Hij hoopt op een aanpassing die de plexischermen toch toelaat. 

“We wachten op het ministerieel besluit. Dat zal finaal duidelijkheid geven,” zegt hij in een eerste reactie bij HLN LIVE. “Het is vreemd dat je niet doet wat gewerkt heeft in juni, terwijl je dat bijvoorbeeld wel doet in binnenruimtes zoals een tv-studio. Ik hoop dat de logica wint, want ik denk niet dat wij het onmogelijke vragen. Het zal niet op elk terras zijn, want ik zie ook terrassen zonder plexi. Maar als mensen daar vorig jaar in geïnvesteerd hebben voor de veiligheid, is het nu wel sneu dat we ze niet mogen gebruiken.”

De uitbaters van horecazaken zijn wakker geworden met een kater, reageert Horeca Leuven-voorzitter Kevin Vanderauwera. “Het is een schande.” In Leuven opent zowat 80 procent van de zaken met een terras morgen weer de deuren. “Velen onder hen hebben inspanningen gedaan om plexiglas te installeren, want vorige keer mocht het wel”, zegt hij. “Het spreekt voor zich dat de volksgezondheid op de eerste plaats komt, en we begrijpen wel dat het niet mag, maar deze aankondiging komt wel heel laat.”

Veel uitbaters zullen zich nu afvragen of het wel rendabel is om te kunnen openen, meent Vanderauwera. “Nu er geen plexischermen geplaatst mogen worden, verdwijnt een groot deel van de capaciteit van een terras”, klinkt het. “Bovendien lijkt het weer ook een spelbreker te worden.”

Toch vermoedt Vanderauwera dat veel uitbaters zullen kiezen om morgen de deuren weer te openen. “Hun frigo’s zitten vol, het personeel is opgeroepen en er werden reservaties aangenomen”, zegt Vanderauwera. “Voor velen zal het een morele plicht zijn om alsnog te openen. De klanten vragen erom, en ook het personeel is natuurlijk vragende partij om weer aan de slag te kunnen.”

Ook steeds meer burgemeesters reageren misnoegd op de aankondiging. Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) is “geschandaliseerd” dat het ministerieel besluit dat de heropening regelt zo laat komt. “En uiteraard zijn er weer absurditeiten en verrassingen bij. Zo kan je eigenlijk niet werken.”

Volgens De Wever had het ministerieel besluit al vroeger klaar moeten zijn. “We zijn veertien maanden in de crisis, het is niet alsof men geen eerdere teksten heeft”, zegt hij. “Maar wij moeten het dan wel vanaf middernacht toepassen. Wij hebben gisteren crisiscel gehad en hebben toen moeten gokken op basis van de teksten uit het verleden en de geruchten die we hoorden vanuit Brussel.”

De Wever stond naar eigen zeggen “perplex” na het nieuws over het verbod op plexischermen. “Ik heb gisteren aan de politie gevraagd om sowieso de eerste periode te sensibiliseren, want het is totaal onredelijk om van mensen te vragen regels toe te passen die ze nauwelijks hebben kunnen absorberen”, zegt hij.

Dat hij de plexischermen zal toelaten in Antwerpen, wil De Wever echter niet gezegd hebben. “Ik maak mij de bedenking dat als dit expliciet in het MB staat, het ook kracht van wet heeft”, geeft hij aan. “Dan moet je als burgemeester opletten. Ik heb geen sikkepit goesting om dat te handhaven, laat dat duidelijk zijn, maar als het in de wet staat kunnen mensen pv’s krijgen. Ook van hogerhand: de gouverneur kan er bijvoorbeeld op ingrijpen. Je moet dus een beetje opletten als burgemeester dat je je mensen niet in rechtsonzekerheid stort. Ik heb wel geen enkele zin om horeca-uitbaters die geïnvesteerd hebben, in goed vertrouwen en op basis van het horecaprotocol, morgen te zeggen dat ze hun tent moeten sluiten.”

“Niet ernstig”

Zijn collega uit Gent Mathias De Clercq (Open Vld) laat weten dat hij het verbod in zijn stad niet zal handhaven. “Dit is niet ernstig”, stelt hij. “Horeca en stadsdiensten hebben hemel en aarde verzet om alles conform de laattijdig ontvangen protocollen te organiseren. Dit een dag voor de opening van de terrassen op uw bord krijgen is onbegrijpelijk. We gaan daar nu niet op handhaven, maar gaan horeca-uitbaters de tijd geven om zich in regel te stellen.”

De Clercq staat niet alleen in zijn ongehoorzaamheid. Ook de burgemeester van Leuven, Mohamed Ridouani (Vooruit), zal het verbod “niet meteen” handhaven. In een tweet benadrukt Ridouani de moeite die de Leuvense horeca al had gestoken in de heropening conform de regels. “Protocollen waren al laat, en er is nog steeds geen MB.” Hij zal de horeca de tijd geven “om zich in regel te stellen”. Op welke termijn de horeca zich dan wel zal moeten aanpassen, kon het kabinet van Ridouani geen duidelijkheid geven.

Brussel laat de plexischermen eveneens toe. “Pas donderdagnamiddag hebben we het protocol officieel ontvangen en daarin zijn de plexischermen wel voorzien”, zegt Brussels schepen van Economische Zaken Fabian Maingain (DéFi). “We hebben aan de horeca dus meegedeeld dat ze volgens dat protocol mogen heropenen. Deze ochtend zeggen ze dan dat de schermen niet zijn toegestaan. Dat getuigt van een compleet amateurisme.”

Een dag voor de heropening van de horeca wijkt de stad Brussel dus niet af van het protocol en wacht het verder op de publicatie van het ministerieel besluit. Maingain geeft nog mee dat in Brussel 30 tot 40 procent van de horeca nog gesloten blijft, omdat de beschikbare capaciteit niet rendabel is.

“Wij hadden sowieso al beslist om geen heksenjacht te organiseren en geen ‘terraspolitie’ op pad te sturen om vanalles en nog wat te controleren. Wij hebben andere prioriteiten en die plexiglazen horen daar niet bij”, klinkt het nog bij de Oostendse burgemeester, Bart Tommelein (Open Vld). “Een dag voor een heropening deze boodschap brengen, nadat mensen hebben geïnvesteerd en plannen hebben gemaakt om alles op een goede manier te organiseren, is veel te laat”, zegt hij bij HLN LIVE. “Ik roep vooral op om de zaken niet te overdrijven. Als iedereen respect heeft voor elkaar en een klein beetje zijn gezond verstand gebruikt, kan alles perfect verlopen.”

Lees ook: “Nu plexiglas verbieden is compleet absurd, in de Overpoortstraat zetten we ze toch. En we hopen dat de stad ons steunt.”