Een verdachte foto in je backup? Je kunt in één klap alles kwijtraken

Dit is een aangepaste versie van het artikel. De volledige versie lees je op Tweakers.

Je account bij techreuzen zoals Google en Microsoft kan inmiddels veel waard zijn. Je slaat er je foto’s op, bewaart belangrijke documenten en hebt hiermee toegang tot games die je hebt gekocht voor je spelcomputer.

Het vergrendelen van een account kan daarom verstrekkende gevolgen hebben voor mensen die het overkomt. Toch lijken techbedrijven er lichtvoetig mee om te gaan. Je krijgt een melding, maar daarbij wordt niet verteld waarom je geschorst bent. Bezwaar maken heeft ook zelden zin.

Het gebeurde Tweakers-bezoeker Gerard ineens. Hij keek op zijn Android-telefoon en daar was hij uitgelogd in de webbrowser Edge. Ook de OneDrive-app gaf een foutmelding. Toen hij vervolgens op zijn Windows 10-computer keek, werd duidelijk dat Microsoft hem verbannen had.

Op dat account bewaarde Gerard alle gegevens van zowel hemzelf als zijn familie. Microsoft biedt de optie aan voor een familie-abonnement, waarbij iedereen één plek op het internet deelt. Dat was ideaal, totdat hem ineens de toegang ontzegd werd.

Tweakers-beheerder Jeroen gebeurde iets vergelijkbaars, waarbij hij ook een grote hoeveelheid aankopen ineens kwijtraakte. “Ik heb voor duizenden euro’s aan online aankopen in het geblokkeerde Xbox-account zitten. Mijn gamedata zoals progressie en savegames zijn geblokkeerd. Dit doet behoorlijk pijn.”

De oplossing was een nieuw account aanmaken, maar dat betekende dat Jeroen zijn software en een game-abonnement opnieuw moest kopen.

In alle gesprekken komt naar voren hoe machteloos mensen zich voelen. De slachtoffers probeerden contact op te nemen met de klantenservice, maar die was vaak slecht te bereiken. Het team dat er over gaat is ‘niet telefonisch bereikbaar’, vertelde één klantenservicemedewerker aan gedupeerde Tweakers-lezer Math.

“Op elke mogelijke manier probeer ik een constructieve dialoog aan te gaan met Microsoft”, verzucht hij. “Maar je loopt als gebruiker echt tegen een soort ijzeren muur op. Je wordt gewoon in de kou gezet.”

Niemand van de mensen die we spraken, hoorde waarom ze geschorst waren. Er werden slechts algemene redenen gegeven, zoals ‘een serieuze overtreding van de voorwaarden’. Vaak is de oorzaak alleen te achterhalen door een kort geding aan te spannen.

Vermoedens voor de reden achter de schorsingen hebben de slachtoffers wel. Ze denken dat automatische backups van foto’s wellicht een rol hebben gespeeld. Bij Jeroen gingen foto’s van WhatsApp automatisch naar OneDrive, ook beelden die in groepen werden gedeeld. “Er gaat wel eens een piemel door de WhatsApp-groep op het moment dat iemand eigenlijk ‘l*l’ wil zeggen.”

Op vragen aan Microsoft kwam het volgende statement terug: “Microsoft verbiedt elke activiteit die kinderen exploiteert, kwaad doet of bedreigt in al onze producten en diensten. Wij werken eraan om onze klanten en onze diensten vrij te houden van deze content, ongeacht waar die was gedetecteerd.”

Volgens Microsoft wordt meer dan 99 procent van de kinderporno en terroristische content ‘proactief’ gevonden. Hoogstwaarschijnlijk gebeurt dat automatisch aan de hand van een algoritme, dat de foto’s van bovenstaande gedupeerden kan hebben aangemerkt.

In bezwaar gaan heeft bijna nooit zin. Er gingen in 2020 wel 182.000 accounts op slot en daarvan haalde Microsoft er 730 weer van het slot af. Het merendeel ervan werd beschuldigd van extremistische en terroristische content. Van de accounts die ervan verdacht werden kinderporno te hebben opgeslagen of verspreid, ging 0,005 procent weer open. Kortom: als Microsoft je verdenkt van kinderporno, kun je fluiten naar toegang tot je account.

Google is niet zo specifiek over het aantal afsluitingen van accounts, maar geeft dan wel weer iets minder beknopt antwoord op vragen. "Google schakelt elk jaar tientallen miljoenen Google-accounts uit. Veruit het grootste deel ervan betreft accounts die zijn aangemaakt door spammers of bots”, zegt woordvoerder Rachid Finge.

Daarbij is er in veel gevallen een mogelijkheid om gegevens te downloaden, zegt Finge. "Dat is bijvoorbeeld het geval als we een account zouden uitschakelen, nadat is geconstateerd dat de eigenaar eigenlijk te jong is voor een Google-account. Gebruikers van uitgeschakelde accounts hebben de mogelijkheid om in beroep te gaan tegen de beslissing.

De techbedrijven staan in hun recht. Volgens techjurist Arnoud Engelfriet is de status van je online accounts niet juridisch geregeld. "In beginsel mag een dienstverlener zijn dienst beëindigen. Volgens de wet moet daar eigenlijk een zwaarwegende reden voor zijn, maar je mag contractueel afspreken dat hij ook zonder reden mag opzeggen. Het enige is dat de reden niet onredelijk mag zijn.”

Jurist Menno Weij, partner Tech & Privacy Law bij BDO Legal onderstreept dat. "Juridisch schort je je verplichtingen op. Op zich mag dat, maar je hebt wel een plicht om te informeren. Dat is waar het nogal aan schort. Onder omstandigheden kán het onrechtmatig zijn, denk bijvoorbeeld aan bedrijfskritische processen. Ik pleit in elk geval voor terughoudendheid.” Het staat in elk geval in de voorwaarden, zo stelt Weij.