De groepsverkrachting in Gent: Wat is er gebeurd? Wie zijn de verdachten? En hoe moet het nu verder?

Wat is er gebeurd?

De feiten dateren van 15 mei. Een meisje van 14 uit Gavere sprak die dag af met een jongen in Gent, op de Westerbegraafplaats. Ook vier andere tieners daagden op. Later zal blijken dat het meisje is aangerand en verkracht. De daders filmden de verkrachting en verspreidden die beelden op sociale media, beelden die het slachtoffer nadien ook zelf te zien krijgt. Vier dagen na de afspraak op het kerkhof stapt ze uit het leven.

Het zijn de familieleden van het meisje die de beelden ontdekten via haar sociale media en vervolgens de politie verwittigden. Op basis van de beelden kon de politie vijf verdachten op het kerkhof plaatsen op het moment van de feiten. De vijf werden opgepakt.

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op www.zelfmoord1813.be.

Wat weten we over de verdachten?

Het gaat om vijf tieners, van wie er drie minderjarig zijn. Het zou gaan om twee broers van 14 en 16 jaar, een 15-jarige en twee meerderjarigen van 18 en 19 jaar oud. De oudste twee zijn aangehouden op verdenking van verkrachting, aanranding van de eerbaarheid en het nemen of verspreiden van beelden van een persoon die een expliciete seksuele daad stelt en waarvan de persoonlijke levenssfeer geschonden kan worden. 

De vijf verdachten noemen zich ‘de Bende van het Van Beverenplein’, naar het Edmond Van Beverenplein in Gent waar ze graag rondhingen. De tieners waren berucht in de buurt, als de jongemannen die veel stoere praat verkochten op sociale media. Ze zijn ook alomtegenwoordig op Snapchat en Tiktok, waar ze filmpjes maken van zichzelf met harde rapmuziek op de achtergrond. En daarbij speelt het plein een essentiële rol, de ‘Bende van het Van Beverenplein’ is een begrip geworden op sociale media.

Wat gebeurt er nu?

Woensdag besliste de raadkamer de verlenging van de aanhouding van de 19-jarige, 18-jarige en 16-jarige verdachten. De twee meerderjarigen moeten dus minstens een maand langer in de gevangenis van Gent blijven. Ook de 16-jarige jongeman ziet zijn verblijf in GFC (gesloten federaal centrum) De Grubbe in Everberg met minstens één maand verlengd. De twee andere minderjarigen zijn nog steeds geplaatst in de jeugdinstelling in Wingene. 

Het gerecht onderzoekt of er sprake is van de verzwarende omstandigheid dat de feiten tot de dood van het slachtoffer hebben geleid. De verdachten erkennen hun aanwezigheid op het kerkhof maar het aandeel van elk van hen wordt nog onderzocht. Enkele verdachten verklaarden geen zedenfeiten gepleegd te hebben, zo werd vernomen van de raadkamer. Het Oost-Vlaamse parket kan alleen bevestigen dat de vijf verdacht worden van “feiten die zich kort voor de dood van het slachtoffer hebben voorgedaan”.

Hoe wordt er gereageerd op de zaak?

De zaak maakt veel emoties los. Zo schreef Lore Baeten, CD&V-gemeenteraadslid in Sint-Niklaas en auteur van het boek ‘Ve(e)rkracht’, een veel gelezen en gedeeld opiniestuk, en werd er woensdagavond in Gent een stille wake gehouden voor het slachtoffer.

De moeder van een van de verdachten heeft inmiddels klacht ingediend nadat hun identiteit op sociale media werd gelekt en ze doodsbedreigingen kregen.

Intussen circuleert ook het doodsprentje van het slachtoffer op sociale media, met daarop haar volledige naam en foto. Jef Vermassen, advocaat van de vader van het slachtoffer, wil dat laten weghalen van Facebook. “De vader is zeer ongelukkig dat de rouwbrief publiek gemaakt werd en massaal gedeeld wordt. In deze zaak is er voyeurisme in de hoogste graad”, zegt Vermassen, die ook betreurt dat de identiteit van de minderjarige verdachten publiek werd gemaakt.

Gebeurt het vaak dat een (groeps-)verkrachting wordt gefilmd?

Gemiddeld zijn er vier aangiftes van groepsverkrachtingen per week, en het gebeurt ook steeds vaker dat zedenfeiten worden gefilmd en de beelden ervan verspreid via sociale media. “Zélf bewijsmateriaal maken en het daarna nog verspreiden ook. ‘Hoe dom kan je zijn?’, zou je denken. En toch gebeurt het met een reden”, zegt professor seksueel strafrecht Liesbet Stevens (KU Leuven). “Vaak maken de daders de beelden met de bedoeling om het slachtoffer er later mee af te dreigen. Ze willen op die manier verhinderen dat hun slachtoffer naar de politie stapt.”

Ook bij Child Focus zien ze steeds meer dossiers van online seksuele uitbuiting, zegt beleidsadviseur Niels Van Paemel. “Wat wij vaststellen is dat er sinds de start van de coronacrisis een stijging is van 65 procent van alle vormen van online seksuele uitbuiting. In 2020 opende Child Focus 465 dossiers, tegenover 276 dossiers in 2019. Dat is gigantisch. Een verklaring zit wellicht in het feit dat jongeren meer online zaten, zonder veel controle.”

Ook professor Catherine Van de Heyning (UAntwerpen) ziet een ‘covidpiek’, zowel in de Belgische als internationale cijfers. “En de slachtoffers worden steeds jonger.” Onderzoeken wijzen uit dat de helft van de slachtoffers met suïcidale gedachten kampt. “Een slachtoffer zei me ooit: elke keer als ik die beelden zie, voelt dat opnieuw aan als een verkrachting”, zegt Van de Heyning.