Het is de derde keer in veertig jaar tijd dat een vliegtuig van dit type boven Europa wordt ingezet. Het is in staat nucleaire activiteiten op lange afstand op te sporen en te volgen. Wat het nu boven ons continent doet, is niet zeker.
De WC-135 Constant Phoenix is een speciaal vliegtuig van het 45ste Reconnaissance Squadron van de Amerikaanse luchtmacht. Het is uitgerust om radioactieve deeltjes in de atmosfeer op te sporen en te verzamelen. Dit grote vliegtuig werd ontwikkeld in 1965 en naar verluidt zijn er elf van deze toestellen in dienst, aangepast aan diverse Boeing-vliegtuigmodellen. Hun opdracht is het opsporen en bestuderen van residuen van militaire nucleaire experimenten.
Snuffelvogel boven de Middellandse Zee
Een van deze vliegtuigen, algemeen bekend als “sniffers” of “weervogels”, is sinds eind juli gestationeerd op het Britse vliegveld Mildenhall. Op 5 augustus werd het toestel gespot in de Oostzee tussen het Zweedse eiland Götland en Litouwen, terwijl een Brits observatievliegtuig en een Zweeds radarvliegtuig over hetzelfde gebied vlogen. Daarna zweefde het boven de Barentszzee en de Noorse Zee, vergezeld door twee KC-135-tankvliegtuigen van de Amerikaanse luchtmacht.
De Constant Phoenix vloog nog een missie boven de Zwarte Zee op 12 augustus. En hij werd voor het laatst gezien op 16 augustus. Ook toen vertrok hij vanuit Groot-Brittannië. De Phoenix vloog over Frankrijk van noord naar zuid om de Middellandse Zee te bereiken, vergezeld door tankvliegtuigen. Het vliegtuig keerde om Sicilië bereikte. Een van de twee tankers vloog door naar Malta alvorens terug te keren naar Engeland.
Drie Europese missies in 40 jaar
Het doel van deze verschillende missies blijft een mysterie. Er wordt aangenomen dat het vliegtuig Russische activiteiten volgt in de regio. Het Kremlin wordt er namelijk van verdacht om aan de oevers van de Witte Zee te experimenteren met een nieuwe generatie kernwapens. De missies boven de westelijke Middellandse Zee roepen echter meer vragen op. In deze regio is er geen sprake van een kernwapenarsenaal.
Hoe dan ook, de aanwezigheid van een Constant Phoenix in Europa blijft een gebeurtenis op zich. Dit type vliegtuig was – officieel althans – slechts twee keer eerder ingezet boven ons continent: ten tijde van de ramp in Tsjernobyl in 1986 en tijdens een piek in radioactiviteit die in februari 2017 in verschillende Europese landen werd waargenomen.
(am)
