Dinsdag kwamen op een zebrapad in de Antwerpse Lange Leemstraat twee zusjes om het leven. Ze hadden groen en staken de straat over. Net op dat moment sloeg een vrachtwagenchauffeur die uit de Sint-Vincentiusstraat kwam en ook groen licht had, af naar links. Er volgde een drama.

Woensdag eisten enkele Antwerpse oppositiepartijen het ontslag van schepen van Mobiliteit Koen Kennis. Want die had eerder dit jaar beslist om de eerder ingestelde conflictvrije regeling op het kruispunt weer om te draaien. Kennis beantwoordde op een persconferentie enkele stellingen rond het kruispunt van de Lange Leemstraat en andere conflictvrije kruispunten.

LEES OOK: Aanpassing lichtenregeling op kruispunt waar zusjes stierven, gebeurde niet op vraag van ziekenhuis

1. Het Sint-Vincentiusziekenhuis is niet betrokken bij de beslissing over de conflictvrije verkeersregeling.

Een van de argumenten om te stoppen met de conflictvrije regeling op het kruispunt was dat de ambulances zich klemreden in de files. Het Sint-Vincentiusziekenhuis liet woensdagochtend weten dat het terugdraaien niet op hun vraag was. “Ik heb dat ook nooit gezegd”, zegt Kennis. “Het is onze administratie die zelf vaststelde dat de ambulances zich klemreden in de files die ontstonden door deze regeling van de verkeerslichten.”

2. Doorstroming primeert op verkeersveiligheid.

“Verkeersveiligheid blijft een prioriteit”, zegt Kennis. “We werken op verschillende domeinen, zoals de aanpassing van de infrastructuur als de zones 30. Het streven is om in Antwerpen naar nul verkeersdoden te gaan.”

Het probleem was dat de conflictvrije verkeerslichten in de wijken rond de Lange Leemstraat voor verkeersonveiligheid zorgden. “Met de invoering op 15 april zagen we dat er immense files ontstonden”, zegt Michael Bastiaens, stedelijk directeur Beheer en Operaties. “Bij een conflictvrije regeling moeten alle weggebruikers langer wachten tot ze groen krijgen. In de voorbereiding naar deze ingreep hadden we verkeerstellingen gedaan en daaruit bleek dat er geen files zouden ontstaan. We weten momenteel niet hoe het komt dat er plots meer verkeer was dan tijdens die telling. Door de files begonnen fietsers tussen de wagens te slalommen. Er was chaos op de kruispunten en er stonden wachtrijen tot onder meer de Belgiëlei. Er was een foute inschatting gemaakt die zorgde voor een verkeersonveilige situatie.”

Op 29 april kwam er een eerste aanpassing waarbij wagens langer groen kregen. De files namen af, maar de wachttijd voor voetgangers liep op tot 65 seconden, terwijl de maatstaf maximum vijftig seconden is. Voetgangers begonnen het rode licht te negeren.

Op 8 juli werd beslist de oude situatie te herstellen.

3. Niet het conflictvrije kruispunt is het probleem, maar de verkeersdrukte.

Door het conflictvrij maken van het kruispunt en de verkeerslichten anders af te stellen, kreeg de Lange Leemstraat het verkeer niet meer verwerkt. Studies zeggen dat er bij een verzadiging van 85% files ontstaan. In de Lange Leemstraat lag de verzadiging hoger.

Zorgen dat er minder wagenverkeer is, is volgens Kennis niet eenvoudig. “Wie er woont, moet toch nog met zijn of haar wagen tot aan de woning geraken”, zegt Kennis. “Dat is ook de functie van de Lange Leemstraat als hoofdstraat. Als je ergens verkeer wegneemt, dan zal het elders wel weer opduiken.”

LEES OOK: Na dood van twee zusjes in Lange Leemstraat: wat kunnen we doen om zulke tragische ongevallen te vermijden?

4. Antwerpen investeert in het conflictvrij maken van kruispunten.

De stad Antwerpen is bezig met de verkeerslichten te koppelen aan de slimme computer of verkeerslichtencoördinatiecomputer. Dit maakt het mogelijk om de verkeerslichten beter af te stemmen op de nood en verkeersdrukte. 71 van de 127 kruispunten die de stad beheert, zijn aangesloten.

Er wordt in eerste instantie gestreefd om geen conflicten meer te hebben tussen weggebruikers. Twee voorwaarden moeten wel zijn vervuld: de wachttijd voor alle weggebruikers moet aanvaardbaar zijn en er mogen geen files ontstaan. Als niet voldaan wordt aan deze randvoorwaarden, dan zullen toch enkele weggebruikers elkaar kruisen bij groen.

Met de 71 kruispunten die zijn aangepast, is het conflict tussen auto, voetganger en fietser met 57% gedaald. Over twee jaar zijn alle kruispunten aangesloten op deze computer.

5. Het kruispunt in de Lange Leemstraat blijft zoals het was voor de conflictvrije regeling.

“Net als op andere plekken waar er verkeersongevallen plaatsvinden, evalueren we de verkeersveiligheid op basis van de verslagen van de politie en het parket”, zegt Kennis. “Als het nodig blijkt, zullen we dat kruispunt aanpassen.”