Vanaf juli volgend jaar zullen Oostenrijkers 30 euro belasting per ton koolstof moeten betalen. Dat moet oplopen tot 55 euro in 2025, aldus Kurz. De maatregel zal in eerste instantie neerkomen op een extra kostprijs van 10 cent op de liter in benzinestations en ook op 130 euro meer voor de jaarlijkse verwarmingskosten van het gemiddelde Oostenrijkse huishouden.

De opbrengsten van de verhoging zullen worden doorgegeven in de vorm van belastingverlagingen ter waarde van ongeveer 18 miljard euro tegen 2025, aldus de Oostenrijkse kanselarij. Vanaf juli aanstaande zal het tarief van de inkomstenbelasting dalen van 35 naar 30 procent voor mensen die jaarlijks tussen de 18.000 en 31.000 euro verdienen. Een jaar later zal het tarief dalen van 42 naar 40 procent voor wie tussen 31.000 en 60.000 euro verdient.

“We hebben gezegd dat we iedereen die werkt willen ontlasten, met name werknemers met lage en middeninkomens, gezinnen en gepensioneerden die hun hele leven hebben gewerkt”, aldus Kurz.

Delicate evenwichtsoefening

De twee maatregelen benadrukken de delicate evenwichtsoefening van de EU-regeringen die ernaar streven de consument weg te halen van CO2-intensieve uitgaven en tegelijkertijd te voorkomen dat protesten zoals die van de gele hesjes, die Frankrijk in 2018 maandenlang in beroering brachten, worden aangewakkerd. Oostenrijkse regeringsfunctionarissen zeiden dat Kurz vooral op zijn hoede was voor het uitlokken van een dergelijk verzet in Oostenrijk nu de frustraties over pandemiegerelateerde beperkingen zijn toegenomen.

Oostenrijk sluit zich aan bij andere EU-landen die een prijs opleggen voor CO2-uitstoot. In de Duitse wetgeving die dit jaar van kracht werd, is een prijs vastgesteld van 25 euro per ton, oplopend tot 55 euro in 2025. Frankrijk heft een koolstofheffing van 45 euro per ton en Nederland 30 euro.

De EU-regeling voor de handel in emissierechten (ETS) past een koolstofprijs toe voor grote industriële vervuilers en elektriciteitsproducenten door verhandelbare rechten toe te wijzen. De prijs voor deze emissierechten bereikte vorige week meer dan 64 euro. Eén emissierecht geeft de houder het recht om één ton CO2 uit te stoten.

“Minder vervuiling in de lucht, meer geld in de schatkist”, verklaarde vice-kanselier Werner Kogler, leider van de Oostenrijkse Groene partij, die de maatregelen zondag samen met Kurz aankondigde.

Kritiek

De Oostenrijkse oppositiepartijen waren echter unaniem in hun kritiek op de voorstellen.

De sociaaldemocraten voerden aan dat het pakket de belangen van grote ondernemingen bevoordeelt: volgens het plan zullen sommige grote vervuilers vrijstellingen krijgen. Het effect van inflatie en fiscale weerstand zal de winst voor belastingbetalers met lage en middeninkomens binnen slechts twee jaar tenietdoen, zei Jan Krainer, de woordvoerder financiën van hun partij.

Herbert Kickl, leider van de rechtspopulistische Vrijheidspartij, zei dat de belastinghervorming “een pure schijnvertoning” was.  Hij zag er “een strafpakket voor de Oostenrijkse belastingbetaler” in.

Oostenrijkse klimaatactivisten zeiden ondertussen dat de koolstofbelasting bij lange na niet genoeg was. In een prominente studie in het wetenschappelijke tijdschrift Nature wordt geschat dat een prijs van 120 euro per ton tegen 2030 nodig is om de economieën tegen 2050 koolstofvrij te maken, in overeenstemming met de EU-doelstellingen.

Communisten en vaccinatiesceptici

Voor Kurz ligt het akkoord politiek gevoelig. De opiniepeilingen voor zijn partij zijn de afgelopen 18 maanden gedaald. De partij staat nu op 35 procent van de stemmen, tegen 44 procent in mei 2020. Bij de regionale verkiezingen van afgelopen weekend werden in Opper-Oostenrijk vaccinatiesceptici verkozen en kreeg de communistische partij de controle over de tweede stad van Oostenrijk, Graz.

Lees ook: “Het is mogelijk om het klimaat én de grenzen te beschermen.” Wordt de Oostenrijkse coalitie de blauwdruk voor de rest van de EU?

(bzg)