Een kat met een voedselpuzzel, waarbij ze moet 'werken' voor haar voedsel.

Katten verkiezen een gratis maaltje boven een waarvoor ze moeten werken

Als ze de keuze hebben tussen een gratis maaltijd en het uitvoeren van een taak om aan eten te geraken, verkiezen katten de maaltijd die niet veel moeite kost. Voor sommige kattenliefhebbers is dat misschien niet echt een verrassing, maar voor specialisten in het gedrag van dieren is het dat wel. De meeste diersoorten werken namelijk liever voor hun voedsel, een gedrag dat contrafreeloading genoemd wordt.

Uit een nieuwe studie van de University of California, Davis blijkt dat tamme katten ervoor kiezen niet aan contrafreeloading te doen.

Contrafreeloading, wat zoveel betekent als 'tegen klaplopen', 'tegen tafelschuimen', is een term die in 1963 bedacht werd door de dierenpsycholoog Glen Jensen om gedrag te omschrijven dat bij dieren werd vastgesteld, namelijk dat dieren, als ze de keuze hadden tussen vrij aangeboden voedsel en voedsel waarvoor ze moeite moesten doen om het te verkrijgen, dat laatste verkozen boven een gratis maaltijd.  

Dierentuinen spelen hier vaak op in door voedsel te verstoppen in puzzels of op moeilijk bereikbare plaatsen om de dieren extra stimulansen te bezorgen en ook voor huisdieren zijn er voedselpuzzels. 

"Er zijn talloze onderzoeken die aantonen dat de meeste soorten, waaronder vogels, knaagdieren, wolven, primaten - zelfs giraffen - liever werken voor hun eten", zei hoofdauteur Mikel Delgado, een specialiste in het gedrag van katten. "Wat verrassend is, is dat van al deze soorten katten de enige schijnen te zijn die geen sterke neiging vertoonden tot contrafreeloading." 

Een lemuur moet in de Zoo van Toronto werken voor zijn maaltijd.
Toronto Zoo

Doorzichtige puzzel

In de studie schotelden Delgado en haar mede-auteurs Melissa Bain en Brandon Han 17 katten een voedselpuzzel en een schaaltje met eten voor. 

De katten konden het voedsel in de puzzel makkelijk zien, maar ze moesten met hun poot het voedsel verschuiven om het eruit te krijgen. Een aantal van de katten had zelfs ervaring met dergelijke voedselpuzzels.  

"Het was niet zo dat de katten nooit de voedselpuzzels gebruikten, maar ze aten meer voedsel uit de schaaltjes, brachten meer tijd door bij de schaaltjes en ze kozen er vaker voor om de schaaltjes als eerste te benaderen en ervan te eten, in plaats van eerst naar de puzzels te gaan", zei Delgado. 

Een uitzondering op de regel: een kat eet tijdens de studie brokjes uit de voedselpuzzel.

Natuurlijk jachtgedrag

Het is niet zo dat de katten uit de studie gewoon lui waren. De katten droegen activiteitsmonitoren en uit de gegevens daarvan bleek dat zelfs de katten die meer actief waren, toch nog het vrij beschikbare voedsel verkozen. 

Waarom katten een voorkeur hebben voor een gratis maaltijd, is niet duidelijk. Delgado zei dat de voedselpuzzels die in de studie gebruikt werden, misschien het natuurlijke jachtgedrag van de katten niet gestimuleerd hebben, gedrag dat er meestal uit bestaat hun prooi te besluipen en vanuit een hinderlaag aan te vallen. 

Delgado zei wel dat de studie niet gezien moet worden als een afwijzing van voedselpuzzels. Ze zei dat het feit dat katten de voedselpuzzels niet verkiezen, niet betekent dat ze die niet graag hebben. Eerder onderzoek van Delgado had al aangetoond dat voedselpuzzels een belangrijke verrijkende activiteit voor katten kunnen zijn. 

De studie van Delgado, Bain en Han is gepubliceerd in Animal Cognition. Dit artikel is gebaseerd op een persbericht van de University of California, Davis. 

Een kat ligt in een hinderlaag om een prooi te verschalken.
Jennifer Barnard/Wikimedia Commons/CC BY-SA 2.0

Meest gelezen