Onderzoekers: “Malta medeverantwoordelijk voor moord journalist”

De regering gaf in 2019 opdracht voor een onafhankelijk onderzoek om te bepalen of de staat de moord had kunnen voorkomen. Dat gebeurde onder druk van de Raad van Europa, waarbij het Nederlandse Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt als speciaal onderzoeker op Malta een cruciale rol speelde. Volgens de commissie, die meerdere getuigen heeft gesproken, hield de moord verband met het werk van de onderzoeksjournalist, die over zeer gevoelige informatie beschikte.

Er vonden volgens de commissie meerdere confrontaties tussen Caruana Galizia en de staat plaats tot het moment dat ze werd vermoord. Hoewel de staat volgens de onderzoekers zelf niet direct betrokken was bij de moord, oordelen ze wel dat de autoriteiten gunstige omstandigheden hadden gecreëerd voor een aanval. Er zou een cultuur van straffeloosheid zijn gecreëerd die "leidde tot een ineenstorting van de rechtsstaat", citeert The Times of Malta.

De in 2020 aangetreden premier Robert Abela roept op tot een onpartijdige analyse van het donderdag gepubliceerde rapport. "Hier moeten lessen uit worden getrokken", schrijft hij onder meer op Twitter.

De 53-jarige Caruana Galizia kwam in oktober 2017 om door een autobom. Ze deed vlak voor haar dood onderzoek naar corruptie binnen de overheid en de banden tussen de regering en zakenlieden. De premier en meerdere ministers in Malta stapten na de spraakmakende moord op. Begin dit jaar werd een eerste persoon veroordeeld voor de moord. De man, die een huurmoordenaar zou zijn, heeft een celstraf van vijftien jaar opgelegd gekregen.