Wie het talent van Billie Eilish in twijfel trok, krijgt vandaag lik op stuk ★★★★☆

De titel blijkt alvast geen klinkklare leugen. Billie Eilish, zevenvoudig Grammywinnares, voelt zich écht gelukkiger dan ooit. Na haar getroebleerde jeugdjaren begon Eilish zich in de zomer van 2019 gestaag beter te voelen. Rond die tijd besloot ze ook een therapeut in de arm te nemen, en komaf te maken met een relatie die op een dood spoor beland was. Eilish merkte hoe ze openbloeide. Zelfs de lockdown van vorig jaar kon haar gemoed niet kraken. 

Dat impliceert natuurlijk ook dat euforie en billenkletsers elkaar niet doorlopend high fives uitdelen op deze plaat. Geluk is nog geen kathedraal, maar eerder een kapelletje in de wereld van Billie Eilish. Zo klinkt een song als ‘Overheated’ bepaald onderkoeld, en trapt Eilish de daaropvolgende song af met het kurkdroge statement: “Everybody dies… surprise, surprise.” Vlak daarna splitst ze de hartverkillende single ‘Your Power’ door je maag, over een toxische relatie tussen een tiener en een oudere man. Die hattrick van huiver situeert zich pas in de tweede helft van het album, maar ook voordien toont de zangeres zich zelden de prinses van de lachebekjes.

Valkuilen van de roem

Haar debuut bleek een collage van nachtmerries en duistere dromen, met navenant donkere videoclips. Happier Than Ever openbaart zich evenwel als een ander soort angstdroom. Emotioneel misbruik, machtsspelletjes en een stuitend wantrouwen nemen vandaag het leeuwendeel van haar teksten in beslag. Daarnaast heeft ze het al eens vaker over de valkuilen van de roem. Erotiek, romantiek en verlangen? Die maken net zo goed de dienst uit. Maar ze blijven veelal in een fantasiesfeer hangen. Tussen droom, daad en doem opereert Billie vandaag.

Het spookhuis dat ze daarmee vandaag betrekt, bevat muzikaal ook meer verschillende kamers dan haar debuut. Er is bijvoorbeeld plaats voor een jazzy lounge (‘Halley’s Comet’), zweterige club (‘Oxytocin’) en sexy boudoir. Achterin kijk je dan weer uit op een folky grasweide en zelfs een tent waarop de bossanova gedanst kan worden. De zware subbassen van haar debuut zijn dan weer minder prominent aanwezig. Een enkele keer klinken ze nog als een bonzende ader in je slapen tijdens ‘N.D.A.’, dat net als ‘Therefore I Am’ zweert bij de minimalistische toon van haar debuut.

Maar dat Eilish muzikaal op verkenningstocht gaat, mag eigenlijk niet verbazen. De mix van elektronica en akoestische fluisterpop van haar debuut When We All Fall Asleep, Where Do We Go? werd de voorbije jaren kwistig gekopieerd. Zelfs Lorde ging met haar handelskenmerken aan de haal, net als elfendertig mindere godinnen.

Geen wonder dus dat ster van moody mompelsongs als ‘Bad Guy’ en ‘Therefore I Am’ vandaag vooral de jazz in haar stembanden wil beklemtonen. Die was er op de vorige plaat ook al, maar ze werd nooit ten volle uitgespeeld. Dat is vandaag anders met prachtsongs als ‘My Future’, ‘Halley’s Comet’ of ‘Your Power’. Ook de titelsong begint als een humeurige jazzclassic over een relatiebreuk, om vervolgens de gitaren te laten raggen. Het gevoel van een rockopera wordt daarbij niet geschuwd, net zo min als de pathos van Miley Cyrus’ ‘Wreckin’ Ball’.

Piraten die de hitparade kapen

Een zeldzame keer laat grote broer Finneas O’Connell daarbij zijn invloeden over de toonbank schuiven, terwijl hij zich elders subtieler en discreter schikt naar de wetten van de charts. Dit duo lijkt alweer als piraten de hitparade te willen kapen. ‘Goldwing’ begint bijvoorbeeld met een zijdezacht, heidens koor, maar voor je gulden harpen en een gigantische meiboom kunt zien opdoemen, barst een aanstekelijke beat alweer uit zijn voegen. Elders word je ook overrompeld door hobbelende hiphopbeats, nostalgische triphoptrekjes, paranoïde clubsfeer, of jazzy oprispingen zonder dat die de song bewust willen overwoekeren. Elk nummer blijft op die manier delicaat, en balanceert op de grens tussen naakte kwetsbaarheid en gegrond zelfvertrouwen.

“It wasn’t my decision to be abused”, klinkt het  in de openingssong ‘Getting Old’. “I’ve had some trauma, did things I didn’t wanna, was too afraid to tell you… But now I think it’s time.” De pijn zindert, maar de overwinning zindert na. Hemelhoog juicht ze bijna nooit, maar dodelijk bedroefd klinkt ze evenmin. In ‘N.D.A.’ fluisterzingt ze dan weer hoe ze op een luxeleven moet besparen ten voordele van beveiliging: “Got a stalker walking up and down the street / Says he’s Satan and he’d like to meet”. 

Even opdringerig was de publieke opinie, geeft ze dan weer te kennen in ‘Not My Responsibility’: een parlando boven spookachtige muziek. Het is een sublieme afrekening met alle heikneuters die Eilish dachten te moeten terechtwijzen, bespotten of veroordelen in de voorbije jaren. Heel eerlijk? Deze song zal niet op eindeloze repeat staan in talloze slaapkamers, maar het is wel een zuiver geformuleerde middelvinger als statement. 

Op eenzelfde manier is dit album geen hoofdknikje naar de middenmoot, maar wel een overtuigende middelvinger van een artieste die gezonder werd, terwijl de wereld haar met argusogen bekeek. Twéémaal gewonnen.