Biden overweegt verlenging van evacuaties na augustus, taliban dreigen met represailles

De Amerikaanse president Joe Biden hoopt dat de evacuaties uit Afghanistan tegen 31 augustus zullen afgerond zijn, maar tegelijk sluit hij een verlenging van de Amerikaanse militaire aanwezigheid op de luchthaven van Kaboel niet uit. Daarover wordt gediscussieerd met zijn legertop. Een talibanwoordvoerder zei dat een dergelijke verlenging ‘gevolgen zal hebben’.

Eind augustus was de deadline die Biden vooraf had aangekondigd: tegen 31 augustus zouden alle Amerikaanse troepen teruggetrokken zijn uit Afghanistan. ‘We hopen dat we die niet moeten verlengen’, aldus Biden, die vanuit het Witte Huis sprak, ‘maar er komt denk ik een discussie met de generaals waarin we nagaan hoever we staan’. Er moeten nog vele duizenden naar de luchthaven geraken, en dat kan tijd vergen. Over de verlenging is nog niet met de taliban gesproken, zei hij.

Volgens de president werden sinds juli al zo’n 33.000 mensen uit Kaboel geëvacueerd. Dit weekend alleen al waren het er 11.000. Dat gebeurde chaotisch, er vielen zelfs doden bij gedrum buiten de luchthaven.

Biden, die tot dusver niet veel aandacht gaf aan de misstanden aan de luchthaven, ging er zondag even op in. ‘Het is hartverscheurend. We zien het, we voelen het. Je kunt niet toekijken en niets voelen. Niets aan deze inspanning is gemakkelijk’.

Hij herhaalde wel dat het niet eenvoudiger zou geworden zijn door de terugtrekking van VS-troepen uit te stellen. De chaotische taferelen zouden er hoe dan ook gekomen zijn. De evacuatie van duizenden mensen is ‘hard en pijnlijk’. Hij waarschuwde ‘dat er nog veel kan misgaan’.

Biden kondigde ook aan dat de perimeter rond de luchthaven van Kaboel is uitgebreid. Dat is gebeurd in afspraak met de taliban, zei hij. Het komt erop neer dat de taliban meerdere toegangen tot de luchthaven hebben geopend, zodat de toestroom gespreid wordt.

Commerciële vluchten

‘Elke Amerikaan die naar huis wil, zal naar huis kunnen’, zei hij de president ook nog. En ook de Afghanen die de VS hielpen zullen ‘verwelkomd’ worden, weliswaar na screening in de ‘afhandelingsstations’ die in ruim twintig landen zijn opgericht.

Dinsdag bespreken de leiders van de G7 op een videoconferentie de situatie in Afghanistan. Een van de onderwerpen op de agenda is het opschuiven van de deadline. ‘We zullen zien wat we kunnen doen’, zei Biden hierover. Hij benadrukte dat de Verenigde Staten al andere landen helpen bij de evacuaties en dat zij hiermee zullen doorgaan.

Biden bevestigde ook dat commerciële luchtvaartmaatschappijen opgevorderd werden om geëvacueerden naar de VS te brengen, niet vanuit Kaboel maar vanuit de twintig landen waar de Afghanen gescreend worden.

Afwijzende reactie taliban

Enkele uren nadat de Amerikaanse president over een verlenging van de evacuaties speculeerde, werd duidelijk gemaakt dat dit de taliban niet zint. Woordvoerder Suhail Shaheen sprak in een interview met het Britse Sky News over ‘een rode lijn’. ‘President Biden kondigde aan dat hij op 31 augustus alle militaire troepen zou terugtrekken. Dus als hij dit verlengt, dan betekent dat hij de bezetting verlengt en dat is niet nodig. Als de VS of het Verenigd Koninkrijk extra tijd zoeken om evacuaties te kunnen voortzetten, is het antwoord neen. Of er zullen consequenties zijn’, waarschuwde Saheen. ‘Dit zal wantrouwen bij ons opwekken. Als ze de bezetting voortzetten, zal dit een reactie uitlokken’.

De schrijnende beelden van eerder deze week waarbij Afghanen zich vastklampen aan westerse vliegtuigen in een poging om het land te kunnen ontvluchten, deed de taliban-woordvoerder af als ‘economische migratie’. ‘Ik verzeker u dat er niets is om bezorgd of bang over te zijn’, zei hij nog.

Video’s waarbij taliban van huis tot huis gaan om mensen te bedreigen of berichten over meisjesscholen die worden gesloten, bestempelde de woordvoerder als ‘fake news’.